علّامه‌ی مجلسی روایت می‌کند:
چون امّ کلثوم به سمت مدینه روی کرد، گریان شد و اشعاری به این مضمون سرود:
ای مدینه‌ی جدّمان ما را مپذیر که با حسرت‌ها و اندوه‌ها آمده‌ایم. به رسول خدا (ص) از طرف ما خبر بده که ما دچار فاجعه‌ی شهادت پدرمان شده‌ایم، مردانمان در کربلا بی‌سر بر زمین افتاده‌اند و پسران را سر بریده‌اند. به جدّمان خبر بده که ما اسیر شدیم و پس از اسارت غارتمان کردند. ای رسول خدا! خاندان تو در کربلا عریان مانده‌اند، حسین (ع) را کشتند و حرمت تو را درباره‌ی ما مراعات نکردند. کاش می‌دیدی که اسیران را بر شتران سوار کرده و در معرض تماشا نهاده‌اند. ای فاطمه! کاش دختران اسیرت را می‌دیدی که در شهرها پراکنده بودند. کاش آن سرگشتگان را، زین العابدین را، ما بی‌خوابان خسته چشم را می‌دیدی. اگر زنده بودی تا دامنه‌ی قیامت بر ما نوحه‌گری می‌کردی…[۱]
راوی گوید:
امّا حضرت زینب، دو طرف در مسجد را گرفت و صدا زد:
یا جدّا! شهادت برادرم حسین (ع) را به تو خبر می‌دهم!
اشک زینب پیوسته جاری بود و هر گاه که چشمش به امام زین العابدین می‌افتاد، اندوهش تازه می‌شد و شوقش می‌افزود.
قال المجلسیّ:
ثُمَّ قَالَ [الرّاویّ]: وَ أَمَّا أُمُّ کُلْثُومٍ فَحِینَ تَوَجَّهَتْ إِلَى الْمَدِینَهِ، جَعَلَتْ تَبْکِی وَ تَقُولُ:
مَدِینَهَ جَدِّنَا لَا تَقْبَلِینَا فَبِالْحَسَرَاتِ وَ الْأَحْزَانِ جِئْنَا
أَلَا فَأَخْبِرْ رَسُولَ اللَّهِ عَنَّا بِأَنَّا قَدْ فُجِعْنَا فِی أَبِینَا
وَ أَنَّ رِجَالَنَا بِالطَّفِّ صَرْعَى بِلَا رُؤْسٍ وَ قَدْ ذَبَحُوا الْبَنِینَا
وَ أَخْبِرْ جَدَّنَا أَنَّا أُسِرْنَا وَ بَعْدَ الْأَسْرِ یَا جَدَّا سُبِینَا
وَ رَهْطُکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَضْحَوْا عَرَایَا بِالطُّفُوفِ مُسَلَّبِینَا
وَ قَدْ ذَبَحُوا الْحُسَیْنَ وَ لَمْ یُرَاعُوا جَنَابَکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ فِینَا
فَلَوْ نَظَرَتْ عُیُونُکَ لِلْأُسَارَى عَلَى أَقْتَابِ الْجِمَالِ مُحَمَّلِینَا
رَسُولَ اللَّهِ بَعْدَ الصَّوْنِ صَارَتْ عُیُونُ النَّاسِ نَاظِرَهً إِلَیْنَا
وَ کُنْتَ تَحُوطُنَا حَتَّى تَوَلَّتْ عُیُونُکَ ثَارَتِ الْأَعْدَا عَلَیْنَا
أَ فَاطِمُ لَوْ نَظَرْتِ إِلَى السَّبَایَا بَنَاتِکَ فِی الْبِلَادِ مُشَتَّتِینَا
أَ فَاطِمُ لَوْ نَظَرْتِ إِلَى الْحَیَارَى وَ لَوْ أَبْصَرْتِ زَیْنَ الْعَابِدِینَا
أَ فَاطِمُ لَوْ رَأَیْتِینَا سَهَارَى وَ مِنْ سَهَرِ اللَّیَالِی قَدْ عَمِینَا
أَ فَاطِمُ مَا لَقِیتِی مِنْ عِدَاکِی وَ لَا قِیرَاطَ مِمَّا قَدْ لَقِینَا
فَلَوْ دَامَتْ حَیَاتُکِ لَمْ تَزَالِی إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَهِ تَنْدُبِینَا
