نبرد در روز عاشورا از همان ساعات اولیه صبح (پس از نماز) با آرایش دو لشکر آغاز گردید و تا نزدیکی‌های غروب روز عاشورا ادامه پیدا کرد.[۱] در پاسخ به این قسمت از سوال شما که: آیا جنگ تن به تن بوده باید گفت: ابتدا جنگ تن به تن در گرفت اما از آن‌جا که تلفات دشمن بسیار شدید بود آنان اقدام به حمله دسته جمعی کردند. در مجموع سه حمله دسته جمعی به سمت خیمه‌های امام حسین (ع) شکل گرفت که با مقاومت و رشادت شگفت‌انگیز یاران حضرت، لشکریان عمر بن‌سعد مجبور به عقب نشینی شدند. غالب یاران حضرت پس از نماز ظهر و در عصر روز عاشورا به شهادت رسیدند. که علت آن را باید: «تشنگی و خستگی مفرط آنان بر اثر مبارزه قبل از ظهر» آنان دانست.

 


با توجه به تسلط و وسعت دید هر یک از ناقلان این واقعه بر بخشی از وقایع، وی تنها به نقل همان بخش پرداخته و دیگری نیز صحنه‌های دیگری را که دیده نقل کرده است. در نتیجه به هنگام جمع آوری کل آن‌ها توسط یک نویسنده، به نظر می رسد که آنان یک به یک به میدان رفته و به شهادت رسیده‌اند. [۲]

 

 

حوادث زیاد به نظر می‌رسد. به عنوان مثال گاه چهار تن یک‌جا نزد امام آمده و اجازه میدان می‌خواستند. سپس به میدان رفته و به شهادت می‌رسیدند. اما از آن‌جا که نویسنده حوادث مربوط به هر یک را جدا گانه و به نقل از یک نفر روایت کرده است، بیان نحوه شهادت آنان طولانی شده و زیاد به نظر می‌رسد.
جهت مطالعه و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به کتاب: «مقتل جامع امام حسین علیه‌السلام» که حاصل تلاش ده ساله گروهی از محققین است و با موشکافی و بیان دقیق مطالب مربوط به واقعه عاشورا و حذف مطالب خرافی به بیان ابعاد حقیقی این رخداد عظیم تاریخی پرداخته است، مراجعه فرمایید.

 

 

منبع:پرسمان


[۱] . بَلاذُری، انساب الاشراف، ج۳، ص۳۹۵؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۵، ص۴۲۲؛ شیخ مفید،الارشاد،ج۲، ص ۹۵؛ ابوحنیفه دِیْنَوَری، الاخبار الطوال، ص ۳۷۸؛ ابن‌اعثم، کتاب‌الفتوح، ج۵، ص۱۰۱؛ ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۵۶۰؛ خوارزمی، مقتل‌الحسین، ج۲، ص۴؛ ابن‌کثیر، البِدایه و النِّهایه، ج۸، ص۱۹۲؛ ابن اثیر، اُسْدُ‌الْغابَه، ج ۱، ص ۴۹۹.
[۲] .
به عنوان نمونه نگاه کنید:‌ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج ۵، ص ۴۴۶.