در منابع اهل سنّت آمده است:  

رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) به ابوبکر فرمان داد که نماز را برای آن دسته از مسلمانان که پیش رفته بودند(در سپاه عسرت)، اقامه کند.[۱]

در پاسخ می گوییم:

پس از فتح مکّه، گروه متخصصان فضیلت‌سازی احساس کردند وقت آن رسیده که فضایل و مناقبی برای رقبای علی بن ابی‌طالب (علیه السّلام) دست و پا کنند و نشانه‌های افتخاری را به گردنشان بیاویزند. از این‌رو فضایلی برای آنان مطرح شد که اثری از آن، پیش از تبوک سراغ نداریم.

وقتی رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم)، علی (علیه السّلام)‌ را در مدینه جانشین خود کرد و اعلام فرمود که منزلت علی (علیه السّلام) نسبت به او همانند منزلت هارون به موسی است؛ می‌باید ابوبکر را نیز فضیلتی در این سطح و حتّی بالاتر باشد. بنابراین طبیعی بود که ادعا کنند: رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم)، ابوبکر را در نماز جانشین خود کرد تا وی نیز بهره‌ای از خلافت و استخلاف داشته باشد. اعطای این نشان به علی (علیه السّلام)، کار را بس خطیر و در نهایت حساسیت قرار داد، اما ادعای استخلاف ابوبکر در نماز، نه ارزشی دارد و نه شایسته بیان باشد.

این موضوع دلالت ندارد که فرد جانشین در نماز را، فضایلی باشد. یعنی نه بر علم ابوبکر دلالت دارد و نه بر حسن اخلاق وی و نه بر زهد و تقوایش و نه بر هر گونه خصلت و صفت دیگر، جز صفت عدالت که فقط شیعه به عدالت امام جماعت عقیده دارد. اهل سنّت این شرط را منکرند و از رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) روایت می‌کنند و بر همین مبنا فتوا می‌دهند که فرمود: «پشت سر هر نیکوکار و بدکاری نماز بخوانید.»[۲]

حال که امامت نماز از نظر اهل سنّت، حتّی عدالت را اثبات نمی‌کند، آیا می‌تواند اثبات کننده‌ی امامت عظما باشد که به همه این صفات مذکور و دیگر صفاتی محتاج است که مجال بیان همه را نداریم و می‌بایست در بالاترین سطوح و برترین حالات در امام موجود باشد و تجلی کند.

امامت متضمن منصب قضاوت و فرماندهی کل سپاه و … است. امام حاکم، مدبّر، معلّم و … است. هر یک از این مناصب، محتاج صفات و مزایای مناسب خود است.

به عنوان مثال، فرماندهی سپاه به صفاتی چون شجاعت و تخصص در امور نظامی و جنگی محتاج است.

حال که امامت نماز هیچ یک از صفات مطلوب را اثبات نمی‌کند، آیا امام جماعت را از سایر افراد متمایز می‌سازد؟!

منبع: اقتباسی از ترجمه کتاب الصحیح من سیره النبی الاعظم صلى الله علیه وآله، ج۱۰ 

[۱]ـ ر. ک: التنبیه و الاشراف، ۲۳۶؛ مکاتیب الرسول (صلّی الله علیه و آله و سلّم)، ۲/۴۱۴؛ تاریخ یعقوبی، ۲/۶۸٫

[۲]ـ جامع الخلاف و الوفاق، ۸۴؛ فتح العزیز، ۴/۳۳۱؛ المجموع، نووی، ۵/۲۶۸؛ مغنی المحتاج، ۳/۷۵؛ المبسوط، سرخسی، ۱/۴۰؛ تحفه الفقهاء، ۱/۲۲۹؛ بدائع الصنائع، ۱/۱۵۶؛ الجوهر النقی، ۴/۱۹؛ البحر الرائق، ۱/۶۱۰؛ تلخیص الحبیر، ۴/۳۳۱؛ نیل الوطار، ۱/۴۲۹؛ شرح اصول الکافی، ۵/۲۵۴؛ المسترشد؛ الافصاح، ۲۰۲؛ المسائل العکبریه، ۵۴؛ الطرائف فی معرفه مذاهب الطوائف، ۲۳۲؛ عوالی اللآلی، ۱/۳۷؛ السنن الکبری، بیهقی، ۴/۱۹؛ عمده القاری، ۱۱/۴۸؛ تأویل مختلف الحدیث، ۱۴۵؛ سنن الدارقطنی، ۲/۴۴؛ تنقیح التحقیق فی احادیث التعلیق، ۱/۲۵۶ـ ۲۵۷؛ نصب الرأیه، ۲/۳۳ـ ۳۴؛ الداریه فی تخریج احادیث الهدایه، ۱/۱۶۸؛ الجامع الصغیر، ۲/۹۷؛ کنز العمّال، ۶/۵۴؛ کشف الخفاء، ۲/۲۹ـ۳۲؛ شرح السیر الکبیر، ۱/۱۵۶٫