علامه مجلسی از محمّد ابن اسحاق از امام باقر (ع) نقل کرده است که فاطمه (ع):
دختر پیامبر اکرم (ص) این جملات را نوشته بود:
به نام خداوند بخشنده و مهربا. این نوشتهای است که فاطمه (ع) در آن نسبت به مال و دارائیاش وصیّت کرده، هر گاه برای وی، حادثهای روی دهد: هشتاد اوقیه از میوهها را هر سال در ماه رجب، پس از پرداختن هزینههای آبیاری، نگهداری و گردوری، صدقه دهند. میوههای امسال و نیز محصول گندم سال آینده را پس از گردآوریف انفاق نمایند. به هر کدام از همسران پیامبر اکرم (ص) چهل و پنج اوقیه و به بینوایان بنی هاشم و بنی عبدالمطلب پنجاه اوقیه پرداخت شود.
فاطمه (ع) دربارهی اصل اموالش که در مدینه قرار دارد، نوشت: علی (ع) از من خواست که متولی آنها، گردد و آن موال را با اموال پیامبر اکرم (ص) جمع کند و در زمان حیاتش خود نگهداری نماید و هر گاه، حادثهای برای او رخ داد آن ها را به دو پسرم حسن و حسین، منتقل کند تا سرپرستی آنها را بر عهده گیرند.
من نیز آنها را به علی بن ابیطالب (ع) واگذار میکنم و اختیار آنها را به وی میسپارم و میدانم که او، اموالم را با اموال پدرم یکی کرده، از یکدیگر، جدا نخواهد نمود و از محصول و فرآوردهها و درآمد اموالم، در آن مواردی که وصیّت کردهام، هزینه خواهد نمود و صدقه خواهد داد هر چه پس از آن بر جای ماند از آن خدای متعال و در اختیار علی (ع) است. او میتواند هر جا خواست، انفاق کند و محدودیتی برایش نیست و هرگاه برای او، حادثهای روی دهد همهی اموال را چه مال شخص من و چه مال رسول خدا (ص) به دو پسرم حسن و حسین، واگذار میکند تا آنان، هر گونه که بخواهند در آن تصرف کنند، هزینه نمایند یا صدقه دهند و بر ایشان، حرجی نیست.
صندوق کوچک من و آنچه در آن است، متعلق به دختر جندب ابوذر غفاری، است. دمپایی،پوستین، پارچهی پشمی، کفش، تخت، آب خوری حیوانات و دو تکه قطینه مرا نیز به او بدهند و آنها، مال اوست.
هر گاه برای هر کدام از کسانی که دربارهی آنها مالی و صیّت کردم پیش از دریافت آن، حادثهای رخ دهد، آن مال را در بین فقرا، تقسیم و هزینه کنند. امّا جامهها و لباسها، هیچ کس جز دو دخترم، حق دخالت در آنها را ندارد.
علی (ع) نیز تا زمانی که ازدواج نکرده، میتواند از این لباسها، استفاده کند این وصیّت و سفارش فاطمه (ع) دربارهی اموال و دارائیهای او است و خدای متعال، مقداد بن اسود، و زبیر بن عوام بر آن، شاهد و گواهند. و علی بن ابیطالب (ع) آن را نگاشته است و نیز علی بن ابیطالب (ع) در انجام هر کار خیر و نیکی آزاد است.
امام صادق (ع) افزود: پدرم فرمود: این، آن چیزی است که در وصیّت نامهاش یافتهام.
قال المجلسیّ:
قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْحَاقَ: وَ حَدَّثَنِی أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ (ع): أَنَّ فَاطِمَهَ بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ (ص) کَتَبَتْ هَذَا الْکِتَابَ: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ هَذَا مَا کَتَبَتْ فَاطِمَهُ بِنْتُ مُحَمَّدٍ ص فِی مَالِهَا إِنْ حَدَثَ بِهَا حَادِثٌ تَصَدَّقَتْ بِثَمَانِینَ أُوقِیَّهً تُنْفَقُ عَنْهَا مِنْ ثِمَارِهَا الَّتِی لَهَا کُلَّ عَامٍ فِی رَجَبٍ بَعْدَ نَفَقَهِ السَّقْیِ وَ نَفَقَهِ الْمَغلّ وَ أَنَّهَا أَنْفَقَتْ أَثْمَارَهَا الْعَامَ وَ أَثْمَارَهَا الْقَمْحَ عَاماً قَابِلًا فِی أَوَانِ غَلَّتِهَا، وَ أَنَّهَا أَمَرَتْ لِنِسَاءِ مُحَمَّدٍ أَبِیهَا خَمْس وَ أَرْبَعِینَ أُوقِیَّهً وَ أَمَرَتْ لِفُقَرَاءِ بَنِی هَاشِمٍ وَ بَنِی عَبْدِ الْمُطَّلِبِ بِخَمْسِینَ أُوقِیَّهً.
