((نبى اکرم(ص) در شهر کوهسارهاى سیاه, مکه زاده شد, بالید و به رهبرى مردمان مبعوث گشت. سیزده سال, پیام الهى خویش را پنهان و پیدا بر مکیان خواند. پیروان زیادى یافت و دل هاى مشتاق زیادى را از خارج مکه به سوى خود جلب کرد. آنان که بدو گرویدند, تا پاى جان, شکنجه و هجرت در کنار او ماندند. و آنان که وى را تکذیب نمودند, در این راه بر قتلش کمر بستند, اما نا موفق. اسطوره لیله المبیت شکل گرفت و پیامبر(ص) در پى ایجاد کانونى براى بالیدن و حفظ پیام الهى, به سوى یثرب گام نهاد, تا راهى نو را براى ابلاغ وحى بیازماید.
نگاهى دیگر به چرایى و چگونگى عدم شکل گیرى نظم جدید در مکه, مولفه ها و مشخصه هاى فرهنگى و تمدنى مکه صدر اسلام را به تصویر مى کشد. نشان دادن تقابل نظم کهن و نظم جدید در این ام القرى, حاصل این تحقیق است.))