در بسیاری از منابع به مکانی به نام «دکه القضاء» اشاره شده که در میان مسجد کوفه قرار داشت و برخی در توصیف آن نوشته‌اند که این مکان در جایگاهی قرار دارد که هیچ سایه‌بانی بر روی آن نیست.[۱] عنوان «دکه القضاء» و در کنار آن «دکه الطست» از گذشته برای این مکان مورد استفاده قرار می‌گرفت[۲] و از نوشتارهای موجود در سده‌های مختلف تاریخی برمی‌آید که ‌هم این نام و هم جایگاه‌ آن، همان چیزی است که امروزه وجود دارد. [۳]
با توجه به آنچه گفته شد، توضیحاتی را در این زمینه ارائه می‌کنیم:
۱ – از امام علی(ع) قضاوت‌های بسیاری حتی در زمان پیامبر(ص) نقل شده است.[۴] بر این اساس، جایگاه قضاوت امام منحصر در این مکان نبوده است.
۲ – امام علی(ع) در این مکان، علاوه بر قضاوت به امور دیگری نیز می‌پرداخت، چنان‌که در روایتی می‌خوانیم: «حضرتشان بر دکه القضاء نشسته بود که مردی به نام صفوان بن اکحل نزد او آمده و گفت: من از شیعیان شما هستم و گناهانی انجام داده‌ام و می‌خواهم با نشان دادن راه بخشش مرا پاک گردانی…».[۵]
۳ – مسجد کوفه از جمله اماکن مقدس اسلامی به شمار می‌آید که نمادها و مزارهای مختلفی در داخل و پیرامون آن وجود دارد که برای بیشتر آنها – از جمله همین دکه القضاء – اعمال مشخص و معیّنی در منابع ذکر شده است.[۶]
۴ – مسئله‌ای در منابع فقهی مورد بررسی قرار گرفته که آیا انجام قضاوت در مسجد کراهت دارد یا نه؟ برخی از فقها از وجود چنین مکانی در مسجد کوفه -‌ که در آنجا امام به قضاوت می‌پرداخت – برداشت کرده‌اند که قضاوت در مسجد کراهتی ندارد.[۷]

منبع: اسلام کوئست

پی نوشت ها

[۱]. ابن ادریس حلّی، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، محقق، مصحح، موسوی، حسن بن احمد، ابن مسیح، ابو الحسن، ج ۲، ص ۱۵۷، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.

[۲]. طبری آملی، محمد بن جریر بن رستم، نوادر المعجزات فی مناقب الأئمه الهداه(ع)، محقق، مصحح، اسدی، باسم محمد، ص ۱۳۴، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۴۲۷ق.

[۳]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، محقق، مصحح، خراسانی، علی، شهرستانی، سید جواد، طه نجف، مهدی، عراقی، مجتبی، ‌ج ۶، ص ۲۱۱، قم،‌ دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۷ق.(قرن پنجم)؛ علامه حلّی، حسن بن یوسف، مختلف الشیعه فی أحکام الشریعه، ج ۳، ص ۹۲، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.(قرن هفتم)؛ فیض کاشانی، محمد محسن، الوافی، ج ۷، ص ۵۰۷، اصفهان، کتابخانه امام أمیر المؤمنین علی(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.(قرن یازدهم). و …

[۴]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، ج ۱، ص ۱۹۷، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.

[۵]. ابن شاذان قمی، أبو الفضل سدیدالدین، الفضائل، ص ۷۴، قم، منشورات الرضی، چاپ دوم، ۱۳۶۳ش.

[۶]. ر. ک: ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص ۱۷۶، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق؛ عاملی (شهید اول)، محمد بن مکی، المزار فی کیفیه زیارات النبی و الأئمه(ع)، ص ۲۵۲، قم، مدرسه امام مهدی(عج)، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.

[۷]. فخر المحققین حلّی، محمد بن حسن، ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، محقق، مصحح، موسوی کرمانی، سید حسین، اشتهاردی، علی‌پناه، بروجردی، عبدالرحیم، ج ۴، ص ۳۱۰، قم، ‌مؤسسه اسماعیلیان، چاپ اول، ۱۳۸۷ق؛ ابن براج طرابلسی، قاضی عبد العزیز، المهذب، ج ۲، ص ۵۹۲، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.