وَ کَتَبَتْ فِی أَصْلِ مَالِهَا فِی الْمَدِینَهِ أَنَّ عَلِیّاً (ع) سَأَلَهَا أَنْ تُوَلِّیَهُ مَالَهَا فَیَجْمَعَ مَالَهَا إِلَى مَالِ رَسُولِ اللَّهِ (ص) فَلَا تُفَرَّقَ وَ یَلِیهِ مَا دَامَ حَیّاً، فَإِذَا حَدَثَ بِهِ حَادِثٌ دَفَعَهُ إِلَى ابْنَیَّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ فَیَلِیَانِهِ.
وَ إِنِّی دَفَعْتُ إِلَى عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ عَلَى أَنِّی أُحَلِّلُهُ فِیهِ فَیَدْفَعُ مَالِی وَ مَالَ مُحَمَّدٍ (ص) وَ لَا یُفَرِّقُ مِنْهُ شَیْئاً، یَقْضِی عَنِّی مِنْ أَثْمَارِ الْمَالِ مَا أَمَرْتُ بِهِ وَ مَا تَصَدَّقْتُ بِهِ فَإِذَا قَضَى اللَّهُ صَدَقَتَهَا وَ مَا أَمَرْتُ بِهِ فَالْأَمْرُ بِیَدِ اللَّهِ تَعَالَى وَ بِیَدِ عَلِیٍّ یَتَصَدَّقُ وَ یُنْفِقُ حَیْثُ شَاءَ لَا حَرَجَ عَلَیْهِ، فَإِذَا حَدَثَ بِهِ حَدَثٌ دَفَعَهُ إِلَى ابْنَیَّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ الْمَالَ جَمِیعاً مَالِی وَ مَالَ مُحَمَّدٍ (ص) یُنْفِقَانِ وَ یَتَصَدَّقَانِ حَیْثُ شَاءَا وَ لَا حَرَجَ عَلَیْهِمَا، وَ إِنَّ لِابْنَهِ جُنْدَبٍ ـ یَعْنِی بِنْتَ أَبِی ذَرٍّ الْغِفَارِیِّ ـ التَّابُوتَ الْأَصْغَرَ وَ تُغْطِهَا فِی الْمَالِ مَا کَانَ وَ نَعْلَیَّ الْأَدَمِیَّیْنِ وَ النَّمَطَ وَ الْحُبَّ وَ السَّرِیرَ وَ الزَّرْبِیَّهَ وَ الْقَطِیفَتَیْنِ.
وَ إِنْ حَدَثَ بِأَحَدٍ مِمَّنْ أَوْصَیْتُ لَهُ قَبْلَ أَنْ یُدْفَعَ إِلَیْهِ فَإِنَّهُ یُنْفَقُ عَنْهُ فِی الْفُقَرَاءِ وَ الْمَسَاکِینِ، وَ إِنَّ الْأَسْتَارَ لَا یُسْتَرُ بِهَا امْرَأَهٌ إِلَّا إِحْدَى ابْنَتَیَّ غَیْرَ أَنَّ عَلِیّاً یَسْتَتِرُ بِهِنَّ إِنْ شَاءَ مَا لَمْ یَنْکِحْ، وَ إِنَّ هَذَا مَا کَتَبَتْ فَاطِمَهُ ع فِی مَالِهَا وَ قَضَتْ فِیهِ وَ اللَّهُ شَهِیدٌ وَ الْمِقْدَادُ بْنُ الْأَسْوَدِ وَ الزُّبَیْرُ بْنُ الْعَوَّامِ وَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ کَتَبَهَا وَ لَیْسَ عَلَى عَلِیٍّ حَرَجٌ فِیمَا فَعَلَ مِنْ مَعْرُوفٍ.
قَالَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ (ع): قَالَ أَبِی: هَذَا وَجَدْنَاهُ وَ هَکَذَا وَجَدْنَا وَصِیَّتَهَا.[۱]
[۱]ـ بحار الانوار ۱۰۳: ۱۸۴ ح ۱۳٫
پاسخ دهید