«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * رَبِّ اشْرَحْ لی‏ صَدْری * وَ یَسِّرْ لی‏ أَمْری * وَ احْلُلْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی‏ * یَفْقَهُوا قَوْلی‏.»[۱]

«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ وَ الصَّلَاهُ عَلَی خَاتَمِ الْمُرْسَلِینَ أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّه بَقِیَّهِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ».

هدف از خلقت انسان و بودن او در عالم

من چند نکته را خدمت شما عرض بکنم. مطلب اوّل این است که ما آمدیم خدا را بشناسیم و با خدا آشنا بشویم و از خدا نور بگیریم و به خدا نزدیک بشویم و به خدا برسیم. آمدن ما فقط برای این است. مسافر هستیم، نیامدیم بمانیم آمدیم برویم ولی آمدیم در این سفر گنج معرفت اندوخته بکنیم و با اعمال هدایت شده‌ی خود خدای خود را راضی بکنیم، به نفس آرام برسیم، از اضطراب‌ها عبور بکنیم، از تشویش‌ها خلاص بشویم، نفس آرام که شدیم خدا ما را صدا می‌زند.

دنیا محلّ گذر

 یک روزی خدای متعال به پدر ما گفت: بیرون برو. «قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْها جَمیعاً»[۲] حضرت آدم بود و همسر ایشان، مادر ما حضرت حوا بود، یک عنصر خطرناکی هم در کنار این‌ها بود که او باعث شد این‌ها را از بهشت بیرون بکنند. خدا فرمود: «اهْبِطُوا» این‌جا محلّ ناراحتی‌ها است، همه‌ی نوش‌های این‌جا نیش دارد. همه‌ی خوشی‌های آن غم دارد. همه‌ی اوج‌های آن حضیض دارد. «الدَّهْرَ یَوْمَانِ یَوْمٌ لَکَ وَ یَوْمٌ عَلَیْکَ»[۳] دنیا دو روز است: یک روز آن خوشی است، یک روز آن هم آدم مشکلات را تحمّل می‌کند.

 علّت عدم قبول کلید خزائن عالم

 جبرئیل به وجود مبارک پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) از جانب خدا عرضه داشت: خدای متعال خزائن خود را، کلیدهای خزائن خود را داده است تقدیم شما بکنم. این خزائن علم هر چه می‌خواهید از آن استفاده بکنید. حضرت رسول (صلوات الله علیه) به جبرئیل فرمود: به خدای من عرضه بدار، می‌خواهم نداشته باشم یک روز سائل باشم، یک روز داشته باشم شاکر باشم. آدم که داشت، توفیق سؤال و درخواست را ندارد ولی می‌خواهم از عبادت درخواست در پیشگاه خدا بهره‌مند باشم، بخواهم خدا به من بدهد، توفیق سؤال داشته باشیم توفیق افتخار گدایی او را داشته باشم و وقتی هم خدا به من می‌دهد، توفیق شکر او را داشته باشم.

اساس زندگی براساس توحید

 بنابراین این اساس سعادت است، خود نداشتن جزء سعادت‌ها است. داشتن بعد از نداشتن هم باز جزء سعادت‌ها است. این نکته‌ی اوّل که اساس زندگی ما توحید است، محور زندگی ما باید خدا باشد. حالا که آمدیم الهی باشیم باید یاد بگیریم چطور الهی باشیم.

توصیه به مطالعه در موارد اعتقادی

لذا توصیه‌ی من به دختران خوب خودم عروس‌های خوب خود من، خواهران بزرگوار خود این است که برنامه‌ی مطالعه با راهنمایی همسران خود یا اساتید مدرسه برای خود بگذارید. در بعد اعتقاد حتماً مطالعه داشته باشید، دنیا، دنیای پر شبهه‌ای شده است و شما یاران امام زمان (علیه السّلام) هستید باید مسلّح باشید، تا بتوانید تیر شبهات را دفع بکنید. اعتقادات خود را عقلانی بکنید، باورهای خود را علمی بکنید یک.

