در بحار الانوار روایاتى نقل شده است که تعداد پیامبران را ۱۲۴ هزار نفر ذکر کرده است. شمارى از این روایات عبارت است از:

۱ – حضرت رسول (صلی الله علیه وآله)  مى فرماید: «خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر آفریده و من گرامى ترین آنان نزد خداوند هستم… و ۱۲۴ هزار وصى آفریده که على (علیه السلام)  گرامى ترین آنان نزد خداوند و بهترین ایشان است.[۱]

۲ – امام زین العابدین (علیه السلام)  فرمود: «هر کس دوست دارد ۱۲۴ هزار پیامبر با او مصافحه کنند، امام حسین (علیه السلام)  رادر نیمه شعبان زیارت کند؛ چرا که ارواح پیامبران از خداوند، براى زیارت حضرتش اذن مى گیرند و به آنان اجازه داده مى شود و پنج نفر از ایشان اولواالعزم هستند».[۲]

۳ – ابوذر از پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله)  سؤال کرد: پیامبران چند نفرند؟ حضرت رسول (صلی الله علیه وآله)  فرمود: «۱۲۴ هزار پیامبر…».[۳]

۴ – شیخ صدوق قدس سره در کتاب اعتقادات مى فرماید: «عقیده ما (شیعه امامیه) در تعداد انبیا این است که آنان ۱۲۴ هزار نفرند و هر کدامشان وصى اى دارند».[۴]

علامه طباطبائى در المیزان، بعد از ذکر روایت ابوذر در تعداد انبیا، مى فرماید: «قسمت اول این حدیث – که مشتمل بر تعداد پیامبران است – از مشهورات است که شیعه و سنى در کتابهایشان نقل کرده اند. صدوق در خصال و امالى از حضرت رضا (علیه السلام) ، از پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله)  و از زید بن على از اجدادش از امیرالمؤمنین (علیه السلام)  و ابن قولویه در کامل الزیاره و سید در اقبال از امام سجاد (علیه السلام)  و در بصائر الدرجات از امام باقر (علیه السلام)  روایت کرده اند.[۵]

از سوى دیگر انس بن مالک از پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله)  روایت کرده است که: «من به دنبال هشتاد هزار پیامبر مبعوث شده ام که چهار هزار نفر آنان از بنى اسرائیل بودند». برخى این روایت را چنان توجیه کرده اند که روایت در صدد حصر تعداد پیامبران نیست و تنها بزرگان انبیا را ذکر کرده است.

در منابع موجود نام تعداد بسیار اندکى از پیامبران به چشم مى خورد. دلایل این مسئله عبارت است از:

۱ – اکثر انبیا شریعت مستقل نداشتند و به شریعت پیامبر دیگر دعوت مى کردند؛ مثل حضرت لوط در زمان حضرت ابراهیم. این پیامبران خودشان به طور مستقیم از خداوند وحى دریافت مى کردند؛ ولى از سوى وى مأمور به شریعت پیامبر دیگرى بودند.

۲ – بسیارى از انبیا معروف نبودند و براساس روایات، بر یک شهر یا روستا و یا یک خانواده مبعوث شدند.

اسامى پیامبرانى که در قرآن آمده عبارت است از: آدم، نوح، ادریس، هود، صالح، ابراهیم، لوط، اسماعیل، یسع، ذوالکفل، الیاس، یونس، اسحاق، یعقوب، یوسف، شعیب، موسى، هارون، داود، سلیمان، ایوب، زکریا، یحیى، اسماعیل صادق الوعد، عیسى (علیهم السلام)  و محمد (صلی الله علیه وآله) . افزون بر این، در قرآن گاه به نام هایى برمى خوریم که پیامبریشان محل بحث است؛ مانند ذى القرنین، عمران پدر مریم و عزیر.

در بعضى آیات نیز اوصاف پیامبرى ذکر شده ولى نامش بیان نگشته است؛ مثل آیات ۲۴۳ و ۲۴۶ سوره «بقره» که به ترتیب در مورد حزقیل و اشموئیل است یا آیه ۲۵۹ سوره «بقره» که در مورد ارمیا یا عزیر مى باشد. همچنین آیه ۶۵ که در مورد خضر است؛ اگر چه پیامبرى جناب خضر محل بحث است.[۶]

در روایات نیز نام برخى انبیا آمده است: همچون اشعى، حیقوق یا حبقوق، دانیال، جرجیس، حنظله و خالد.[۷]

پی نوشت ها

[۱] – بحارالانوار، ج ۱۱، ص ۳۰٫

[۲] – همان، ص ۵۸٫

[۳]– همان، ص۳۲٫

[۴] – همان، ص ۲۸٫

[۵] – المیزان، ج ۲، ص ۱۴۴٫

[۶] – المیزان، ج ۲، ص ۱۴۰٫

[۷] – بحارالانوار، ج ۱۴ و ۱۲٫