نفاق که به معناى دو رویى و یکسان نبودن در عقیده و عمل است، یکى از مشکلات جوامع دیندارى بوده و هست. تا زمانى که انسان فریفته جاه طلبى، هوى و هوس، جلب منفعت خویش است و خدا و دین را اصل نمی‌داند، گرفتار مشکلاتى است که اگر خودسازى نکند از آنها رها نمی شود.على بن ابى طالب(ع)، برادر و دست پرورده رسول خدا(ص) که سخنان گهربار و آموزنده در مسایل اعتقادى، عملى و اخلاقى دارد، در لابلاى برخى سخنان و خطبه هایش صفات منافق و ریشه هاى نفاق را که جامعه همزمان آن حضرت به شدت گرفتار آن بود، بیان فرموده است. در این بررسى برآنیم تا خصوصیات منافق و ریشههاى نفاق را بهتر بشناسیم و با کلمات آن حضرت در معرفى نفاق بیشتر آشنا شویم.