آثار داشتن سبک زندگی خدایی

دوم مطالعات اخلاقی داشته باشید. سوم روزی چند تا مسئله‌ی شرعی از رساله‌ی عملیّه‌ی بخوانید. «فَمَنْ تَبِعَ هُدایَ فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ‏»[۴]، «فَمَنِ اتَّبَعَ هُدایَ فَلا یَضِلُّ وَ لا یَشْقى‏»[۵] هر کسی سبک زندگی خود را از خدا بگیرد، آن‌طور که خدا دستور داده است زندگی بکند خدا دو تا قول داده است یکی این است که بدبخت نمی‌شود، گرفتار مشکلات نمی‌شود. این را خداوند صریحاً قول داده است. گرفتار مشکلات نمی‌شود. دوم این است که سرگردان نمی‌شود. آن چیزی که آدم را اذیّت می‌کند یکی سرگردانی است، درد چه کار بکنم است، یکی هم مشکلات است که آدم مرتّب در زندگی خود احساس می‌کند مانع دارد، مشکل دارد. خدا می‌گوید: من هر دوی این‌ها را تضمین می‌کنم. شما آن‌طور که من به شما می‌گویم، آن‌طور زندگی بکن من هم به شما قول می‌دهم هم تو را بدبخت نکنم و هم تو را سرگردان نکنم. بخواهیم آن‌طورزندگی بکنیم هم باید روش فکر و عقیده بلد باشیم هم اخلاق بلد باشیم و هم این‌که احکام بلد باشیم. ما به این کسانی که تازه ازدواج می‌کنند می‌گوییم زن و مرد با همدیگر ۵۰ آیه‌ی قرآن بخوانید؛ بعد یک آیه را بفهمید این عرض اوّل ما است.

تبیین شرح صدر

نکته‌ی دوم هم برادرهای عزیز ما که همه استاد هستند، الگو هستند، شرح صدر حرف اوّل را می‌زند. آدم دریا دل باشد. آدم تنگ‌نظر نباشد. شرح صدر دلی به وسعت عالم داشتن است. ظرف کوچک زود پر می‌شود، وقتی پر شد لبریز می‌شود و می‌ریزد امّا ظرف بزرگ به این زودی پر نمی‌شود. جا دارد، ظرفیّت دارد. وقتی پر شد لبریز شد خوب می‌ریزد دیگر. آدم‌هایی که ظرفیت کمی دارند آدم‌های کوچک هستند، زود پر می‌شوند. در خوشی‌ها هم پر می‌شوند بدمستی می‌کنند. حالا یک مقدار ثروت دارد چه عروسی‌هایی می‌گیرند، چه تفریحات زننده‌ای دارند، چه اسراف‌های گزنده‌ای دارند. کم ظرفیتی است! خوب داری که داری برای چه این‌قدر خودنمایی می‌کنی، می‌خواهی همه را متوجّه بکنی که تو داری. کوچک است، نمی‌کشد. این دارایی برای این زیاد است، ای کاش فقیر بود ای کاش این‌طور نداشت، ظرفیت نداشت. در نداری هم ظرفیت ندارد. زود به طمع کشیده می‌شود، به ذلّت کشیده می‌شود پیش هر کس و ناکسی می‌نشیند می‌گوید: ما نداریم. مدام دیگران را می‌بیند آه می‌کشد، کم ظرفیتی است. شرح صدر این است که آدم خدا را در دل خود داشته باشد. داشته باشد با داشتن خدا آن دارایی را به حساب نمی‌آورد. نداشته باشد با داشتن خود کم ندارد، هیچ ندارد، هیچ کم ندارد.

بخشش حضرت زهرا (سلام الله علیها)

وجود مقدّس حضرت زهرا (سلام الله علیها) شب زفاف خود، شب عروسی خود، پیراهن عروسی خود را داد. بعد با آن مقدّماتی که همه‌ی شما شنیدید ما دنبال این هستیم که همه چیز را بگیریم، حضرت زهرا (سلام الله علیها) به دنبال این بود که هر چیزی که خدا داده است به او بدهد. دنبال گرفتن نبود، دنبال بخشش بود. می‌شود ما هم این‌طور تمرین بکنیم هیچ وقت چشم ما به دست کسی به زندگی کسی نباشد؟! آن چیزی هم که داریم بگوییم برای ما زیاد است، می‌خواهیم برای آخرت داشته باشیم. این‌جا داشتیم یا نداشتیم مهم نیست، این‌جا دو روز است، مسافر هستیم، در مسافر خانه هم یک شب سختی کشیدیم یک شب است تمام می‌شود؛ داریم می‌رویم. داریم می‌رویم باید چیزی ببریم. مهم این است داریم می‌رویم باید چیزی ببریم. حضرت زهرا (سلام الله علیها) این بصیرت و این عصمت را داشت، می‌دانست که دارد می‌رود و آن‌جا مهم است؛ لذا آنچه را هم که این‌جا داشت برای خود نمی‌خواست همه را از پیش به آن‌جا فرستاد. «وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً».[۶]

