پایان خلافت عثمان با بحرانی همه جانبه روبه رو شد و به کشته شدناو و تفرقهء امت اسلامی منجر گردید.کتاب هایه تاریخی از این بحران با نام ((فتنه))یاد میکنند که یاد آورسرگردانی امت اسلامی: بلاذری،یعقوبی،صاحب((الامامه والسیاسه)) و طبری در طی قرن سوم و چهارم هجری به بحث و بررسی این بحران عظیم پرداخته و نقل صحنه های تاسف بار،مواضع متفاوتی نسبت به آن اتخاذ کرده اند.با برسی زمینه های اجتماعی،فرهنگی و سیاسی حاکم بر تفکر این مورخین و همچنین با ارزیابی روایت مربوط به فتنه و تحقیق در احوال راویان آ می توانیم به مواضع فکری تاریخ نگاران فوق در تحلیل ((فتنه عثمان))و تصویری که از آن داشته اند،پی ببریم.از این رو مقاله حاضر تلاشی است در دست یابی به اطلاعات تاریخی در پایان خلافت عثمان که به شرح حال ،مستندات روایی،راویان و تحلیل مواضع فکری چهار تاریخ نگار یادشده می پردازد.