وَ عَرِّجْ بِالْبَقِیعِ وَ قِفْ وَ نَادِ أَیَا ابْنَ حَبِیبِ رَبِّ الْعَالَمِینَا
وَ قُلْ یَا عَمِّ یَا حَسَنَ الْمُزَکَّى عِیَالُ أَخِیکَ أَضْحَوْا ضَائِعِینَا
أَیَا عَمَّاهْ إِنَّ أَخَاکَ أَضْحَى بَعِیداً عَنْکَ بِالرَّمْضَا رَهِیناً
بِلَا رَأْسٍ تَنُوحُ عَلَیْهِ جَهْراً طُیُورٌ وَ الْوُحُوشُ الْمُوحِشِینَا
وَ لَوْ عَایَنْتَ یَا مَوْلَایَ سَاقُوا حَرِیماً لَا یَجِدْنَ لَهُمْ مُعِیناً
عَلَى مَتْنِ النِّیَاقِ بِلَا وِطَاءٍ وَ شَاهَدْتَ الْعِیَالَ مُکَشَّفِینَا
مَدِینَهَ جَدِّنَا لَا تَقْبَلِینَا فَبِالْحَسَرَاتِ وَ الْأَحْزَانِ جِئْنَا
خَرَجْنَا مِنْکِ بِالْأَهْلِینَ جَمْعاً رَجَعْنَا لَا رِجَالَ وَ لَا بَنِینَا
وَ کُنَّا فِی الْخُرُوجِ بِجَمْعِ شَمْلٍ رَجَعْنَا حَاسِرِینَ مُسَلَّبِینَا
وَ کُنَّا فِی أَمَانِ اللَّهِ جَهْراً رَجَعْنَا بِالْقَطِیعَهِ خَائِفِینَا
وَ مَوْلَانَا الْحُسَیْنُ لَنَا أَنِیسٌ رَجَعْنَا وَ الْحُسَیْنُ بِهِ رَهِینَا
فَنَحْنُ الضَّائِعَاتُ بِلَا کَفِیلٍ وَ نَحْنُ النَّائِحَاتُ عَلَى أَخِینَا
وَ نَحْنُ السَّائِرَاتُ عَلَى الْمَطَایَا نُشَالُ عَلَى جِمَالِ الْمُبْغِضِینَا
وَ نَحْنُ بَنَاتُ یس وَ طه وَ نَحْنُ الْبَاکِیَاتُ عَلَى أَبِینَا
وَ نَحْنُ الطَّاهِرَاتُ بِلَا خَفَاءٍ وَ نَحْنُ الْمُخْلَصُونَ الْمُصْطَفَوْنَا
وَ نَحْنُ الصَّابِرَاتُ عَلَى الْبَلَایَا وَ نَحْنُ الصَّادِقُونَ النَّاصِحُونَا
أَلَا یَا جَدَّنَا قَتَلُوا حُسَیْناً وَ لَمْ یَرْعَوْا جَنَابَ اللَّهِ فِینَا
أَلَا یَا جَدَّنَا بَلَغَتْ عِدَانَا مُنَاهَا وَ اشْتَفَى الْأَعْدَاءُ فِینَا
لَقَدْ هَتَکُوا النِّسَاءَ وَ حَمَّلُوهَا عَلَى الْأَقْتَابِ قَهْراً أَجْمَعِینَا
وَ زَیْنَبُ أَخْرَجُوهَا مِنْ خِبَاهَا وَ فَاطِمُ وَالِهٌ تُبْدِی الْأَنِینَا
سُکَیْنَهُ تَشْتَکِی مِنْ حَرِّ وَجْدٍ تُنَادِی الْغَوْثَ رَبَّ الْعَالَمِینَا
وَ زَیْنُ الْعَابِدِینَ بِقَیْدِ ذُلٍّ وَ رَامُوا قَتْلَهُ أَهْلُ الْخَئُونَا
فَبَعْدَهُمُ عَلَى الدُّنْیَا تُرَابٌ فَکَأْسُ الْمَوْتِ فِیهَا قَدْ سُقِینَا
وَ هَذِی قِصَّتِی مَعَ شَرْحِ حَالِی أَلَا یَا سَامِعُونَ ابْکُوا عَلَیْنَا
قَالَ الرَّاوِی: وَ أَمَّا زَیْنَبُ فَأَخَذَتْ بِعِضَادَتَیْ بَابِ الْمَسْجِدِ وَ نَادَتْ یَا جَدَّاهْ إِنِّی نَاعِیَهٌ إِلَیْکَ أَخِیَ الْحُسَیْنَ وَ هِیَ مَعَ ذَلِکَ لَا تَجِفُّ لَهَا عَبْرَهٌ وَ لَا تَفْتُرُ مِنَ الْبُکَاءِ وَ النَّحِیبِ وَ کُلَّمَا نَظَرَتْ إِلَى عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ تَجَدَّدَ حُزْنُهَا وَ زَادَ وَجْدُهَا.[۲]
[۱]– شعرهای او طولانی است، به همین مقدار ترجمه بسنده شد.
[۲]– البحار ۴۵: ۱۹۷، المنتخب الطّریحی: ۴۸۳٫
پاسخ دهید