یک سوال:

یک پرسش باقی می‌ماند که باید در پی پاسخ قانع کننده باشیم. پرسش این است:

چرا رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم مسجد را درهم کوبید و تلاشی را که برای ساخت آن انجام شده بود، از بین برد؟! در حالی که این امکان فراهم بود که مسجد را به حال خود رها کند تا مؤمنان در آن نماز گزارند و توطئه‌گران مکار را بیرون براند یا چنان‌که سزاوار بود، مجازات کند.

در پاسخ می گوییم:

پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم منافقانی را که در این توطئه خطرناک مشارکت داشتند، مجازات نکرد بلکه به انهدام مسجد فتنه‌ای که برپا کرده بودند بسنده فرمود،‌ بدان هدف که نماز نفاق باقی نماند و دل‌های برخی منافقان بر شوق آن، در طپش باشد و چه بسا تشویق شوند که مساعی دیگری با همین اندیشه و اجرای همان نقشه و روش، در خط اسلاف خود مبذول دارند.

هم‌چنان‌ که ممکن بود شیوه گمراه کننده‌ای را با این دعا در پیش گیرند که آنچه بدان متهم شدند، حقیقت نداشت بلکه شایعات دروغی بود که بدخواهان در مورد آنان رواج دادند. در نتیجه بتوانند بسیاری از کم‌خردان ضعیف‌الایمان را به سوی خود جلب و با اجرای روش‌های فریبنده، به فضای نفاق بکشند.

آتش زدن و انهدام مسجد ضرار، تنها راه درست برای ریشه‌کنی جرثومه فساد بود تا به مردم تفهیم کند که نه در کار نفاق نرمش و مدارا شود و نه با منافقان صلح و آشتی، بلکه تصمیم، کوبنده است و مجالی برای نابودی یا تحریف حقایق به هیچ‌وجه وجود ندارد؛ و هرگونه حرکتی که در جهت تحریک فضای مکر و حیله و خیانت و توطئه در معرض افشاگری و رسواسازی است و نتیجه‌ی آن، خفت و خواری در زشت‌ترین مظاهر و صور ممکن. روش نمونه، برای بازداشت گمراهان از ضلالت و درهم کوبیدن مکر و نابودی سعی آنان، همین بود.

قابل ملاحظه است ک علی علیه السلام خانه‌های فراریان به دربار معاویه را منهدم می‌کرد تا درس عبرتی باشد برای آنان که در کارها به چشم عبرت می‌نگرند و چنان‌که باید در امور دقّت‌نظر دارند.

منبع: اقتباسی از ترجمه کتاب الصحیح من سیره النبی الاعظم صلى الله علیه وآله، ج۱۰