چرا اهل سنّت در نمازشان «آمین» میگویند؟
تأمین به معنای گفتن آمین بعد از قرائت سوره حمد است. طبق نظر اهل بیت (علیهم السّلام) نه تنها گفتن آن در نماز مستحب نیست، بلکه موجب بطلان نماز می‌گردد، زیرا دلیلی بر مشروعیت آن در نماز وجود ندارد. ولی مذاهب اهل سنّت آن را از سنّت‌های نماز دانسته یا مستحب می‌دانند.
شکی نیست که نماز جزء عبادات است و اصل در عبادات، توقیفی بودن است، یعنی در مقدار و کیفیت آن باید اجازه شارع باشد و خروج از این قاعده مصداق بدعت و تشریع محرّم است.
ابن قدامه حنبلی می‌گوید: «عبادات توقیفی ست و هیچ جزء یا شرطی از آن با قیاس یا علّت تراشی ثابت نمی‌گردد؛ خصوصاً نماز».[۱]
یکی از اجزایی که اهل سنّت آن را در نماز مستحب دانسته‌اند «تأمین» بعد از قرائت سوره حمد است که باید بر این ادعا دلیل اقامه نماند و گرنه منجر به تشریع و بدعتی می‌شود که به طور قطع در اسلام حرام است. لذا پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) می‌فرماید:
«این نماز صلاحیت ندارد که در آن چیزی از کلام انسان‌ها افزوده شود».[۲]
با مراجعه به روایات اهل سنّت که در آن‌ها کیفیت نماز پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) را بیان کرده پی می‌بریم که ذکری از تأمین در آن‌ها نیامده است؛ از جمله روایت ابوحمید ساعدی است که در بیان کیفیّت نماز پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) می‌گوید: «هرگاه که رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) به نماز می‌ایستاد دست‌های خود را تا محاذی دو شانه خود بالا می‌برد، آن‌گاه تکبیر می‌گفت تا این‌که هر عضوی از اعضایش در موضع خود به صورت اعتدال قرار می‌گرفت. سپس قرائت خوانده و تکبیر می‌گفت و هنگام تکبیر دستان خود را محاذی دو کتف خود قرار می‌داد. سپس به رکوع می‌رفت…»[۳]
در این حدیث ابوحمید ساعدی فرایض، سنن و مستحبات نماز را به طور مفصّل نقل می‌کند، ولی در آن نمای به عنوان یک جزء مستحب یا سنّت به میان نمی‌آورد. با مراجعه به مصادر روایی اهل بیت (علیهم السّلام) نیز پی می‌بریم که آنان به جهت حفظ سنّت پیامبر از تحریف شدیداً با اضافه کردن «تأمین» در نماز مخالفت نموده شیعیان را از گفتن آن در آخر قرائت بازداشته‌اند:
۱ – کلینی به سند خود از امام صادق (علیه السّلام) نقل می‌کند که فرمود: «هرگاه پشت سر امام جماعت مشغول نماز بودی، هنگامی که امام از قرائت حمد فارغ شد بگو: «الْحَمْدلِلَّهِ رَبِّ العالَمینَ» و آمین مگو».[۴]
۲ – نیز به سند خود از محمّد حلبی نقل می‌کند که از امام صادق (علیه السّلام) سؤال نمودم: هنگامی که فاتحه الکتاب فارغ شوم آمین گویم؟ حضرت فرمود: هرگز.[۵]
۳ – زراره از امام باقر (علیه السّلام) نقل می‌کند که فرمود: «هرگز هنگامی که از قرائت فارغ شدی آمین مگو و اگر خواستی بگو «الْحَمْدلِلَّهِ رَبِّ العالَمینَ».[۶]
البتّه گفتن «الْحَمْدلِلَّهِ رَبِّ العالَمینَ» به عنوان مستحب و ذکر مطلق است، لذا اگر این عبارت نیز به عنوان واجب و یا جزء نماز گفته شود جایز نیست.
منبع: پرسشها و پاسخهای دانشجویی شیعه و اهل سنت؛ دفتر نشر معارف تدوین و تألیف: علی اصغر رضوانی، مصطفی عزیزی
[۱]. المغنی، ج ۱، ص ۵۰۶٫
[۲]. صحیح مسلم، ج ۱، ص ۳۸۱٫
[۳]. سنن بیهقی، ج ۲، ص ۱۰۵، ح ۲۵۱۷ و سنن ترمذی، ح ۳۰۴٫
[۴]. وسائل الشیعه، ج ۴، ص ۷۵۲، کتاب الصلاه، باب عدم جواز التأمین فی آخر الحمد.
[۵]. همان.
[۶]. همان.
پاسخ دهید