میرزا عبّاسعلی اختر طوسی، متخلّص به «اختر» که گاهی تخلّص را «اختر توسی» آورده است، از شعرای قرن ۱۳ و ۱۴ هجری است.
وی در سال ۱۲۶۸ ه . ق در خراسان به دنیا آمد. از کودکی به تحصیل علوم پرداخت و در فارسی و عربی و خوشنویسی مهارت یافت و شاعری را از جوانی آغاز کرد. گفتهاند عمرش را در قناعت به سر برد و مجرّد زیست.
مسافرتهایی به شهرهای شیراز، اصفهان، تهران، مکّه، مدینه و عتبات داشته است ولی در اواخر عمر به زادگاهش مشهد بازگشت و به خدمت آستان قدس رضوی علیه السلام درآمد. برادر کوچکترش نیز شاعر بوده و «راقم» تخلّص میکرده.
«گلزار حسینی» مجموعهاشعار «اختر» است که شامل مدایح و مراثی حضرات معصومین علیهم السلام است. این اثر غیر از چاپ سنگی در قطع رحلی، دوبار در قطع وزیری چاپ شده است:
انتشارات اسلامیّه؛ تهران؛ ذیقعده ۱۳۷۷ ق.
انتشارات شرکت مطبوعات؛ اصفهان؛ بیتا.
اختر توسی عاقبت در سال ۱۳۳۴ ه . ق در مشهد مقدّس از دنیا رفت و در حرم مطهّر رضوی علیه السلام به خاک سپرده شد.
یکی از تألیفات این جانب (جواد هاشمی «تربت») کتابی است با نام «به عیّوق میرسد» که به بازتاب بند دوم محتشم کاشانی در شعر عاشورایی پرداخته و شعر اختر، یکی از ۱۲۸ اثری است که در آن کتاب آمده است. این اثر توسّط انتشارات محمل در سال ۱۳۹۵ منتشر شده است.
شعر ذیل، غزل است و ۱۲ بیت دارد:
از پشت زین فتاد چون سلطان کربلا[۱]
بر روی خاک گرم بیابان کربلا،
شومان شام و کوفه پی قتل آن جناب
کردند ازدحام به میدان کربلا
شاهی که خضر، تشنهی دیدار او بُدی
ممنوع شد ز چشمهی حیوان کربلا
از یاد برد فتنهی توفان نوح را
آن فتنهای که خاست ز توفان کربلا
عبّاس را ز کف چو علم گشت سرنگون
بشکست پشت لشکر سلطان کربلا
مانند قامت علیاکبر ندیده بود
سروی به طرف خویش، گلستان کربلا
روشن چو روی قاسم سرباز[۲] نوجوان
شمعی ندیده بود شبستان کربلا
پیکان به خنجر علیاصغر چو کرد جای
خاموش گشت مرغ خوشالحان کربلا
از بس که خون پاک شهیدان به خاک ریخت
گفتی دمیده لاله ز دامان کربلا
نزدیک شد که خرمن هستی رود به باد
از تاب برق آه اسیران کربلا
آه! از دمی که جانب کوفه روان شدند
آن خستگان بی سر و سامان کربلا
پیوسته ریزد «اختر طوسی» ز دیده، اشک
در ماتم شهنشه عطشان کربلا
منابع: اثرآفرینان، صد سال شعر خراسان، نغمههای پیروزی، گلزار حسینی
[۱]. گلزار حسینی، ص ۳۳۵٫
[۲]. در دیوان شاعر، کلمهی «داماد» بود که به سبب اختلاف مقتلها و نقلها و با ادای احترام به شاعر خوشآوازهاش کلمهی «سرباز»، جایگزین شد.
پاسخ دهید