آنچه از شرایط دعا بسیار مهمّ است، این است که: سالک به طور دقیق و کامل درصدد تصحیح و تکمیل شرایط باطنی دعا باشد و با همه‌ی نیرویش در آن سعی و کوشش کند و آن، ایمان به این است که:
ضرر رساننده و نفع رساننده فقط خداست؛ و ایمان به عنایت خداوند؛ و این‌که خداوند، بهتر و باقی‌تر است؛ و این‌که: هیچ خیر و خوبی در عالم هستی وجود ندارد، مگر با ولایت خداوند و قرب او و لقاء و دیدارش؛ و مطلوبش منحصر در این مطلب باشد، یا چیزی که به آن بازگشت کند؛ به طوری که این مؤمن، از نعمت‌های خداوند لذّت نمی‌برد، مگر از جهت این‌که آن از خداوند است؛ بلکه در نعمت‌ها جز ربط و نسبتی که با خدا دارند، مشاهده نمی‌کند! در این صورت، جانش و عقلش و روحش از دنیا مشغول به حمد و ثنای اوست و بس.
البتّه دوام این جّداً کمیاب است که جز یکی پس از دیگری در میان اهل معرفت یافت نمی‌شود! ولی آنچه بر اصحاب یمین [مؤمنین معمولی] غلبه دارد، توجّه به اسباب است؛ ولیکن برای آن‌ها هم سزاوارتر این است که: مسبّب الاسباب [خداوند] در نزدشان اهمّیّت بیشتر داشته باشد…
منبع: کتاب به سوی دوست، ص ۱۸۹
پاسخ دهید