در این پرسش چند مطلب ذکر شده که با بررسی آنها به پاسخ خواهیم رسید:

الف. درگیری بین سپاه امام حسین(ع) و لشکر اموی، اوایل صبح روز عاشورا آغاز شد. البته قرار بود که کوفیان روز نهم محرّم حمله را شروع کنند. اما امام از آنها یک شب را مهلت گرفت.[۱] بنا بر این، مقدار زمانی که جنگ به تأخیر افتاد فقط یک شب بود و فردای آن روز جنگ شروع شد. در بین کسانی که پیش از ظهر به شهادت رسیدند، می‌توان به افرادی مثل حرّ بن یزید ریاحی، مسلم بن عوسجه و جون غلام امام حسین(ع)، اشاره کرد.[۲]

ب. با مراجعه به مقاتل، معلوم می‌شود که همه‌ی افراد به صورت تن به تن و تک نفره به جنگ نرفته‌اند، بلکه برخی از اصحاب امام به صورت دسته‌جمعی و در گروه‌های ده یا یازده نفره به دشمن حمله ور شده‌اند.[۳]

ج. ثابت نیست که امام حسین(ع) بر بالین همه‌ی شهدا حاضر شده و یا اگر هم حاضر شده باشد، مدّت زیادی در آنجا توقّف کرده باشد.

با توجه به مطالب ذکر شده، وقوع جریانات روز عاشورا امکان پذیر بوده است.

منبع: اسلام کوئست

[۱]. سید ابن طاوس، اللهوف فی قتلی الطفوف، ص ۵۴، انوار الهدی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.

[۲]. همان، ص ۶۲ – ۶۴٫

[۳]. شیخ مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج ۲، ص ۱۰۵، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.