شیخ طوسی به سند خود از عمّار (ره) روایت کرده است:

وقتی بیماری فاطمه (ع) شدید شد عبّاس بن عبدالمطلب (ره) به عیادتش آمده به او گفته شد: حالش بسیار بد است و کسی نمی‌تواند با او، دیدار کند. عبّاس به خانه برگشت و فرستاده‌ای نزد علی (ع) روانه کرد و چنین پیغام داد:

ای برادر زاده! عمویت سلام می‌رساند و می‌گوید: از شنیدن خبر بیماری و کسالت دختر پیامبر اکرم (ص)، نور دیدگان رسول خدا (ص) و نور چشم من، بسیار اندوهگین و متأثر شدم گمان می‌کنم از خاندان ما او نخستین کسی است که به رسول خدا (ص)، ملحق خواهد شد و خدای متعال او را برگزیده و دوستش می‌دارد و وی را به نزد خود خواهد برد. اگر چنین است و چاره‌ای جز پذیرش آن نیست خواهش می‌کنم در چنین زمانی مهاجرین و انصار را گردآور تا با عیادت او اجر ببرند و نماز بر او، بگزارند که شکوه و عظمت و جلوه و جمال دین در این کار است.

عمّار می‌گوید: علی (ع) در حالی که من کنارش بودم به آن فرستاده چنین فرمود: به عمویم سلام برسان و بگو: صمیمیت و محبّت شما را فراموش نمی‌کنم و نظر و مشورت شما را فهمیدم و نظرتان محترم است. امّا بدان که فاطمه (ع) پیوسته مورد ظلم و ستم قرار گرفته و از حقش، محروم گشته و از میراثش بازداشته شده و وصیّت پیامبر اکرم (ص) در حق او حفظ نشده و حق او و حق خدا نیز هیچ‌گاه، مراعات نگشته است و خدای متعال،‌برای داوری و انتقام کافی است.

عمو جان! از شما می‌خواهم که به من اجازه دهی که این کار را نکنم، چون فاطمه (ع) مرا به مخفی کردن آن،‌ سفارش کرده است.

عمّا گوید: وقتی فرستاده‌ی عبّاس با جواب علی (ع) بازگشت، عبّاس گفت: خداوند برادر زاده‌ام را بیامرزد و او بی‌گمان، آمرزیده شده است. برای رأی و نظر او، خدشه‌ای وارد نیست. از عبدالمطلب، پس از پیامبر اکرم (ص) فرزندی هم‌چون علی (ع)، زاده نشده است. علی (ع) همواره پیشتاز بزرگواری، داناترین مردم نسبت به هر مسأله، دلیرترین آن ها در هر آشوب و سخت‌ترین آن‌ها در جهاد با دشمنان خدا و کمک به مسلمانان بوده است. او، نخستین کسی است که به خدا و پیامبرش (ص) ایمان آورد.

فی احتضارها (ع)

قال الطّوسیّ:

