رقت قلب داریم و ضعف قلب، ممکن است کسى بگوید من در مدت عمرم یک گوسفند را سر نبریده ام یا مرغى را ندیده ام که سر ببرند، این رقت قلب نیست بلکه ضعف نفس است. زیرا همین شخص که مى گوید من تحمل دیدن گوسفند ذبح شده را ندارم وقتى کباب گوسفند را مى خورد و بوى کباب به مشام فقرا مى رسد بى خیال است و قلبش تکان نمى خورد و به فکر آن هانیست. رقت قلب و عاطفه از فضائل انسانى است در حالى که ضعف نفس فضیلت نیست. راهى که انسان با طى آن برابر دستورات الهى خدمتى به خلق خدا انجام مى دهد رقت قلب است و آن راهى که با دستورات الهى برابر نیست، ضعف نفس است.

رقیق القلب بودن این است که انسان وقتى فقیرى را دید واقعا متأثر شود، از قیامت و دوزخ که گفته مى شود، از نابسامانى وضع یک عده اى واقعا متأثر شود، این را مى گویند رقت قلب. راه رقت قلب هم گناه نکردن است. از حضرت على (علیه السلام) روایت شده است: «ما جَفَّتِ الدُّومُوُع اِلاّ لِقَسوَهِ الْقُلُوب وَما قَسَّتِ الْقُلُوبُ اِلاّ لِکَثْرَهِ الُّذنُوب»[۱] چشم ها گرفتار خشکى نمى شوند مگر در اثر قساوت قلب، و قلب گرفتار قساوت نمى شود مگر در اثر گناه زیاد.

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:آیت اللّه عبداللّه جواد آملی/پرسش وپاسخ دانشجویی

[۱] – بحارالانوار، ج ۷۰،ص ۵۵٫