در قرآن کریم چه هشداری درباره زیبایى‏ ها و زیورها آمده است؟

پاسخ اجمالی

قرآن کریم روی کردهای متفاوتی نسبت به زینت های دنیا دارد. در نگاه ابتدایی از آنها به نیکی یاد می کند؛ آنها را مظهر ذات کبریایی می داند؛ زینت های دنیا را برای بندگان صالح و مؤمن می داند؛ بهره گیری و استفاده از زیورهای دنیا را برای آنان مجاز شمرده؛ و مؤمنانی که خود را از آنها محروم می کنند مورد سرزنش قرار می دهد: «بگو: چه کسى زینت ‏هاى خدا را که براى بندگانش پدید آورده و روزى ‏هاى پاکیزه را حرام نموده؟! بگو: آنها در زندگى دنیا از آنِ کسانى است که ایمان آورده ‏اند (هر چند کفار هم با آنها شرکت جویند) در حالى که در روز قیامت مخصوص آنها خواهد بود».[۱]
اما در آیات بسیاری، زینت ها و زرق و برق دنیا را مورد نکوهش قرار داده و آنها را در مقابل آخرت و نعمت های بهشتی ناچیز شمرده و مؤمنان را از دل بستن به آنها برحذر داشته است. آیات زیادی در این زمینه وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می شود، مانند:
۱ – «
دارایى و فرزند پیرایه ‏ هاى این زندگانى دنیا است و کردارهاى نیک که همواره بر جاى مى  ‏مانند نزد پروردگارت بهتر، و امید بستن به آنها نیکوتر است».[۲]
۲ – «
آنان که زندگى و زینت این دنیا را بخواهند، پس همه مزد کردارشان را در این جهان مى ‏ دهیم و در آن نقصانى نمى ‏ بینند».[۳]
۳ – «
آنچه به شما داده شده، متاع زندگى دنیا و زینت آن است و آنچه نزد خدا است بهتر و پایدارتر است، آیا اندیشه نمى ‏ کنید»؟![۴]
۴ – «
و همراه با کسانى که هر صبح و شام پروردگارشان را مى‏ خوانند و خشنودى او را مى ‏جویند، خود را به صبر وادار. و نباید چشمان تو براى یافتن پیرایه‏ هاى این زندگى دنیوى از اینان منصرف گردد. و از آن که دلش را از ذکر خود بى ‏خبر ساخته ‏ایم، و از پى هواى نفس خود مى ‏رود و در کارهایش اسراف مى‏ ورزد، پیروى مکن».[۵]
با دقت در آیات قرآن کریم می توان به این حقیقت پی برد که زیورها و زینت های دنیا به خودی خود نه تنها مورد نکوهش نیستند، بلکه مظهر زیبایی جمال حق و قدرت لایزال پروردگارند، و اساساً آفرینش آنها برای انسان است: «او است که همه چیزهایى را که در روى زمین است، برایتان آفرید».[۶] «آیا ندیده  ‏اى که خدا هرچه را در روى زمین است مسخّر شما کرده است و کشتی ها را که در دریا به فرمان او مى ‏ روند؟ و آسمان را نگه داشته که جز به فرمان او بر زمین نیفتد؛ زیرا خدا را بر مردم رأفت و مهربانى است».[۷]
آنچه باعث می شود تا قرآن کریم نگاهی متفاوت به این نعمت ها و مظاهر زیبایی حق داشته باشد، دلبستگی و روی کرد استقلالی به این ابزار تکامل و وسائل رشد و تعالی است.
این آیات از این حقیقت پرده برمی دارند که مجذوب شدن به زرق و برق دنیا، انسان را از آخرت غافل می  کند و تمام توجّه آنان را به سوی خود جلب می نماید: «یَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَیاهِ الدُّنْیا وَ هُمْ عَنِ الآخِرَهِ هُمْ غافِلُونَ»؛[۸]  آنان به ظاهر زندگى دنیا آگاه اند و از آخرت بى‏ خبرند.
و اگر چنین شد که زینت های دنیا مایه تفاخر و تجمل پرستی قرار گرفت، مورد نکوهش قرآن واقع می شود: «اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیاهُ الدُّنْیا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زِینَهٌ وَ تَفاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَ تَکاثُرٌ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ… وَ مَا الْحَیاهُ الدُّنْیا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُور»؛[۹]بدانید زندگی دنیا فقط بازی، سرگرمی، تجمّل پرستی و فخرفروشی در میان شما و افزون طلبی در اموال و فرزندان است… و زندگى دنیا جز متاعى فریبنده نیست.

 

 

منبع:اسلام کوئست


پی نوشت:

[۱]. اعراف، ۳۲، «قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَهَ اللَّهِ الَّتی‏ أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِیَ لِلَّذینَ آمَنُوا فِی الْحَیاهِ الدُّنْیا خالِصَهً یَوْمَ الْقِیامَهِ کَذلِکَ نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ».

[۲]. کهف، ۴۶، «الْمالُ وَ الْبَنُونَ زینَهُ الْحَیاهِ الدُّنْیا وَ الْباقِیاتُ الصَّالِحاتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّکَ ثَواباً وَ خَیْرٌ أَمَلاً».

[۳]. هود، ۱۵، «مَنْ کانَ یُریدُ الْحَیاهَ الدُّنْیا وَ زینَتَها نُوَفِّ إِلَیْهِمْ أَعْمالَهُمْ فیها وَ هُمْ فیها لا یُبْخَسُون».

[۴]. قصص، ۶۰، «وَ ما أُوتیتُمْ مِنْ شَیْ‏ءٍ فَمَتاعُ الْحَیاهِ الدُّنْیا وَ زینَتُها وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ وَ أَبْقى‏ أَ فَلا تَعْقِلُون».

[۵]. کهف، ۲۸، «وَ اصْبِرْ نَفْسَکَ مَعَ الَّذینَ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداهِ وَ الْعَشِیِّ یُریدُونَ وَجْهَهُ وَ لا تَعْدُ عَیْناکَ عَنْهُمْ تُریدُ زینَهَ الْحَیاهِ الدُّنْیا وَ لا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِکْرِنا وَ اتَّبَعَ هَواهُ وَ کانَ أَمْرُهُ فُرُطاً».  

[۶]. بقره، ۲۹.

[۷]. حج، ۶۵.

[۸]. روم، ۷.

[۹]. حدید، ۲۰.