سؤال: آیا خوب است که از فرزندمان بخواهیم برای رعایت صرفه جویی و پرهیز از اصراف، از دفترهایی که از سال قبل مانده است، در سال جدید استفاده کند؟

جواب:

اهمّیت کرامت و شأن انسان

یکی از چیزهایی که خیلی مهم است و اسلام هم خیلی به آن اهمّیّت داده، حفظ شأنیت انسان‌ها است. مثلاً اسلام در رابطه با وظایف زن و شوهر به مرد توصیه می‌کنند که اگر توان مالی خوبی دارد و شأن همسرش نیز اقتضاء می‌کند، برای او خدمت‌کار بگیرد.

شأنیت انسان‌ و آبروی او خیلی مهم است و از لحاظ دینی به عزّت نفس و کرامت انسان‌ها خیلی توجّه شده است. بنابراین باید مراقب باشیم که این صرفه جویی به عزّت نفس فرزند ما لطمه نزند.

صرفه جویی با توجّه به درک و فهم فرزندان

در سنین کودکی که بچّه‌ها هنوز به قدرت تحلیل نرسیده‌اند و درک چندان صحیحی ندارند، اگر دفتر سال گذشته‌ی خود را به مدرسه ببرند، ممکن است مورد تمسخر و توهین بچّه‌های دیگر قرار گیرند و سایر بچّه ها نگاه بدی به آن‌ها پیدا کنند و فخر بفروشند؛ لذا کرامت آنها زیر سؤال می‌رود.

در این سنین می‌توانیم به گونه دیگری این صرفه‌جویی را به فرزندمان بیاموزیم. گاهی اوقات همین که ما آن یک چیز را دور نریزیم و استفاده‌های دیگری از آن کنیم، به نوعی از اصراف جلوگیری کرده‌ایم. مثلاً می‌توان از ورقه های این دفتر به عنوان چرک نویس یا پیش نویس استفاده کرد و یا دفتری برای تمرین و دیگر فعّالیّت‌های درسی باشد.

امّا در سنین بالاتر خیلی خوب است که ما این فرهنگ را در بچّه‌های خود ایجاد کنیم که شما می‌توانید از دفترهای باقی مانده‌ی سال قبل نیز استفاده کنید. در سنین بالاتر خصوصاً در سنین نوجوانی و جوانی، فرزند ما می‌تواند از این دفتر به عنوان دفتر اصلی در سال جدید استفاده کند.

دلیل آن هم این است که در این سنین ما می‌توانیم برای بچّه‌ها توضیح قانع کننده‌ای داشته باشیم و آن‌ها به درک و فهم بیشتری رسیده‌اند و می‌توانند این مسائل را تحلیل کنند. از طرف دیگر دوستان آ‌ن‌ها نیز به این درک رسیده‌اند و در سنینی نیستند که به خاطر این کار، فرزند ما را شماتت کنند.