چون در این سؤال چند مسأله مطرح شده است، در آغاز باید هر کدام جداگانه طرح و آن گاه پاسخ به طور مستقل داده شود.

۱ – ادعا شده که حضرت مهدی (عج) از اولاد امام حسن ـ علیه السلام ـ است نه از نسل امام حسین ـ علیه السلام ـ !!

۲ – حضرت مهدی (عج) هنوز به دنیا نیامده است!!

۳ – حضرت امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ به اعتراف همگان تا پایان عمر عقیم بوده است!!

بی تردید هر کدام از این مسائل نیازمند تحقیق گسترده بوده و مبحث مبسوطی را می طلبد اما در این جا به طور خلاصه به مطالبی اشاره می شود.
الف. در مورد سؤال اول باید گفت: محدثین شیعه و سنّی، روایات متعددی از پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ نقل کرده اند که حضرت مهدی (عج) از اولاد امام حسین ـ علیه السلام ـ است از جمله:

۱ – شیخ صدوق به روایت عبدالرحمان بن سَمره از پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ در یک حدیث طولانی که صفات امام علی ـ علیه السلام ـ و حسنین ـ علیهم السلام ـ را بیان داشته نقل کرده است که:
“حسن و حسین ـ علیهم السلام ـ دو امام و سید اهل بهشت هستند. و ۹ امام از نسل حسین ـ علیه السلام ـ امام این امت است. که نهم آن قائم امت بوده و زمین را از قسط و عدل پر می کند…[۱] هم چنین شیخ صدوق سی و هشت حدیث را با سندهای مختلف در این مورد بیان کرده است.
و باز شیخ صدوق از امام حسین ـ علیه السلام ـ پنج حدیث نقل نموده که آن حضرت فرموده است، امام قائم از فرزندان من می باشد که از آن جمله می توان به روایتی اشاره کرد که عبدالرحمان بن حجاج از امام صادق ـ علیه السلام ـ و او از پدر بزرگوارش امام باقر ـ علیه السلام ـ و وی از امام سجاد ـ علیه السلام ـ نقل کرده که امام حسین فرموده است: نهم از فرزندان من، سنتی از حضرت یوسف و موسی بن عمران را به همراه دارد. او قائم اهلبیت ما است و او صاحب غیبت است.[۲]

۲ – حافظ محمد گنجی شافعی (م ۶۸۵) روایات متعدد به سندهای مختلف از پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ آورده است که از جمله، به روایت از حذیفه این گونه بیان می کند که حضرت پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: “اگر از دنیا باقی نماند مگر یک روز، خداوند در آن روز مردی را بر می انگیزد که اسمش اسم من و خلقش خلق من است و مردم بین رکن و مقام با او بیعت کنند… جناب سلمان (ره) برخواست و فرمود: یا رسول الله از نسل کدام یکی از فرزندان شماست؟” حضرت اشاره به امام حسین ـ علیه السلام ـ کرده و دست روی بازوی او گذاشت و فرمود: “از نسل این فرزندم می باشد.”[۳]

۳ – ابراهیم بن محمد جوینی شافعی، به همین مضمون[۴] روایتی را نقل کرده است.

۴ – علاء الدین متقی، هندی (م ۹۷۷) با سندهای متعدد نیز به همین مضمون روایتی را نقل کرده است.[۵]

۵ – علی بن محمد مالکی مشهور به ابن صباغ (م ۶۵۲) این روایت را ذکر کرده است.[۶]
بنابراین، از روایات فوق به دست می آید، که حضرت مهدی (عج) از نسل امام حسین ـ علیه السلام ـ است نه از امام حسن ـ علیه السلام ـ .

نکته: شاید در روایات که آمده است پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرموده است حضرت مهدی (عج) از نسل حسین ـ علیه السلام ـ است و یا در بعضی از روایات دیگر آمده که از نسل امام حسن ـ علیه السلام ـ است. اشاره به این است که چون مادر امام محمد باقر ـ علیه السلام ـ دختر امام حسن ـ علیه السلام ـ می باشد. و از این طریق نسل حضرت مهدی (عج) به امام حسن ـ علیه السلام ـ نیز می رسد. بنابراین، هیچ گونه منافاتی ندارد که حضرت مهدی از طریق امام حسین ـ علیه السلام ـ از نسل فرزند پسری، و از امام حسن ـ علیه السلام ـ از نسل فرزند دختری باشد. (لطف الله صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ف ۲، ب ۹، ح ۱، مؤسسه السید المعصومه، قم، ۱۴۲۱ هـ).

ب. در قسمت دوم سؤال گفته شده است: “امام مهدی (عج) هنوز به دنیا نیامده است”. در جواب این سخن علمای اهل تحقیق اعم از شیعه و سنّی، مطالب فراوانی را بیان داشته اند که به نمونه هایی از آنها اشاره می گردد.