تأثیر شرح صدر در زندگی

بانوان زیادی برای حرم، برای این صحن حضرت زهرا (سلام الله علیها) طلاهای عروسی خود را دادند. حلقه‌‌‌ی نامزدی خود را آورده است داده است. در جبهه هم همین‌طور بود. این بزرگی است. این شرح صدر است. این کمبود احساس نمی‌کند. خود این بزرگ است، نه طلا او را بزرگ می‌کند، نه خانه‌ی بزرگ او را بزرگ می‌کند. خود او بزرگ است. این هم یک نکته است که حضرت موسی از خدا این را خواست: «رَبِّ اشْرَحْ لی‏ صَدْری * وَ یَسِّرْ لی‏ أَمْری».[۷]

آفت زود عصبانی شدن

نکته‌ی سوم از آفاتی که بانوان را تهدید می‌کند زود جوش آوردن است، این کم ظرفیتی است، آدم زود جوش می‌آورد، بعد از آن هم آب که جوشید می‌ریزد، خاموش می‌کند، اطراف خود را می‌سوزاند. برای چه جوش می‌آورد؟ مگر چه خبر شده است؟

نسخه‌ی کلیدی پیامبر (صلوات الله علیه) برای زندگی سالم

 کسی آمد خدمت وجود نازنین پیغمبر خدا عرضه داشت آقا یک نسخه‌ی کلیدی به من بدهید من سالم زندگی بکنم. حضرت فرمود: عصبانی نشو. «لَا تَغْضَبْ» دوباره درخواست کرد، آقا یک مطلب دیگر. حضرت فرمود: «لَا تَغْضَبْ»، بار سوم باز حضرت فرمود: «لَا تَغْضَبْ». این مطلب را فهمید گفت: اگر این یک سفارش را در زندگی خود رعایت بکنم، هیچ وقت عصبانی نشوم، خدای متعال من را بهشتی می‌کند. آمد در فامیل او درگیری پیش آمد، آن وقت فرهنگ، فرهنگ عشیره‌ای بود، رفت لباس رزم پوشید، تیر و کمان خود را آماده کرد که همراه طایفه‌ی خود به جنگ طایفه‌ی دیگر بروند، یک مرتبه به یاد او آمد پیغمبر خدا فرموده است: عصبانی نشو. لباس رزم را بیرون آورد، آمد مقابل دشمن گفت: هر زیانی به شما وارد شده است، خود من جبران می‌کنم. آن‌ها دیدند این آدم بزرگی است، یک چنین کاری می‌خواهد بکند، خجالت کشیدند، با هم دوست شدند. هر وقت عصبانی می‌شوید به یاد داشته باشید پیغمبر فرموده است: «لَا تَغْضَبْ» عصبانی نشوید.

جمله‌ی بهشتی شیخ حسنعلی نخودکی

وجود مبارک حاج شیخ حسنعلی نخودکی (رضوان الله تعالی علیه) یک جمله دارند کلید بهشت است مرنج و مرنجان. بنای آدم بر این باشد که از کسی نرنجد، چطور می‌شود آدم از کسی نرنجد؟ یک راه آن این است که خدا دوست دارد ما نرنجیم. رضای خدا در این است، کسی که خدا محور زندگی می‌کند، نمی‌رنجد. راه دوم آن این است که دندان توقّع و طمع را بکشد، خود را به خدا و خلق خدا بدهکار بداند از هیچ کسی ادّعای طلب نداشته باشد. از خانواده، از پدر، از مادر، از همسر طلبی نبیند. هر محبّتی که از آن ناحیه می‌شود خود را بدهکارتر ببیند. نه این‌که بگوید وظیفه‌ی او بود، می‌خواست ازدواج نکند، می‌خواست چنین نکند، این آدم را هیچ وقت راضی نمی‌کند. ولی خدا را راضی کردید، خدا شما را راضی می‌کند.

