«وَ مِن آیاتِهِ أَن خَلَقَ لَکُم مِن أَنفُسِکُم أَزواجاً لِتَسکُنُوا إِلَیها »؛[۱] «و از نشانه هاى او اینکه همسرانى از جنس خودتان، براى شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید».

در زندگى زناشویى چندین حقوق متقابل – به عنوان حقّ و وظیفه – مطرح است. هر جا وظیفه هست، در برابرش حق قرار دارد ؛ چنان که هر جا براى کسى حقى قرار داده شده، در مقابل وظیفه اى نیز بر عهده او گذاشته شده است. زن و شوهر نسبت به همدیگر، وظایفى دارند و بر همین اساس حقوق متقابلى متوجه آنان است که اگر هر دو به وظایف خود عمل کنند و به حقوق خود برسند، زندگى آنها درست و بر اساس عدالت استوار است و در نتیجه زندگى در سایه آن شیرین مى گردد.

پایه و اساس خانواده، احترام و محبت و رعایت حقوق یکدیگر است. امام باقر علیه السلاممى فرماید: «هر کس زن گرفت، باید او را گرامى بدارد و به او احترام کند.»[۲]و امام کاظم علیه السلام مى فرماید: «جهاد زن شوهردارى نیکو است».[۳]

حقوق زناشویى بر دو نوع است:

۱ – حقوق واجب و قانونى،

۲ – حقوق مستحب و اخلاقى.

حقوق قانونى، رعایت حداقل ها است که قانون و دادگاه از آن دفاع مى کند. حقوق اخلاقى، رعایت حُسن هم زیستى است که خوشى و شیرینى زندگى را بیش از پیش فراهم مى سازد.

الف. حقوق زن نسبت به مرد:

۱ – تهیه غذا،

۲ – تهیه پوشاک،

۳ – تهیه وسایل مورد نیاز خانه،

۴ – تهیه مسکن،

۵ – حق آمیزش و همخوابى،

ب. حقوق مرد نسبت به زن:

۱ – خروج از منزل با اجازه شوهر،

۲ – حق تمکین،

۳ – رفع امور نفرت آور،

۴ – آرایش و نظافت،

 ۵ – نذر و قسم خوردن با اجازه شوهر.

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف: سید مجنبی حسینی

[۱] – روم ۳۰ ، آیه ۲۱٫

[۲] – «مَن اَتَّخَذَ المَرأهَ فَلیُکرِمُها»: وسائل الشیعه، ج ۵، باب ۳٫

[۳] –  «جِهاد المَرَهَ حُسنُ التَّبَعُل»: فروع کافى، ج ۵، ص ۹٫