ابن شهر آشوب گفته است:

نامش حسین است. در تورات «شبیر» و در انجیل «طاب» است.

کنیه‌ی او ابو عبدالله و کنیه‌ی خاص او ابوعلی است.

لقب‌های او عبارت است از: شهید رستگار، نواده‌ی دوم، پیشوای سوم، مبارک، پیرو رضای الهی، تحقّق‌بخش صفات خدا، راهنمای ذات پروردگار، برترین اعتماد شده‌های خدایی، روز و شب پیوسته در طاعت خدا، خود را فداکننده برای خدا، یاور اولیای الهی، انتقام‌گیرنده از دشمنان خدا، پیشوای مظلوم، اسیر محروم، شهید آمرزیده، کشته‌ی سنگباران شده، امام شهید، ولیِّ رشید، جانشین بر حق، مطرود تنها، قهرمان با صلابت، پاک وفادار، پیشوای پسندیده، دارای نسب والا، انفاق‌کننده‌ی برخودار، ابوعبدالله حسین بن علی، خاستگاه امامان، شفیع امّت، سرور جوانان بهشتی، مایه‌ی پند هر زن و مرد باایمان، صاحب محنت و آزمون بزرگ و حادثه‌ی عظیم، مایه‌ی پند مؤمنان در سرای گرفتاری، شایسته‌ترین به پیشوایی، کشته شده در کربلا، یحیای باتقوای دوم، فرزند پیامبر شهید زکریا، حسین بن علی مرتضی، زیور کوشندگان، چراغ اهل توکّل، افتخار امامان هدایت‌یافته، پاره‌ی جگر سرور رسولان، فروغ خاندان فاطمی، چراغ دودمان‌های علوی، شرافت نهال‌های رضوی، کشته به دست بدترین انسان‌ها، نواده‌ی نوادگان، خونخواه روز قیامت، گرامی‌ترین خاندان‌ها، برترین خانواده‌ها، پربارترین درخت، درخشان‌ترین ماه، بزرگ گرامی، با وقار و پاک و آشکار، بزرگ‌مردترین انسان زمان خویش، عزیزترین مردم در سرشت، هوشمندترین، باوفاترین، پاک‌ریشه‌ترین، زیباترین و بهترین خلق، پاره‌ای از نور، شادمانی دل رسول، پیراسته از دروغ و ناروا، شکیبا در تحمّل رنج‌ها و آزارها، با دلی گشاده، برگزیده‌ی خدای فرمانروا و چیره، حسین بن علی بن ابی‌طالب (ع).

ابو الفضل همدانی گفته است: کسی که پدرش رسول و مادرش بتول است، گواه او تورات و انجیل و یاور او تأویل و تنزیل است، و بشارت‌دهندگان به او جبرئیل و میکائیلند. دست حق غذایش داده، در دامن اسلام تربیت شده و از پستان ایمان شیر خورده است.

 

 

قال ابن شهر آشوب:

اسْمُهُ: الْحُسَیْنُ، وَ فِی التَّوْرَاهِ: شَبِیرٌ وَ فِی الْإِنْجِیلِ: طاب.

وَ کُنْیَتُهُ: أَبُو عَبْدِ اللَّهِ[۱]، وَ الْخَاصُّ: أَبُو عَلِیٍّ.

وَ أَلْقَابُهُ: الشَّهِیدُ السَّعِیدُ، وَ السِّبْطُ الثَّانِی، وَ الْإِمَامُ الثَّالِثُ، وَ الْمُبَارَکُ، التَّابِعُ لِمَرْضَاتِ اللَّهِ، المتحقّق بصفات الله، وَ الدَّلِیلُ عَلَى ذَاتِ اللَّهِ، أفضل ثقات الله، المشغول لیلاً و نهاراً بطاعه الله، الثّاری بنفسه لله، النّاصر لأولیاء الله، المنتقم من أعداء الله، الإمام المظلوم؛ الأسیر المحروم، الشّهید المرحوم، القتیل المرجوم، الإمام الشّهید، الولیّ الرّشید، الوصیّ السّدید، الطّرید الفرید، البطل الشّدید، الطّیّب الوفیّ، الإمام الرّضیّ؛ ذو النّسب العلی، المنفق الملیّ، أبو عبدالله الحسین بن علیّ، منبع الأئمّه، شافع الأُمّه، سیّد شباب أهل الجنّه، و عبره کل مؤمن و مؤمنه، صاحب المحنه الکبری؛ و الواقعه العظمی، و عبره المؤمنین فی دار البلوی، و من کان بالإمامه أحقّ و أولی، المقتول بکربلاء، ثانی السّیّد الحصور یحیى ابن النّبیّ الشّهید زکریّا، الحسین بن علیّ المرتضى، زین المجتهدین، و سراج المتوکلّین، مفخر أئمّه المهتدین و بضعه کبد سیّد المرسلین، نور العتره الفاطمیّه، و سراج الأنساب العلویّه، و شرف غرس الأحساب الرضویّه، المقتول بأیدی شرّ البریّه، سبط الأسباط، و طالب الثّار یوم الصّراط، أکرم العتر، و أجلّ الأسر، و أثمر الشّجر و أزهر البدر، معظّم مکرّم موقر منظّف مظهر، أکبر الخلائق فی زمانه فی النّفس، و أعزّهم فی الجنس؛ أذکاهم فی العرف و أوفاهم فی العرف، أطیب العرق، وأجمل الخلق، و أحسن الخلق، قطعه النّور، و لقلب النّبیّ سرور، المنزّه عن الإفک و الزّور، و على تحمّل المحن و الأذى صبور، مع القلب المشروح حسور، مجتبى الملک الغالب، الحسین بن علیّ بن أبی طالب. و قال أبو الفضل الهمدانیّ: من أبوه الرّسول، و أُمّه البتول، و شاهده التّوراه والإنجیل و ناصره التأویل و التنزیل، و المبشّر به جبرئیل و میکائیل، غذته کف الحق و ربّی فی حجر الإسلام و رضع من ثدی الإیمان.[۲]


[۱]– نقل الاربلی عن کمال الدّین لابی طلحه «ان کنیته ابو عبدالله لا غیر»، کشف الغمه ۲

[۲]– المناقب ۴