چرا سوره «الرحمن» را عروس قرآن می گویند؟

پاسخ اجمالی

پیامبر اسلام(ص) فرمود: «هر چیزی عروسی دارد و عروس قرآن سوره “الرحمن” است».[۱] امام کاظم(ع) نیز روایتی به همین مضمون از پدران بزرگوار خود نقل کرده است.[۲]
لازم به ذکر است که واژه «عروس» اگرچه در زبان فارسى فقط برای دختران به کار می رود، ولى در فرهنگ عرب هم به داماد و هم به عروس، البته تا زمانی که در مراسم عروسى حضور داشته باشند، «عروس» گفته می شود.
[۳]  
در توضیح علت توصیف این سوره به عنوان عروس دیدگاه های مختلفی بیان شده است:
۱ – به این دلیل که مرد و زن در چنین مراسمى در بهترین و زیباترین حالات و کامل ترین احترام ها قرار دارند، به آنها عروس گفته می شود. از این رو؛ به این سوره نیز عروس قرآن گفته شده است؛ یعنی این سوره در بین دیگر سوره ها، زیباترین حالت دارد و از جایگاهی ویژه برخوردار است.
[۴]
۲ – ظاهراً این نام گذاری بدان علت است که این سوره با ذکر نعمت هاى خداوند مزیّن شده؛ همان طور که عروس با انواع زیورها زینت داده می شود.
[۵]
۳ – هر چند همه قرآن عروس است، ولی حقیقتاً، سوره الرحمن عروس قرآن است؛ زیرا این سوره در آهنگ کلامی از موسیقی زیبا و موزون در تعبیر برخوردار است و هماهنگی خیره کننده ای دارد؛ به حدی که انگار این آیات به صورت شعر نگاشته شده اند. این سوره چنان سرشار از رحمت و نعمت طرب است، که قاری آن دچار اشتیاقی همچون شور و شوق عروس می شود.
[۶]
خلاصه این که، زیبایی های لفظی و معنایی این سوره، به عنوان دلیل نام گذاری این سوره به عروس قرآن، اعلام شده است.

 

 

 

 منبع:اسلام کوئست


پی نوشت:

[۱]. سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج ۶، ص ۱۴۰، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.

[۲]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۲۹۶، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.

[۳]. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج ۱، ص ۳۲۸، قم، هجرت، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۱، ص ۱۳۵،‏ بیروت، دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع، دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.

[۴]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۲۲، ص ۹۳، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.

[۵]. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج‏۱۰، ص ۴۶، تهران، بنیاد بعثت، چاپ سوم، ۱۳۷۷ش.

[۶]. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، ج ‏۲۸، ص ۱۰، قم، فرهنگ اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۶۵ش.