پیروان ادیان سه گانه ی آسمانی (مسلمانان،‌ مسیحیان، یهودیان) باور دارند آینده ی نهایی مسیر زندگی خاکی، پیروزی ایمان بر کفر، حاکمیت حق و علم و عدالت اجتماعی رسیدن وراثت زمین به صالحان، پایان خرافات و گمراهی و ستم و تمامی گونه های انحرافات است. نیز اتفاق نظر دارند شخصی که خداوند عهد و پیمانش را به دست او تحقق می بخشد، از فرزندان ابراهیم بوده است، و شریعتی که بدان حکومت می کند آیین موسی ـ علیه السّلام ـ نیست، بلکه دین پیامبری است که خداوند در آخر زمان، وی را مبعوث می کند….»[۱]
آیاتی از قرآن کریم درباره حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه شریف ـ است و روایات فراوانی نیز عهده دار تفسیر آن آیاتند و اکنون برخی از آن آیات از منظر مفسران اهل سنت به حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه شریف ـ اختصاص دارند تقدیمتان می کنیم.


۱ – «
هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ»[۲]
«
او کسی است که پیامبر خود را برای مردم فرستاد، با دینی درست و بر حق، تا او را بر همه دین ها پیروز گرداند، هر چند مشرکان را خوش نیاید
در تفسیر قرطبی آمده است:«پیروزی اسلام بر دیگر ادیان، هنگام قیام مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه شریف ـ است در آن زمان، مردمان یا باید مسلمان شوند و یا جزیه دهند. و این که گفته شده است مهدی همان عیسی است نادرست است زیرا اخبار صحیح به گونه ای متواتر وارد شده که مهدی از خاندان پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ است …..»[۳]
و در کتاب البیان در تفسیر این آیه آمده است:«کسی که خدا او را بر همه ادیان چیره می گرداند، مهدی از فرزندان فاطمه است.[۴] و در تفسیر کشف الاسرار که از تفاسیر معتبر اهل سنت است در شرح این آیه می گوید:«رسول در این آیه محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ است و هدی و هدایت قرآن و ایمان است و دین حق، اسلام است و خدا این دین را بر دیگر دیان برتری می دهد، چنان که دینی نماند مگر این که اسلام بر آن غالب آید. و این امر بعد از این خواهد شد و هنوز نشده است.»[۵]

 


۲ – «
بَقِیَّهُ اللَّهِ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ»؛[۶] اگر با ایمان باشید«بقیه الله برای شما خیر است.» در نور الابصار آمده اس:«چون (مهدی) ظهور کند، کعبه را پایگاه خویش قرار می دهد و ۳۱۳ نفر از یارانش به او می پیوندند،‌آنگاه در نخستین سخن این آیه را تلاوت می کند«بقیه الله بهتر است برای شما اگر ایمان بیاورید، پس می گوید: منم بقیه الله و خلیفه خدا و حجت او بر شما.»[۷]

 


۳ – «…..
لَهُمْ فِی الدُّنْیا خِزْیٌ وَ لَهُمْ فِی الْ‏آخِرَهِ عَذابٌ عَظِیمٌ»[۸]؛ ….. آنان در مسجدها جز بیمناک و ترسان داخل نخواهند شد و نصیبشان در دنیا خواری و در آخرت عذابی بزرگ است
سیوطی می نویسد:«خواری و ذلّت در دنیا زمانی فرا می رسد که مهدی به پا خیزد و قسطنطنیه را فتح کند و آنان را بکشد.»[۹]و در تفسیر طبری و تفسیر کشف الاسرار[۱۰] نیز همین مطلب که سیوطی نوشته است تصریح شده است.

 


۴ – «
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»[۱۱]؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، صبر کنید و مقاومت ورزید و مرابطه کنید و از خدا بترسید، باشد که رستگار شوید
حافظ قندوزی از (امام) محمد باقر ـ علیه السّلام ـ درباره این آیه روایت کرده است که فرمود: شکیبا باشید بر ادای فرائض و واجبات، و در برابر آزار دشمنان استقامت ورزید و با امامتان مهدی مرابطه نمائید.[۱۲]

 


۵ – «….
یسْئَلُونَکَ عَنِ السَّاعَهِ أَیَّانَ مُرْساها»[۱۳]؛ از تو درباره ساعت می پرسند که زمان وقوع آن کی است …. حافظ قندوزی از مفضل بن عمر از(امام جعفر) صادق ـ علیه السّلام ـ ، روایت کرده است که فرمود:«ساعت قیام قائم است.»[۱۴]

 


۶ – «
اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها»[۱۵]؛ بدانید که خدا زمین را پس از مرگش احیاء می کند. حافظ قندوزی می نویسد:«خداوند آنرا توسط«قائم» زنده می سازد، پس در آن عدالت کند و زمین را توسط عدل، پس از مردنش به واسطه ظلم، زنده سازد.»[۱۶]

