قرآن کریم دو نحوه معرفت بیان مىکند: یکى علم حضورى که فطرى است و اکتسابى نیست و با انسان بوده و هست؛ و دیگر علوم حصولى که از طریق حوزه و دانشگاه کسب مىگردد. درباره دانشهاى حصولى در سوره نحل فرمود: «أَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ…».[۱] علوم حضورى و فطرى که به ربوبیت خدا و عبودیت خود انسان بر مىگردد، همواره با انسان هست.

بر این اساس، اگر چه در سوره نحل فرمود: «خداوند شما را از رحم مادر به دنیا آورد در حالى که هیچ چیز نمىدانستید»، در سوره مبارک روم فرمود: «فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اللّهِ الَّتِی فَطَرَ النّاسَ عَلَیْها»[۲] یا در سوره مبارک الشمس مىفرماید: «وَ نَفْسٍ وَ ما سَوّاها * فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها».[۳] معرفتهاى شهودى که در سورههاى روم و شمس آمده، از آغاز آفرینش انسان با او همراه هست؛ اما دانشهاى حصولى را باید انسان یاد بگیرد.

 

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:آیت اللّه عبداللّه جواد آملی/پرسش وپاسخ دانشجویی


[۱] – همان.

[۲] – سوره روم۳۰: آیه ۳۰٫

[۳] – سوره شمس۹۱: آیات ۷ و ۸٫