سابقا در حوزه هاى علمیّه نهایه ى شیخ طوسى ـ رحمه اللّه   ـ تدریس مى شد، که به خلاف شرایع طول و تفصیل ندارد و اولى به تدریس بود؛ اگر در نهایه خلاف مشهور وجود دارد، شرایع هم دارد. بعد رسم بود که ایرانى ها براى دوره ى فقه در سطح، شرح لمعه، و طلاب عرب شرایع را مى خواندند. ابن ادریس در موارد مخالفت با نهایه، مى گوید: « إِنَّهُ کِتابُ رِوایَهٍ لا کِتابُ دِرایَهٍ. » مشابه: السّرائر، ج ۲، ص ۲۵؛ طرائف المقال، ج ۲، ص ۴۶۶؛ جواهر الکلام، ج ۲۲، ص ۲۱؛ ج ۳۰، ص ۲۶۶٫

نهایه، کتاب روایت است، نه کتاب درایت. خوب است کتاب معالم الاصول براى شروع در اصول و شرح لمعه در فقه کتاب درسى حوزه باشد؛ زیرا شرح لمعه نه فتواى تنهاست و نه استدلال تام، لذا موجب مزید استبصار مى  شود و برکات دارد؛ ولى رسایل و کفایه باید مختصر شوند هر چند کفایه مباحث را مختصر کرده، اما واضح و آشکار نیست تا بعد از معالم خوانده شود، این که در کفایه اقوال استصحاب رسایل و تعارض احوال حذف شده خوب است، هم چنین مبحث انسداد نباید ذکر شود. با این تحصیلات کى طلبه مجتهد مى شود؟! نقل مى  کنند: خود صاحب کفایه بر بالاى منبر گفت: من راه سى ساله را براى شما به شش ماهه تبدیل نموده ام. یکى از شاگردان پاى منبر عرض کرده بود: آقا، فهمیدن این شش ماه هم همان سى سال را لازم دارد!

خلاصه این که: رسایل و مکاسب کتاب درسى سطح حوزه نیست، خارج شیخ است، و براى سطح باید تهذیب شود. باید هیأتى تشکیل گردد تا کتاب هاى درسى حوزه مخصوصا سطوح بالا را تهذیب کنند. شیخ آخرین قوه ى علمى خود را در رسایل و مکاسب اعمال کرده است و آن دو را سر درس مى  آورده و از روى آنها مى خوانده است، و ما آنها را سطح قرار داده ایم! لذا به حسب ظاهر خیلى محتاج به تهذیب هستند و رسایل و مکاسب و کفایه هیچ کدام براى سطح مناسب نیستند این ها سابقا در حوزه  هاى علمیه معمول نبوده است. آیا درست است طلبه به درس خارج برود و فکرش این باشد که شیخ در رسایل و مکاسب چه گفته است؟!

منبع: کتاب در محضر حضرت آیت الله العظمی بهجت- جلد۱ / محمد حسین رخشاد