 


۷ – «
فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِی أَنْزَلْنا وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ»[۱۷]؛ پس ایمان آرید به خدا و رسول و نوری که فرود آوردیم، و خداوند بدانچه کنید آگاه است.
علاّمه قبیسی می نویسد حافظ ابوجعفر محمد بن جریر طبری ….. گفت …. در حجه الوداع پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: ای مردم،«آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِی أَنْزَلْنا» سپس فرمود: نور در من است، سپس در ـ علی است، و بعد در نسل وی باشد تا قائم مهدی.[۱۸]

 


۸ – «
حَتَّی إِذا رَأَوْا ما یُوعَدُونَ فَسَیَعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ ناصِراً وَ أَقَلُّ عَدَداً»[۱۹]؛‌ تا وقتی که ببیند آنچه را وعده داده می شوند، پس به زودی بدانند که چه کسی از حیث یار ناتوان تر و از حیث عدد کمتر است.
حافظ قندوزی از امام سجاد ـ علیه السّلام ـ در تفسیر این آیه نقل می کند که«ما یوعدون» (آنچه وعده داده می شوند) در این آیه «قائم» مهدی و اصحاب و یاران اویند. و هنگامی که «قائم» ظهور کند دشمنان او ضعیف تر و عددشان کمتر است.[۲۰]
گفتنی است که از منظر اهل سنت آیات فراوان دیگری درباره حضرت مهدی وجود دارد[۲۱] که ذکر همه آنها در این پاسخنامه نمی گنجد.

 


برای اطلاع بیشتر به کتاب موعود قرآن، صادق حسینی شیرازی مراجعه فرمائید.
حدیث:
پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود:
«
از میانِ امت من مهدی قیام می کند، خداوند او را برای فریاد رسی مردمان برمی انگیزد»
«
احمد بن حجر هیتمی: الصواعق المحرقه، طبع مکتبه القاهره، ۱۳۷۵ هـ، ص ۱۶۲»

 

 

منبع:پرسمان


[۱] . فصلنامه تخصصی انتظار، سال اوّل، شماره اول، پاییز ۱۳۸۰، صاحب امتیاز بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود، ص ۱۷۱، مقاله سامی بدری.
[۲] .
سوره توبه، آیه ۳۳.
[۳] .
ابو عبدالله محمد بن احمد انصاری قرطبی، الجامع الاحکام القرآن، ج ۸، (تحقیق عبدالرزاق المهدی)، چاپ دارالکتاب العربی، سال ۱۴۱۸ هـ، ص ۱۱۱.
[۴] .
سید مؤمن بن حسن الشبلنجی: نورالابصار، چاپ دارالجیل، ص ۳۴۳.
[۵] .
رشید الدین، امام احمد میبدی، (از عالمان قرن پنجم)، کشف الاسرار، ج ۴، ص ۱۱۹ ـ ۱۲۰.
[۶] .
سوره هود، آیه ۸۶.
[۷] .
مؤمن بن حسن مؤمن الشبلنجی: نورالابصار، چاپ دارالجیل، بیروت، ۱۴۰۹ هـ، ص ۳۴۹.
[۸] .
سوره بقره، آیه ۱۱۴.
[۹] .
جلال الدین سیوطی، الدّر المنثور فی التفسیر بالمأثور، ج ۱، چاپ دوم،‌ دارالفکر، ص ۲۶۴.
[۱۰] .
تفسیر کسف الاسرار، ج ۱، ص ۳۲۵.
[۱۱] .
آل عمران، آیه ۲۰۰.
[۱۲] .
صادق حسینی شیرازی، موعودِ قرآن، ترجمه مؤسسه الامام المهدی، سال طبع ۱۳۶۰، ص ۲۲، به نقل از ینابیع الموده، ص ۵۰۶.
[۱۳] .
سوره اعراف، آیه ۱۸۷.
[۱۴] .
صادق حسینی شیرازی، موعودِ قرآن، ص ۴۴، به نقل از ینابیع الموده، ص ۴۲۹.
[۱۵] .
حدید، آیه ۱۷.
[۱۶] .
صادق حسینی شیرازی، موعودِ قرآن، ص ۱۳۹، به نقل از ینابیع الموده، ص ۵۱۴.
[۱۷] .
سوره تغابن، آیه ۸.
[۱۸] .
همان، (موعودِ قرآن، ص ۱۴۶)، به نقل از، ماذا فی التاریخ، ج ۳، ص ۱۴۷ ـ ۱۴۵.
[۱۹] .
سوره جن، آیه ۲۴.
[۲۰] .
موعود قرآن، به نقل از ینابیع الموده، ص ۵۱۵.
[۲۱] .
چون آیه ۵ سوره قصص، آیه ۱۰۵ سوره انبیاء، آیه ۵۹ سوره نساء و ……