بدون تردید مسائل طرح شده در سؤال، با هم ارتباط دارند و عوامل گوناگونى دست به دست هم داده و موجب بروز این مشکلات گردیده است. با شناسایى عوامل و برطرف کردن آنها، به تدریج همه این مشکلات حل خواهد شد. به طور قطع، اضطراب و پایین بودن اعتماد به نفس، نقطه مشترک همه این مشکلات است. خوشبختانه هم اضطراب را مى‏توان در حد اعتدال کنترل کرد و هم اعتماد به نفس را تقویت نمود. اندکى همّت، صبر و استقامت و به کارگیرى راه‏کارهاى توصیه شده، زمینه حل و درمان این مشکلات را فراهم مى‏کند.

نکته مهمى که در نخستین گام باید مد نظر قرار دهید، تغییر و اصلاح شناختى است که نسبت به خود دارید. به عبارت دیگر، تصویرى که از خود در ذهنتان ترسیم کرده‏اید، باید اصلاح شود. خود را فردى کم ظرفیت، بى‏حوصله، ترسو و ناتوان فرض کرده‏اید؛ در نتیجه زود از کوره در مى‏روید و عصبانى مى‏شوید و از حضور در جمع هراس دارید و درباره آینده خود بیمناکید. بنابراین توصیه مى‏شود از همین الان تصمیم بگیرید به جاى فکر کردن به ناتوانى‏ها و شکست‏ها، فقط به توانمندى‏ها و نکات مثبت خود فکر کنید و آنها را از لا به لاى افکار منفى خود بیرون بکشید و روى آنها بیندیشید تا بتوانید از آن جنبه‏هاى مثبت، استفاده مناسب‏ترى ببرید. براى این کار دفترچه یا لیستى تهیه کنید و توانایى‏هاى خود را – هر چند کوچک و معمولى – یادداشت و روزى دو بار آن را مرور کنید و هر بار بکوشید نکته مثبت دیگرى از توانمندى‏هاى خود را کشف و به آن اضافه کنید. با  این کار پس از یک هفته یا بیشتر، به روشنى در مى‏یابید که آن‏قدر هم که خودتان فکر مى‏کنید، ضعیف و ناتوان نیستید و در مقایسه با دیگران چیزى کم ندارید. اگر باور کنید و بفهمید که دیگران نیز مثل شما هستند و شما از آنها چیزى کم ندارید، مشکل کمرویى‏تان نیز رفع مى‏شود و دیگر از صحبت در جمع هراس نخواهید داشت؛ زیرا همه ما از یک طبیعت مشترک بهره‏مندیم و از این حیث هیچ کس نسبت به دیگرى برترى ندارد. بنابراین دلیلى ندارد کسى خود را برتر از ما فرض کند و یا به حرف و سخن ما بخندد و ما را مسخره کند.

شاید علت اینکه از حضور در جمع واهمه دارید، این باشد که احتمالاً شما فکر مى‏کنید همواره در معرض دید و قضاوت دیگران هستید و از واکنش دیگران نسبت به اعمال و گفتار خود نگران هستید! حساسیت بیش از حد شما به نگاه و رفتار دیگران، موجب شده دچار کم‏رویى و هراس از جمع گردید باید بدانید این طور نیست که دیگران به همه رفتارها و گفتارهاى شما دقت کنند؛ همان‏گونه که خود شما نیز به تمامى رفتار، و گفتارهاى دیگران توجه ندارید. علاوه بر این، باید در زندگى راحت‏تر بود و از حساسیت‏ها کم کرد؛ آیا ندیده‏اید کسانى را که در کلاس سؤال‏هاى پیش پا افتاده‏اى را مطرح مى‏کنند یا به پرسش معلم جواب نامناسب و غلط مى‏دهند و از خنده اطرافیان هیچ ناراحت نمى‏شوند؛ شما نیز از واکنش اطرافیان ناراحت نشوید و برایتان اهمیتى نداشته باشد؛ باید دل را به دریا بزنید و سؤالات خود را همان موقع که پیش مى‏آید – بدون ترس و واهمه – مطرح کنید. اوایل کمى سرخ مى‏شوید و زبانتان گیر مى‏کند؛ ولى پس از چند بار دیگر مشکلى نخواهید داشت. اگر هم دیگران از حرف شما بخندند، بکوشید خودتان نیز همراه آنان بخندید و از اینکه باعث شادى دیگران شده‏اید، احساس شادمانى کنید، و احساس شرم و نگرانى را از خود دور کنید.

