لیله الهریر و یوم الهریر اوج جنگ در صحنه صفین هست که بیشترین کشته ها از هر دو طرف در این شب و روز واقع شده است. تا پیش از این شب و این روز جنگ به صورت مقطعی بین دو طرف صورت می گرفت، به اینگونه که گاهی اوقات جناح راست سپاه حضرت با جناح چپ لشکر معاویه که مقابل آنها بودند می جنگید و بقیه جبهه ها آرام بود و گاهی جناح چپ سپاه حضرت با جناح راست معاویه وارد جنگ می شدند و زمانی هم قلب دو سپاه با هم می جنگیدند، در حالی که بقیه جبهه ها آرام بود.
اما در این شب که اتفاقاً هوا نسبتا روشن بود و مهتاب بود، برخلاف معمول که با فرا رسیدن شب جنگ متوقف می‌شد و فردای آن روز از سر گرفته می‌شد در تمام این شب جنگ ادامه پیدا کرد، به گونه ای که لشکریان امیرالمومنین علیه‌السلام نماز خود را در حالت جنگ اقامه کردند و با اشاره سر رکوع و سجده می‌رفتند.
در فردای آن روز که یوم الهریر بود شکست لشکریان شام قطعی شد و مالک اشتر فرمانده دلاور امیرمومنان علیه‌السلام چنان پیشروی کرد که به نزدیکی مقر فرماندهی معاویه رسید. شامی‌ها چنان تلفات داده بودند و شکستشان قریب الوقوع بود که گفته شده معاویه مرکب خود را آماده کرده بود تا سوار شود و فرار کند.
اینجا بود که به خواست معاویه عمرو بن عاص لعنه‌الله آخرین حیله خود را به کار برد و برای فریب دادن گروه قاریان که در لشکر امیرالمؤمنین علیه‌السلام بود، در برابر آنها قرآن‌هایی را بر افراشتند و اعلام کردند ما و شما هر دو پیرو قرآن هستیم و نباید خون همدیگر را بریزیم، بلکه قرآن را در میان خود حَکم قرار دهیم.
این حرکت، به علاوه خیانت برخی از اشراف قبایل کوفه که مایل به تداوم حکومت امیرالمؤمنین علیه السلام نبودند، باعث شد تا جنگی که داشت به پیروزی نهایی امیرالمؤمنین علیه‌السلام منتهی می‌شد، متوقف شود و امیرالمؤمنین علیه‌السلام را وادار کردند که به مالک اشتر فرمان بازگشت دهند. این قضیه به حکمیت انجامید و ضربه شدیدی به حاکمیت حق مولای متقیان امیرالمؤمنین علیه‌السلام و در حقیقت به همه اسلام و بشریت وارد شد.
درباره دلیل اینکه این شب و روز را هریر می‌خوانند نقل‌های مختلفی آمده است. نقلی دال بر این است که صدای سخت و گوش خراش انبوه شمشیرها که به هم می‌خوردند و نیزه‌هایی که به صدا در می‌آمدند فضا را چنان پر از صداهای خشن کرده بودند که تشبیه شده است به صدای گربه هایی که در دل شب از خود صداهای خشن بروز میدهند و مُبالغه در چنین صدایی هست.
یوم الهریر و لیله الهریر یعنی شب و روزی که در آن صداهای سهمگین برخورد شمشیر ها و سلاح های مختلف فضایی را پدید آورده بود مانند صدای خشن گربه ها در دل شب ها.
پاسخ دهید