شیخ محمّدحسین آیتی؛ ملقّب به ضیاءالدّین و متخلّص به ضیا و آیتی از شعرای قرن ۱۴ هجری است. او شاعر، فقیه و متکلّم است.
تاریخ ولادتش ۱۳۱۰ ق و تاریخ رحلتش ۱۳۹۷ ق است. مدفنش در شهر بیرجند است.
برخی آثارش عبارتند از: دیوان دُرّ غلطان، درّ الفرید فیما روی عن السّبط الشّهید، مقامات الابرار (مثنوی عاشورایی که اخیراً با نام «حماسهی عاشورا» در سه مجلّد منتشر شده)، …
«آیتی» در مقطع غزلی میگوید:
«محتشم» گر چه لب از مرثیه بنمود خموش
در عزای تو در این عصر «ضیا»، «محتشم» است
نکته در این است که شخص دیگری با عنوان «آیتی بیرجندی» داریم با نام محمّدابراهیم که نویسنده، محقّق و مترجم و از وعّاظ و خطبای خراسان بوده است.
یکی از تألیفات این جانب (جواد هاشمی «تربت») کتابی است با نام «به عیّوق میرسد» که به بازتاب بند دوم محتشم کاشانی در شعر عاشورایی پرداخته و شعر آشوب یکی از ۱۲۸ اثری است که در آن کتاب آمده است. این اثر توسّط انتشارات محمل در سال ۱۳۹۵ منتشر شده است.
این شعر، غزل است و ۹ بیت دارد:
باز آیدم نسیم ز بستان کربلا[۱]
دارد حکایت از گل و ریحان کربلا
بگْشوده است خازن جنّت مگر دری
ازباغ خُلد و روضهی رضوان کربلا؟
یا بر زمین چکیده از آن خون که ریختند
اهل عِناد[۲] در صف میدان کربلا؟
آید به گوش نالهی طفلان که میدوند
از خوف دشمنان ز بیابان کربلا
مانند شمع سوزم و ریزم ز چشم، اشک
یاد آورم ز شمع شبستان کربلا
روزی که جان دهیم به یاد تو جان دهیم
ما راست قبله، خاک درخشان کربلا
روزی که سر ز خاک بر آریم، آرزوست
نور جمال صاحب ایوان کربلا
فطرس! سلام ما برسان چون که بگذری
بر تربت مطهّر سلطان کربلا
این چند بیت، تحفهی مور است و «آیتی»
آورده[۳] است نزد سلیمان کربلا
منابع: صد سال شعر خراسان، اثرآفرینان، نغمههای پیروزی، دیوان درّ غلطان
[۱]. دیوان درّ غلطان، ص ۱۰۲ ـ ۱۰۳٫
[۲]. دشمنی، ستیزگی، خصومت، ستیزه.
[۳]. در دیوان وی «کآورده» ضبط شده که در مفهوم و معنا، نیازی به حرف ربط کاف نیست؛ لذا در متن، تصحیح شدهی آن آمده است.
پاسخ دهید