 از آنجایى که برخى از مشکلات رفتارى، ممکن است ناشى از مشکلات جسمانى باشد؛ از این رو توصیه مى‏شود برنامه‏اى منظم و مناسب براى تغذیه، خواب و فعالیت روزانه خود تنظیم کنید. در برنامه خود نکات زیر را رعایت کنید:

۱ – به گونه‏اى برنامه‏ریزى کنید که هفت تا هشت ساعت خواب شما در بهترین و مناسب‏ترین ساعات خواب تأمین شود.

۲ – قبل از خواب، غذاى سبک بخورید که خواب راحت‏ترى داشته باشید.

۳ – از تماشاى زیاد و افراطى تلویزیون و گوش دادن به موسیقى و سر و صداى زیاد بپرهیزید و سعى کنید محیط آرام و بى‏سر و صدا داشته باشید.

۴ – هرگاه زمینه عصبانیت برایتان پیش مى‏آید، با عوض کردن محیط یا وضعیت خود، حالت آرامش را دوباره به خود برگردانید ؛ مثلاً اگر در حالت ایستاده‏اید، بنشینید و اگر نشسته‏اید، برخیزید و یا بخوابید. اگر در اتاق هستید، بیرون بروید و دست و صورت خود را بشویید یا وضو بگیرید. ذکر صلوات یا اذکار دیگر را به آرامى و متانت، پیش خود تکرار کنید و شیطان را لعنت کنید. نفس عمیق بکشید تا اکسیژن بیشترى به مغز شما برسد و…. با این روش‏ها مى‏توانید به راحتى عصبانیت خود را کنترل کنید.

۵ – براى صبحانه حتماً از عسل، خرما، گردو و یا مغز پسته، همراه با کره یا پنیر استفاده کنید.

۶ – از خوردن ترشى بپرهیزید یا حتى‏الامکان هنگامى که غضبناک و عصبانى هستید ترشى نخورید و در اوقات دیگر نیز کمتر ترشى مصرف کنید.

۷ – در روز دو لیوان آب میوه میل کنید و از مایعات زیادترى استفاده کنید.

۸ – از انگور، خیار و گوجه فرنگى – که میوه‏هاى نشاط آور و آرام بخشى هستند – بیشتر استفاده کنید.

۹ – سبزى جعفرى، نشاط آور است. اسفناج و ماست نیز مى‏تواند غذایى خوب و سبک باشد.

۱۰ – ورزش و تحرک همراه با نفس‏هاى عمیق را در روز حتماً انجام دهید.

۱۱ – تفریح و استراحت و رفتن به خارج از شهر، براى شما لازم است. اگر هفته‏اى یک بار به خارج از شهر رفته و در یک چمن‏زار – بدون جوراب – کف پاى خود را روى چمن بگذارید و چند قدمى راه بروید، احساس آرامش و نشاط خواهید کرد.

۱۲ – استحمام یک روز در میان و پوشیدن لباس پاکیزه و مناسب (نه لباس چسبان و تنگ) را نیز فراموش نکنید.

مطمئن باشید اگر به طورى جدى و مستمر به این راه‏کارها عمل کنید، نتایج ثمربخش آن را شاهد خواهید بود و تغییرات اساسى در افکار، رفتار و حالات روحى شما رخ خواهد داد.