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدٍ، قَالَ: أَخْبَرَنِی مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عُبَیْدِ اللَّهِ الْمَنْصُورِیُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُلَیْمَانُ بْنُ سَهْلٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا عِیسَى بْنُ إِسْحَاقَ الْقُرَشِیُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا حَمْدَانُ بْنُ عَلِیٍّ الْخَفَّافُ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَاصِمُ بْنُ حُمَیْدٍ، عَنْ أَبِی حَمْزَهَ الثُّمَالِیِّ، عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ (ع)، عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ (ع)، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمَّارِ بْنِ یَاسِرٍ، عَنْ أَبِیهِ عَمَّارٍ (رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ)، قَالَ: لَمَّا مَرِضَتْ فَاطِمَهُ (ع) مَرَضَهَا الَّذِی تُوُفِّیَتْ فِیهِ وَ ثَقُلَتْ، جَاءَهَا الْعَبَّاسُ بْن‏ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ (رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ) عَائِداً، فَقِیلَ لَهُ: إِنَّهَا ثَقِیلَهٌ، وَ لَیْسَ یَدْخُلُ عَلَیْهَا أَحَدٌ، فَانْصَرَفَ إِلَى دَارِهِ، فَأَرْسَلَ إِلَى عَلِیٍّ (ع) فَقَالَ لِرَسُولِهِ: قُلْ لَهُ: یَا ابْنَ أَخٍ، عَمُّکَ یُقْرِئُکَ السَّلَامَ، وَ یَقُولُ لَکَ: قَدْ فَجَأَنِی مِنَ الْغَمِّ بِشَکَاهِ حَبِیبَهِ رَسُولِ اللَّهِ (ص) وَ قُرَّهِ عَیْنِهِ وَ عَیْنِی فَاطِمَهَ مَا هَدَّنِی، وَ إِنِّی لَأَظُنُّهَا أَوَّلَنَا لُحُوقاً بِرَسُولِ اللَّهِ (ص)، وَ اللَّهُ یَخْتَارُ لَهَا وَ یَحْبُوهَا وَ یُزْلِفُهَا لَدَیْهِ، فَإِنْ کَانَ مِنْ أَمْرِهَا مَا لَا بُدَّ مِنْهُ، فَاجْمَعْ- أَنَا لَکَ الْفِدَاءُ- الْمُهَاجِرِینَ وَ الْأَنْصَارَ حَتَّى یُصِیبُوا الْأَجْرَ فِی حُضُورِهَا وَ الصَّلَاهِ عَلَیْهَا، وَ فِی ذَلِکَ جَمَالٌ لِلدِّینِ. فَقَالَ عَلِیٌّ (ع) لِرَسُولِهِ وَ أَنَا حَاضِرٌ عِنْدَهُ: أَبْلِغْ عَمِّیَ السَّلَامَ، وَ قُلْ: لَا عَدِمْتُ إِشْفَاقَکَ وَ تَحَنُّنَکَ، وَ قَدْ عَرَفْتُ مَشُورَتَکَ وَ لِرَأْیِکَ فَضْلُهُ، إِنَّ فَاطِمَهَ بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ (ص) لَمْ تَزَلْ مَظْلُومَهً مِنْ حَقِّهَا مَمْنُوعَهً، وَ عَنْ مِیرَاثِهَا مَدْفُوعَهً، لَمْ تُحْفَظْ فِیهَا وَصِیَّهُ رَسُولِ اللَّهِ (ص)، وَ لَا رُعِیَ فِیهَا حَقُّهُ، وَ لَا حَقُّ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَ کَفَى بِاللَّهِ حَاکِماً وَ مِنَ الظَّالِمِینَ مُنْتَقِماً، وَ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا عَمِّ أَنْ تَسْمَحَ لِی بِتَرْکِ مَا أَشَرْتَ بِهِ، فَإِنَّهَا وَصَّتْنِی بِسَتْرِ أَمْرِهَا. قَالَ: فَلَمَّا أَتَى الْعَبَّاسَ رَسُولُهُ بِمَا قَالَهُ عَلِیٌّ (ع) قَالَ: یَغْفِرُ اللَّهُ لِابْنِ أَخِی، فَإِنَّهُ لَمَغْفُورٌ لَهُ، إِنَّ رَأْیَ ابْنِ أَخِی لَا یُطْعَنُ فِیهِ، إِنَّهُ لَمْ یُولَدْ لِعَبْدِ الْمُطَّلِبِ مَوْلُودٌ أَعْظَمُ بَرَکَهً مِنْ عَلِیٍّ إِلَّا النَّبِیُّ (ص) إِنَّ عَلِیّاً لَمْ یَزَلْ أَسْبَقَهُمْ إِلَى کُلِّ مَکْرُمَهٍ، وَ أَعْلَمَهُمْ بِکُلِّ قَضِیَّهٍ، وَ أَشْجَعَهُمْ فِی الْکَرِیهَهِ، وَ أَشَدَّهُمْ جِهَاداً لِلْأَعْدَاءِ فِی نُصْرَهِ الْحَنِیفِیَّهِ، وَ أَوَّلَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ (ص).^[۱]

[۱]ـ الامالی : ۱۵۵٫