شیخ مفید گوید:
چون مسلم بن عقیل شنید که عبیدالله به کوفه آمده و سخن گفته و تهدید کرده و از سران قول همکاری گرفته است، از خانه‌ی مختار به خانه‌ی هانی بن عروه رفت. شیعیان مخفیانه به خانه‌ی هانی رفت و آمد می‌کردند و یکدیگر را به کتمان توصیه می‌کردند. ابن زیاد، غلامش معقل را سه هزار درهم داد و گفت جای مسلم را از راه یارانش پیدا کن. اگر به یکی یا گروهی از آنان برخوردی، این سه هزار درهم را بده و بگو برای جنگ با دشمنانتان خرج کنید و وانمود کن که از آنانی. اگر پول را به آنان بدهی به تو اطمینان می‌کنند و چیزی را از تو پنهان نمی‌سازند. پیوسته با آنان رفت و آمد کن تا جای مسلم را بشناسی و نزد او بروی. وی چنان کرد. نزد مسلم بن عوسجه که در مسجد کوفه به نماز مشغول بود رفت. شنید که مردم می‌گویند: برای حسین (ع) با او بیعت می‌کنند. کنار او نشست تا از نماز فارغ شد. گفت: ای بنده‌ی خدا! من یکی از شمایانم که خداوند محبّت اهل بیت و دوستدارانشان را به من ارزانی کرده است. خود را به گریه زد و گفت: سه هزار درهم دارم که می‌خواهم به کسی بدهم که می‌گویند به کوفه آمده و برای پسر دختر پیامبر بیعت می‌گیرد. می‌خواستم او را ببینم، جای او را نمی‌دانم. در مسجد نشسته بودم که شنیدم مردم می‌گویند این مرد، این خاندان را می‌شناسد. این پول‌ها را بگیر، مرا نزد او ببر. من از برادران شمایم. اگر هم می‌خواهی، پیش از دیدارش با او بیعت کنم. مسلم بن عوسجه با شکر خدا و ابراز خرسندی از دیدار او، قول داد او را نزد مسلم ببرد… . معقل گفت: خیر است، بیعتم را بگیر. از او بیعت و پیمان محکمی گرفت که راز را برملا نکند. او هم قول داد. به او گفت: چند روز به خانه‌ی من رفت و آمد کن تا برایت اجازه بگیرم. بالاخره همراه مردم در رفت و آمد بود. به حضور مسلم هم رسید و بیعت کرد. مسلم به ابوثمامه‌ی صائدی گفت پول‌ها را از او بگیرد (وی مأمور دریافت اموال و کمک‌های مالی و خرید سلاح و یکی از شجاعان و تکسواران عرب و از شخصیت‌های شیعه بود). آن مرد رفت و آمد خود را نزد آنان ادامه داد؛ اوّلین نفر بود که می‌آمد و آخرین نفر بود که می‌رفت. گزارش‌های لازم و مفید برای ابن زیاد را هم پی در پی به او می‌داد.
قال شیخ المفید:
وَ لَمَّا سَمِعَ مُسْلِمُ بْنُ عَقِیلٍ مَجِیءِ عُبَیْدِ اللَّهِ إِلَی الْکُوفَهَ وَ مَقَالَتِهِ الَّتِی قَالَهَا وَ مَا أَخَذَ بِهِ الْعُرَفَاءَ وَ النَّاسَ، خَرَجَ مِنْ دَارِ الْمُخْتَارِ حَتَّى انْتَهَى إِلَى دَارِ هَانِئِ بْنِ عُرْوَهَ فَدَخَلَهَا فَأَخَذَتِ الشِّیعَهُ تَخْتَلِفُ إِلَیْهِ فِی دَارِ هَانِئٍ عَلَى تَسَتُّرٍ وَ اسْتِخْفَاءٍ مِنْ عُبَیْدِ اللَّهِ وَ تَوَاصَوْا بِالْکِتْمَانِ فَدَعَی ابْنُ زِیَادٍ مَوْلًى لَهُ یُقَالُ لَهُ: مَعْقِلٌ، فَقَالَ لَهُ: خُذْ ثَلَاثَ آلَافِ دِرْهَمٍ وَ اطْلُبْ مُسْلِمَ بْنَ عَقِیلٍ وَ الْتَمِسْ أَصْحَابَهُ فَإِذَا ظَفِرْتَ بِوَاحِدٍ مِنْهُمْ أَوْ جَمَاعَهٍ فَأَعْطِهِمْ هَذِهِ الثَّلَاثَهَ آلَافِ دِرْهَمٍ وَ قُلْ لَهُمُ: اسْتَعِینُوا بِهَا عَلَى حَرْبِ عَدُوِّکُمْ وَ أَعْلِمْهُمْ أَنَّکَ مِنْهُمْ فَإِنَّکَ لَوْ قَدْ أَعْطَیْتَهُمْ إِیَّاهَا لَقَدِ اطْمَأَنُّوا إِلَیْکَ وَ وَثِقُوا وَ لَمْ یَکْتُمُوکَ شَیْئاً مِنْ أَخْبَارِهِمْ ثُمَّ اغْدُ عَلَیْهِمْ وَ رُحْ حَتَّى تَعْرِفَ مُسْتَقَرَّ مُسْلِمِ بْنِ عَقِیلٍ وَ تَدْخُلَ عَلَیْهِ فَفَعَلَ ذَلِکَ وَ جَاءَ حَتَّى جَلَسَ إِلَى مُسْلِمِ بْنِ عَوْسَجَهَ الْأَسَدِیِّ فِی الْمَسْجِدِ الْأَعْظَمِ وَ هُوَ یُصَلِّی فَسَمِعَ قَوْماً یَقُولُونَ هَذَا یُبَایَعُ لِلْحُسَیْنِ (ع) فَجَاءَ وَ جَلَسَ إِلَى جَنْبِهِ حَتَّى فَرَغَ مِنْ صَلَاتِهِ، ثُمَّ قَالَ: یَا عَبْدَ اللَّهِ إِنِّی امْرُؤٌ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیَّ بِحُبِّ أَهْلِ هَذَا الْبَیْتِ وَ حُبِّ مَنْ أَحَبَّهُمْ وَ تَبَاکَى لَهُ وَ قَالَ: مَعِی ثَلَاثَهُ آلَافِ دِرْهَمٍ أَرَدْتُ بِهَا لِقَاءَ رَجُلٍ مِنْهُمْ بَلَغَنِی أَنَّهُ قَدِمَ الْکُوفَهَ یُبَایِعُ لِابْنِ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ (ص) فَکُنْتُ أُرِیدُ لِقَاءَهُ فَلَمْ أَجِدْ أَحَداً یَدُلُّنِی عَلَیْهِ وَ لَا أَعْرِفُ مَکَانَهُ فَإِنِّی لَجَالِسٌ فِی الْمَسْجِدِ الْآنَ إِذْ سَمِعْتُ نَفَراً مِنَ الْمُؤْمِنِینَ یَقُولُونَ هَذَا رَجُلٌ لَهُ عِلْمٌ بِأَهْلِ هَذَا الْبَیْتِ وَ إِنِّی أَتَیْتُکَ لِتَقْبِضَ مِنِّی هَذَا الْمَالَ وَ تُدْخِلَنِی عَلَى صَاحِبِکَ فَإِنِّی أَخٌ مِنْ إِخْوَانِکَ وَ ثِقَهٌ عَلَیْکَ وَ إِنْ شِئْتَ أَخَذْتَ بَیْعَتِی لَهُ قَبْلَ لِقَائِهِ، فَقَالَ لَهُ ابْنُ عَوْسَجَهَ: أَحْمَدُ اللَّهَ عَلَى لِقَائِکَ إِیَّایَ فَقَدْ سَرَّنِی ذَلِکَ لِتَنَالَ الَّذِی تُحِبُّ وَ لِیَنْصُرَ اللَّهُ بِکَ أَهْلَ بَیْتِ نَبِیِّهِ (ع) وَ لَقَدْ سَاءَنِی مَعْرِفَهُ النَّاسِ إِیَّایَ بِهَذَا الْأَمْرِ قَبْلَ أَنْ یَتِمَّ مَخَافَهَ هَذَا الطَّاغِیَهِ وَ سَطْوَتِهِ، قَالَ لَهُ: مَعْقِلٌ لَا یَکُونُ إِلَّا خَیْراً، خُذِ الْبَیْعَهَ عَلَیَّ فَأَخَذَ بَیْعَتَهُ وَ أَخَذَ عَلَیْهِ الْمَوَاثِیقَ الْمُغَلَّظَهَ لَیُنَاصِحَنَّ وَ لَیَکْتُمَنَّ فَأَعْطَاهُ مِنْ ذَلِکَ مَا رَضِیَ بِهِ، ثُمَّ قَالَ: اخْتَلِفْ إِلَیَّ أَیَّاماً فِی مَنْزِلِی فَإِنِّی طَالِبٌ لَکَ الْإِذْنَ عَلَى صَاحِبِکَ وَ أَخَذَ یَخْتَلِفُ مَعَ النَّاسِ فَطَلَبَ لَهُ الْإِذْنَ فَأَذِنَ لَهُ فَأَخَذَ مُسْلِمُ بْنُ عَقِیلٍ بَیْعَتَهُ وَ أَمَرَ أَبَا ثُمَامَهَ الصَّائِدِیَّ بِقَبْضِ الْمَالِ مِنْهُ وَ هُوَ الَّذِی کَانَ یَقْبِضُ أَمْوَالَهُمْ وَ مَا یُعِینُ بِهِ بَعْضُهُمْ بَعْضاً وَ یَشْتَرِی لَهُمُ السِّلَاحَ وَ کَانَ بَصِیراً وَ فَارِساً مِنْ فُرْسَانِ الْعَرَبِ وَ وُجُوهِ الشِّیعَهِ وَ أَقْبَلَ ذَلِکَ الرَّجُلُ یَخْتَلِفُ إِلَیْهِمْ فَهُوَ أَوَّلُ دَاخِلٍ وَ آخِرُ خَارِجٍ حَتَّى فَهِمَ مَا احْتَاجَ إِلَیْهِ ابْنُ زِیَادٍ مِنْ أَمْرِهِمْ فَکَانَ یُخْبِرُهُ بِهِ وَقْتاً فَوَقْتاً.[۱]
[۱]– الارشاد: ۲۰۷، تاریخ الطبری ۳: ۲۸۳، الفتوح لابن اعثم ۵: ۴۵ مع اختلاف.
پاسخ دهید