چگونگى انتقاد از دیگران، بیشتر مربوط به بحث مخاطب شناسى و تأثیرگذارى است. اگر از اصول روان شناختى در تأثیرگذارى، آگاهى کافى داشته باشید و به آن پایبند بمانید، به هدف مورد نظر خواهید رسید. به همین دلیل نکاتى درباره نحوه تأثیرگذارى ارائه مى‏گردد.

مسئله تأثیرپذیرى یا تأثیرگذارى در حدود کیفیت آن، بستگى به توانایى و قابلیت‏هاى انسان در ابعاد مختلف دارد. مهم‏ترین امورى که در تأثیرگذارى دخالت دارد، ویژگى‏هاى روحى – از قبیل اراده استوار، اخلاق نیکو، حسن معاشرت و آگاهى‏ها و توانایى‏هاى علمى بالا – است. تأثیرپذیرى مثبت نیز تا حدودى، به این امور و میزان انعطاف پذیرى و حقیقت‏طلبى شخص ارتباط دارد؛ اما تأثیر پذیرى‏هاى منفى برخاسته از ضعف آگاهى و اراده است. بنابراین به هر اندازه در تقویت اراده خود، گسترش صفات حسنه و خلق و خوى پسندیده و افزون‏سازى آگاهى و دانش خود تلاش کنید، به تدریج توان تأثیرگذارى بیشترى خواهید داشت.[۱]

با رعایت اصول و نکات فوق، مى‏توانید میزان تأثیرگذارى خویش را افزایش دهید:

 ۱ – کار خود را با تحسین و قدردانى صمیمانه از طرف مقابل شروع کنید.

۲ – برنامه خود را با برجسته کردن یک یا چند نکته مثبت و ارزشمند در طرف مقابل و تحسین صادقانه از وى، به خاطر وجود آن امر مثبت، ارتباط خود را با وى پى‏گیرى کنید.

۳ – در صورتى که اشتباه و لغزشى در وى مشاهده کردید، مستقیما از او گلایه نکنید و وى را مورد انتقاد مستقیم و سرزنش خود قرار ندهید.

۴ – قبل از انتقاد از دیگران، درباره اشتباهات خود حرف بزنید.

۵ – شنونده خوبى باشید و دیگران را تشویق کنید درباره خود براى شما حرف بزنند.

۶ – صمیمانه دیگران را دوست داشته باشید و به آنها این محبت باطنى خود را اعلام دارید.

۷ – به دیگران اعتبار بدهید و کارى کنید که احساس کنند مهم هستند.

۸ – در مخاطب خود، نسبت به کارى که مى‏خواهید انجام دهد، میل شدیدى ایجاد کنید و فضاى روانى لازم را براى انجام آن عمل فراهم سازید.

۹ – هر رفتارى را که از دیگران نسبت به خود انتظار دارید، همان را با ایشان در پیش گیرید.

۱۰ – نقطه نظرات و دیدگاه‏هاى خویش را بر دیگران تحمیل نکنید؛ زیرا مردم سخن کسى را که بخواهد عقیده‏اش را بر آنان تحمیل کند، نمى‏پذیرند و با کسى که همچون یک سرپرست با ایشان رفتار مى‏کند، دوستى نمى‏ورزند و به او اعتماد نمى‏کنند.[۲]

پی نوشت ها

[۱] – براى مطالعه بیشتر ر.ک: معراج السعاده، بحث غضب و حلم.

[۲] – ر.ک:

     الف. محمد محمدى رى شهرى، دوستى در قرآن، ترجمه سید حسن اسلامى، انتشارات مؤسسه فرهنگى دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۹٫

     ب. دیل کارنگى، آئین دوستیابى، ترجمه ریحانه جعفرى – پروین قائمى، انتشارات نشر پیمان، چاپ اول، ۱۳۷۸٫