همه‌ی عالَم در روز قیامت محتاجِ شفاعتِ پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم هستند، عملِ ما قابلِ عرضه نیست، ما چه داریم؟ مگر ما برای خودمان هستیم؟ مگر اعمالِ ما لایقِ عرضه به بارگاهِ پروردگار متعال است؟ کدام عملِ ما نمره دارد؟ کدام احسانِ ما بی‌ریا است؟ ما در کدام کارِ خیر با تعریف خوشحال نمی‌شویم؟ کجا احسانی کردیم و وقتی اخم کردند ما پشیمان نشدیم؟ نشان می‌دهد که اصلاً یا عملِ خالص بدستِ ما نمی‌آید و یا خیلی کم است، کمِ آن هم برای ما نمره ندارد. لذا این مسائل که انسان متوجّه باشد که موجودِ عاجزی است، موجودِ فقیری است، هم اینکه در کارهایِ او شک و شبهه است که اخلاص ندارد و هم اینکه کارهای او اصلاً قابل و لایق نیست، بر فرض در نمازهای دست و پا شکسته‌ی ما اخلاص هم باشد، اما به کجای عالَم می‌خورد؟ در برابر نعمت‌های پروردگار متعال یک قطره هم نیست، خدای متعال به ما بی‌نهایت نعمت داده است، «وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَهَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا»[۱] نشان می‌دهد هرچه خدای متعال آفریده است نعمتِ برای بشر است، زمین و زمان، عرش و فرش، ملک و ملکوت، برّ و بحر، جن و انس، همه‌ی این‌ها دست به دستِ یکدیگر داده‌اند تا ما تربیت بشویم، تا ما بهشت بدست بیاوریم، تا ما به خدای متعال برسیم، همه چیز نعمت‌های الهی است و نعمت‌های هدف‌دار! نعمت وقتی نعمت است که انسان را به مقصد برساند.


[۱] سوره مبارکه نحل، آیه ۱۸ (وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَهَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا ۗ إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَحِیمٌ)