یکى از گناهان کبیره دروغ است که از آفتهاى زبان به شمار مى آید و راه ترک آن نیز مانند سایر گناهان کار آسانى نیست. با اندیشیدن در آیه هاى قرآن کریم و روایات اسلامى درباره مذمّت و دورى جستن از این گناه «آبرو بر» مقدارى به خود آمده و از طرفى با تأکیدهاى پى در پى دین مبین اسلام درباره صداقت و راستگویى مواجه مى شویم که نقطه مقابل دروغ است! نقل مى کنند شخصى خدمت پیامبراکرم صلى الله علیه و آله رسید و عرض کرد: مرا به سودمندترین کارها راهنمایى کنید، ایشان فرمود: «راستى را پیشه خود کن و دروغ نگو، آن گاه هر چه مى خواهى گناه کن!»

آن شخص با تعجب زیاد از محضر ایشان بیرون رفته و با خود مى گوید که حضرت صلى الله علیه و آله مرا فقط از دروغ برحذر داشت، در این صورت مى توانم سراغ گناهان دیگر روم. سؤالى به ذهنش که اگر کسى از من بپرسد از کجا مى آیى، در حالى که براى مثال از مجلس گناهى برمى گردم، نمى توانم دروغ بگویم، چون با رسول خدا صلى الله علیه و آله عهد کردم که دروغ نگویم، از این رو «با ترک دروغ، دست از تمام گناهان کشید!»[۱]

راستى کن که راستان رستند

در جهان راستان قوى دستند

نیز خداوند سبحان در دهها آیه، از دروغ به زشتى یادکرده، از جمله مى فرماید: «إِنَّ اللّهَ لا یَهْدِى مَنْ هُوَ کاذِبٌ کَفّارٌ»؛[۲] «به درستى که خداوند دروغگوى ناسپاس را هدایت نمى کند». در بعضى از سخنان معصومین علیهم السلام از دروغ به عنوان گناهى که سبب نازل شدن بلا، مانع استجابت دعا و موجب مرگ زودرس مى شود، نام برده شده است.[۳]

کوتاه سخن اینکه: این صفت ناپسند انسان را در نظر مردم، حقیر و بى اعتبار جلوه مى دهد. چه غارت ها و جنایت هایى که در طول تاریخ با این صفت زشت انجام گرفته! علاوه، راه دیگرى که در ترک دروغ مؤثر است، دورى گزیدن از هم نشینان دروغگوست «به جز راستى هر چه باشد خطاست!»

 

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:گروه اخلاق وعرفان/پرسش وپاسخ دانشجویی


[۱] – انوار نعمانیه، ص۲۷۴، به نقل از: پند تاریخ، خسروى، موسى، ج۱، ص۲۳۰

[۲] – زمر ۳۹، آیه ۳٫

[۳] – حر عاملى، وسایل الشیعه، ج۱۱، ص۵۲۰٫