شرط رضایت خدا

 رضایت خدا هم به این است که خود را بدهکار خدا و خلق خدا بدانید. یک کسی از اهل علم پیش مرحوم آیت الله بهاء الدّینی آمده بود، از جفای مردم شکایت می‌کرد. آقای بهاءالدینی خیلی رک بود، فرمودند که: آدم بشو. بار دوم، بار سوم این تازه متوجّه حرف شد. گفت: آقا می‌خواهم آدم بشوم نمی‌توانم، شما یک نگاهی به ما بکنید. آقا گویا یک نگاهی به او کرد، تغییر کرد؛ بعد می‌آمد می‌گفت: آقا همه با ما احترام می‌کنند ولی لیاقتی در خود نمی‌بینم، خجالت می‌کشم، اگر مردم من را می‌شناختند به من احترام نمی‌کردند. این آدمی که طلبکار بود و فکر می‌کرد همه دارند به او جفا می‌کنند، حالا بدهکار شد. همیشه به دنبال این است که چه کار بکنم به یک کسی محبّت بکنم، جبران بدهی‌های خود را این‌طور داشته باشم. مرنج و مرنجان.

سازگار بودن در زندگی

نکته‌ی دیگر این است که برای رضای خدا بسازیم، سازگار باشیم. این شاه بیت فرمایش حضرت امام راحل عظیم الشّأن نسبت به زن و مردی است که با عقد ایشان تشکیل خانواده می‌دادند این بود، بدون استثناء امام این جمله را به کار می‌بردند. سازگار باشید. بعضی‌ها بهانه‌گیر هستند، گیر می‌دهند، دنبال عیب هستند. وقتی هم حرف زده می‌شود به سرعت می‌خواهند جواب بدهند. این ناسازگاری است. روحیه، روحیه‌ی ناسازگاری است.

ویژگی‌های شخص سازگار

 سازگار کسی است که خود را طبیب می‌داند، همه را مریض خود می‌داند. شوهر بداخلاق یا آقایان خدایی نخواسته همسر بداخلاق، زن بداخلاق دارند. خوب بد اخلاقی مرض است، عیب است، یک زشتی است، یک ایراد است که این شخص دارد، در مواجهه با یک آدم بداخلاق خود شما هم می‌خواهی ایراد داشته باشی تا ایراد او را برطرف بکنی؟ این که نمی‌شود. هر کسی خود را طبیب بداند، می‌گویند: رمز موفّقیّت راننده این است باید احساس بکند همه‌ی راننده‌ها دیوانه هستند، این یک نفر عاقل است می‌خواهد در میان این همه دیوانه سالم خود را برساند. این چطور رانندگی می‌کند. دید انسان نسبت به جامعه باید این‌طور باشد. حالا من تعبیراتی که در روایت آمده است را نمی‌گویم ولی احساس بکنید خدا یک فرد سالم دارد، خدا یک بنده‌ی صالح دارد آن هم شما هستید. بقیه مشکل دارند. شما باید با افراد مشکل‌دار مشکل‌دار بشوید تا این‌که با این‌ها رفتار بکنید؟ یا باید صالح بشوید.

اهمّیّت نظافت در زندگی

نظافت در زندگی خیلی مهم است. اخلاق پاکیزه، لباس پاکیزه، زندگی پاکیزه، دهان پاکیزه، دندان پاکیزه، بچّه‌ی پاکیزه، خیلی مهم است. «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرینَ‏»[۸] الگوی شما بی‌بی حضرت زهرا (سلام الله علیها) باشد. برای این دو سه ماه آینده هم إن‌شاءالله هفته‌ای یک بار یک نماز جعفر طیّار بخوانید. یک استثغاثه به امام زمان (علیه السّلام) داشته باشید.

[۱]– سوره‌ی طه، آیات ۲۵ تا ۲۸٫

[۲]– سوره‌ی بقره، آیه ۳۸٫

[۳]– نهج البلاغه (للصبحی صالح)، ص ۴۶۲٫

[۴]– سوره‌ی بقره، آیه ۳۸٫

[۵]– سوره‌ی طه، آیه ۱۲۳٫

[۶]– سوره‌ی انسان، آیه ۸٫

[۷]– سوره‌ی طه، آیات ۲۵ و ۲۶٫

[۸]– سوره‌ی بقره، آیه ۲۲٫