خداوند متعال در سوره نساء به حلیت متعه (عقد موقت) اشاره فرمود: «فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَهً »؛[۱] «و زنانى را که متعه (ازدواج موقت) مى ‏کنید. واجب است است مهرشان را بپردازید».

به گواهى بیشتر مفسران اهل تسنن و همه مفسران شیعه، این آیه مربوط به ازدواج موقّت است. روایات فراوانى از اهل بیت (علیه ‏السلام) ‏ در ذیل آیه وارد شده که آن را به متعه تفسیر و تبیین مى ‏کند واژه «متعه» – که «استمتعتم» از آن گرفته شده – در لغت به معناى بهره ‏گیرى است، ولى در اصطلاح شرع، به معناى ازدواج موقت است. گذشته از آیه، روایات فراونى از پیامبر (صلی ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله) ‏ آمده که ازدواج موقت در آغاز عصر رسالت مشروع و حلال گردیده و اتفاق عموم دانشمندان شیعه و سنى بر جواز آن بوده است و حتى مسلمانان در آغاز اسلام  به آن عمل مى ‏کردند. منتها مخالفان مدعى ‏اند: این حکم بعدها نسخ و تحریم شده است. البته بدیهى است که هیچ کس – جز پیامبر اسلام – حق نسخ احکام را ندارد و تنها او است که مى ‏تواند به فرمان خدا پاره ‏اى از احکام را نسخ کند. جالب اینکه جمله معروف خلیفه دوم،[۲] به طور صریح دلالت مى ‏کند که این حکم نسخ نشده و او خود این امر را حرام کرده است ؛ به هر حال اصل حکم مسلم بوده و هیچ دلیل قانع  کننده ‏اى بر نسخ آن وجود ندارد.[۳]

پی نوشت ها

[۱] – نساء ۴، آیه ۲۴٫

[۲] – «متعتان کانت على عهد رسول اللّه ‏ و انا محرمهما و معاقب علیهما متعه النساء و متعه الحج»: دو متعه در زمان پیامبر اسلام (صلی ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله) ‏ بود که من آنها را حرام کردم و بر آنها مجازات مى ‏کنم متعه زنان و حج تمتع که نوع خاصى از حج است.

[۳] – ر.ک: تفسیر نمونه، ذیل آیه ۲۴ از نساء.