محمد عابد جابری، متفکر معاصر مغرب عربی، در پروژه فکری خود، اندیشه شیعه را زاییده نظریات هرمسی و افکار گنوسی – غیرعقلانی- می داند. وی با بهره گیری از روش هایی همچون ساختارگرایی و گفتمانی، و ارائه شواهد تاریخی، در تلاش برای کشف این رابطه است. با توجه به اینکه از منظر جابری، اندیشه گنوسی مانعی بزرگ در راه وصول به عقلانیت و پیشرفت در عالم اسلام است، تفکرهای عرفانی، شیعی و … عامل انحراف اندیشه در جهان اسلام می باشد. این مقاله درصدد نقد وجود این ارتباط و نتایج حاصل از آن است.