علوم دو قسم اند. بعضى از علوم علاوه بر سعادت دنیا، سعادت آخرت انسان را هم تأمین مى کنند، یعنى اسنان را با ملکوتش آشنا مى سازند مثل علم توحید و معرفت نفس و اخلاق، این ها در درجه اول اهمیت قرار دارند. علوم دیگر مثل فیزیک و ریاضى علومى است که براى رفع نیازها است.

دین اسلام چون جامع دنیا و آخرت است هر علمى را که مورد نیاز جامعه است و در تدین و تمدن انسان نقش سازنده دارد تجویز نموده است؛ منتها فرا گرفتن این علوم مراتب دارد، گاه واجب عینى و گاه واجب کفایى است. بنابراین، حدیث فوق شامل فیزیک و شیمى و ریاضى و امثال این ها هم خواهد شد. لیکن اگر کسى فیزیکدان یا ریاضیدان بود باید بداند نردبان خوبى در اختیار او قرار گرفته تا ترقى کند و بالا رود نه این که مانند مقنّى به چاه برود.

شما دنیاى کنونى را که بررسى کنید مى بینید قسمت مهم بودجه جهانى صرف سلاح هاى کشتار جمعى، مفاسد اخلاقى، قاچاق مواد مخدر و امثال آن و بخش کمى از آن جهت ارتزاق مردم مصرف مى شود. در حالى که پیام رسمى اسلام چیز دیگرى است.

مرحوم کلینى رضوان اللّه تعالى علیه حدیثى را در اصول کافى نقل مى کند که فردى آمد امام را زیارت کند عرض کرد: دو گروه از کافران به جان هم افتاده اند، خرید و فروش سلاح هم الان سود آور است، شما اجازه مى دهید به این ها اسلحه بفروشیم یا نه؟ حضرت جوابى داد که با تحلیل به سه فتوا منجر مى شود فرمود: ۱ – بفروش؛ ۲ – به هر دو گروه بفروش؛ ۳ – سلاح دفاعى بفروش نه کشتارى، سپر و زره و چکمه بفروش ولى دشنه و نیزه و شمشیر و تیر نفروش؛ این را مى گویند آن علم اساسى که به دست این مهندسین ملکوتى است.

این علم است که گفتند تا چین برو و یاد بگیر. یعنى هر علمى که انسان را متخلق به اخلاق الهى کند، فیزیک باشد یا ریاضى، طب باشد یا فقه، اگر آن خاصیت اصلى را داشت ارزش پیدا مى کند. ولى اگر انسان را به خدا نزدیک نکرد هر چه باشد ولو علم دین، فایده ندارد.

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:آیت اللّه عبداللّه جواد آملی/پرسش وپاسخ دانشجویی