از جمله ویژگی‌های معنوی و مادی منزل حضرت فاطمه(س) می‌توان به این امور اشاره کرد: اهدایى از سوی پیامبر خدا(ص)، محل نماز و عبادت پیامبر، محل رفت و آمد فرشتگان و سادگی و دوری از تجملات.
 

با توجه به منابع حدیثی و تاریخی؛ ویژگی‌هاى معنوی و مادی منزل حضرت فاطمه(س) را می‌توان در امور زیر خلاصه کرد:
۱ – اهدایى از سوی پیامبر خدا
پیامبر خدا(ص) از همان ابتداى ورود به مدینه در فکر احداث حجره‌اى براى حضرت فاطمه(س) بود. بدین جهت زمانى که حجره‌هایى را در طرف شرق مسجد براى همسران خود احداث کرد، براى فاطمه (س) این حجره در نظر گرفته شده بود.
ام سلمه در روایتى که درباره عروسى حضرت فاطمه(س) است می‌گوید: «…آن‌گاه پیامبر خدا دختر خود، فاطمه و همچنین حضرت على را پیش خود خواند و دست على را در دست راست و دست فاطمه را در دست چپ گرفت و به سینه خود گذارد و میان دو چشم آن دو را بوسه زد. آن‌گاه به على فرمود: على جان! خوب همسرى دارى و به فاطمه فرمود: اى فاطمه! تو هم خوب همسرى دارى. سپس از جاى برخاسته و پیشاپیش آن دو راه افتاد تا این‌که آن دو را به خانه‌اى که از پیش براى آنها در نظر گرفته بود، وارد کرد. سپس هنگام خروج از خانه، در حالى که دستگیره در را گرفته بود، فرمود: خداوند شما و نسلتان را پاک گرداند».[۱]

۲ – تنها منزلی که درش به مسجد بسته نشد
از دیگر ویژگی‌هاى خانه حضرت فاطمه(س) این بود که خدا به پیامبرش فرمان داد تا همه درهایى که به مسجد باز می‌شد، جز درِ این‏ خانه را ببندند: «أَمَرَ بِسَدِّ الْابْوابِ إلّا باب علیّ»؛ این حدیث را بسیارى از مورّخان اهل سنت؛ مانند احمد بن حنبل،[۲] طبرانى،[۳] و حاکم نیشابورى[۴] نقل کرده‌اند.
بدون شک در این کار عنایتى بود. شاید راز این عمل براى مسلمانان آشکار نگردید.

۳ – خانه رفیع و پر نور
این خانه از نورانیت و جلال و شکوه خاصى برخوردار و از خانه‌هایى بود که قرآن مجید درباره آنها فرمود: «در خانه‌هایى که خدا رخصت داده که [قدر و منزلت‏] آنها رفعت یابد و نامش در آنها یاد شود. در آن [خانه‏]ها هر بامداد و شامگاه او را نیایش می‌کنند».[۵]
در روایتى که در ذیل آیه فوق آمده است، انس از بریده نقل می‌کند: هنگامى که پیامبر خدا(ص) این آیه را تلاوت می‌کرد، مردى از جاى برخاست و گفت: مقصود از این خانه‌ها کدام خانه‌ها است؟ پیامبر فرمود: «خانه‌هاى پیامبران». ابوبکر در حالى که با دست‏خود به خانه حضرت على(ع) و فاطمه(س) اشاره می‌کرد گفت: ای رسول خدا! آیا این خانه از جمله آن خانه‌ها است؟ پیامبر فرمود: آرى. بلکه افضل از همه آنها است».[۶]

۴ – محل نماز و عبادت پیامبر خدا
خانه فاطمه(س) استراحت‌گاه موقّت پیامبر(ص) هنگام دیدار از یگانه گهرش بوده، جاى جاى این خانه قدمگاه، محل نشستن، محل نماز و عبادت و سجده‌گاه وجود مقدس نبى اکرم (ص) بود.[۷]

۵ – محل رفت و آمد فرشتگان
امام باقر(ع) فرمود: «خانه حضرت على(ع) و فاطمه(س) بخشى از حُجره رسول خدا(ص) است و سقف خانه آنها، عرش پروردگار می‌باشد. محل فرود وحى و رفت و آمد فرشتگانى است که هر صبح و شام و هر ساعت و لحظه، با آوردن پیام در حال آمد و شد هستند. آن‌جا خانه‌اى است که هرگز رفت و آمد فرشتگان در آن، پایانى ندارد. گروهى فرود می‌آیند و گروه دیگر بالا می‌روند. خدای تبارک و تعالی پرده را از آسمان‌ها براى حضرت ابراهیم(ع) کنار زد و به نور دیده‌اش قوّت بخشید، تا نگاهش به عرش افتاد. خداوند به دید چشم محمد، على، فاطمه، حسن و حسین قدرت بیشترى داد؛ و آنها عرش پروردگار را از خانه‌هاى خود می‌دیدند و هرگز سقفى براى خانه‌هایشان جز عرش پروردگار نمی‌دیدند».[۸]

۶ – سادگی و دور از تجملات و زخارف دنیا
در این خانه هرگز از زخارف دنیا و تجمل‌گرایى اثری یافت نمی‌شد، خانه‌اى بسیار ساده، نه فرش قابل ذکرى دارد و نه وسائل گران‌قیمت. این خانواده نمی‌خواستند غیر از زندگى زاهدانه راه دیگرى را در پیش گیرند، بدین جهت آنچه داشتند وقف فقرا و تهیدستان می‌کردند و خود در نهایت ‏ساده‌زیستى زندگى می‌کردند.[۹]

منبع: اسلام کوئست

[۱]. محدث اربلی، کشف الغمه فی معرفه الأئمه، ج ‏۱، ص ۳۵۱، قم، منشورات الرضی، چاپ اول، ۱۴۲۱ق؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج ‏۴۳، ص ۱۳۲، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۶۳ش.

[۲]. شیبانی، أبو عبد الله أحمد بن محمد، مسند احمد بن حنبل، ج ۳، ص ۹۹، بیروت، مؤسسه الرساله، چاپ اول، ۱۴۲۱ق.

[۳]. طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الأوسط، ج ۴، ص ۱۸۶، قاهره، دار الحرمین، بی‌تا.

[۴]. نیشابوری، محمد بن عبد الله، المستدرک على الصحیحین، تحقیق: عطا، مصطفى عبد القادر، ج ۳، ص ۱۳۵،  بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.

[۵]. نور، ۳۶: «فی‏ بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فیها بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ».

[۶]. ابن عقده کوفی، احمد بن محمد، فضائل أمیر المؤمنین(ع)، محقق و مصحح: حرز الدین، عبد الرزاق محمد حسین، ص ۱۹۹، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۴۲۴ق؛ ابن بطریق، یحیی بن حسن، عمده عیون صحاح الأخبار فی مناقب إمام الأبرار، ص ۲۹۱، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۷ق.

[۷]. ر.ک: ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبد الحسین، ص ۵۸، نجف اشرف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶ش.

[۸]. بحار الأنوار، ج ‏۲۵، ص ۹۷٫

[۹]. ر.ک: حمیری، عبد الله بن جعفر، قرب الإسناد، ۱۱۲، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۳ق؛ ورام بن أبی فراس، مسعود بن عیسی، تنبیه الخواطر و نزهه النواظر المعروف بمجموعه ورّام، ج ‏۲، ص ۱۲، قم، مکتبه الفقیه، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.