علما و محدثین امامیه، از جمله علامه مجلسی،[۷] شیخ مفید،[۸] شیخ صدوق (ره)[۹] و… اتفاق بر آن دارند که حضرت مهدی (عج) در نیمه شعبان سال ۲۵۵ در سامرا چشم به جهان گشود. و از علمای اهل سنت افراد متعددی این مطلب را نقل کرده اند که می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

۱ – ابن خلکان که از محققین و مورخین اهل سنت است می گوید: “ابوالقاسم محمد فرزند حسن عسکری فرزند علی الهادی فرزند محمد جواد، دوازدهمین امام شیعه است. لقب معروف او “حجت” است… او در نیمه شعبان سال ۲۵۵ متولد شد. در هنگام درگذشت پدر، عمر او پنج سال بود. نام مادر او، “خمط” و برخی “نرجس” هم گفته اند.[۱۰]

۲ – ابن مسعود مورخ معروف می گوید: ابومحمد حسن بن علی العسکری، در هنگام وفات ۲۹ سال داشت او پدر مهدی منتظر است.[۱۱]

۳ – عبدالوهاب شعرانی از عرفای اهل سنت می باشد آورده است: “مهدی از اولاد امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ است. او در نیمه ماه شعبان سال ۲۵۵ متولد شد. او زنده است تا این که با عیسی بن مریم ملاقات کند.[۱۲]

جهت مطالعه بیشتر به منابع ذیل مراجعه گردد:

۱ – محمد بن طلحه شافعی که می گوید: مهدی پسر امام حسن عسکری است. او زنده و موجود و از زمان غایب شدنش تاکنون باقی است.[۱۳]

۲ – سبط ابن جوزی، در تذکره الخواص.[۱۴]

۳ – شبلنجی در نور الابصار.[۱۵]

از آن چه بیان شد نتیجه می گیریم که همان گونه که اصل مسأله مهدویت در میان علمای اسلامی یک امر مسلم و قطعی است، تولد و حیات او نیز یک امر مسلم می باشد. و بسیاری از محققان اتفاق نظر دارند که او زنده است و به مصلحت الهی ظهور می کند. این که گفته می شود که امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ عقیم بوده است ادعایی بیش نیست.

و روایات متعدد خلاف مدعای فوق را اثبات می کند که در ذیل به چند نمونه اشاره می شود:

۱ – شیخ صدوق (ره) به روایت احمد بن اسحاق نقل می کند که پس از حضور به خدمت امام حسن عسکری وسوال از امام آینده… آن حضرت کودکی سه ساله را آورده که چهره او مثل ماه می درخشید و فرمود: اسم او اسم پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ و کنیه او کنیه آن حضرت است. بعد از من امام است و جهان را پر از عدل می کند… .[۱۶]

۲ – شیخ الاسلام جوینی (حموینی) در حدیث طولانی نقل می کند که: … خداوند در صلب امام حسن عسکری نطفه پاک و مبارک قرار داده است که امام تقی و نقی است و به عدل حکم می کند.[۱۷]

۳ – ابن خلکان می گوید: امام مهدی از از اولاد امام حسن عسکری است.[۱۸]

۴ – عبدالوهاب شعرانی می گوید، مهدی از اولاد امام حسن عسکری است[۱۹]…و… .

در نتیجه: آن چه که از روایات متعدد به نقل از علمای فریقین بیان گردید، برخلافت مدعایی است که می گوید: حضرت مهدی از اولاد امام حسن ـ علیه السلام ـ و او تاکنون به دنیا نیامده است، و یا این که امام حسن عسکری عقیم بوده است.[۲۰]

منبع:پرسمان

[۱] . ابی جعفر محمد بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، کمال الدین، اتمام النعمه، ج ۲، باب ۲۴، ص ۲۸۲، انتشارات جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۳.
[۲] . همان، ج ۲، باب ۳۰، ص ۳۲۸.
[۳] . محمد گنجی شافعی، البیان فی اخبار صاحب الزمان، طبع مؤسسه اعلمی مطبوعات، بیروت، ۱۹۷۷ م.
[۴] . شیخ الاسلام ابراهیم بن محمد جوینی شافعی، فواید السمطین، ج ۲، باب ۳۵، مؤسسه طبع و نشر، بیروت، طبع اول، ۱۹۷۸ م.
[۵] . علاء الدین متقی هندی، کنز العمال، مؤسسه الرساله، بیروت، ۱۹۷۹.
[۶] . علی بن محمد مالکی مشهور به ابن صباغ، فصول المهمه، منشورات اعلمی، تهران.
[۷] . محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۱۳، فصل بشارت حضرت مهدی (عج)، مؤسسه الوفاء بیروت، ۱۹۸۳ م.
[۸] . محمد بن نعمان (مفید)، الارشاد فی حجج الله العباد، ص ۳۴۶، مؤسسه آل البیت، ۱۳۱۴ هـ .
[۹] . ابوجعفر محمد ابن بابویه قمی (صدوق)، کمال الدین اتمام النعمه، ج ۲، باب ۴۲، ترجمه منصور پهلوان، نشر دارالحدیث قم، ۱۳۸۰.
[۱۰] . شمس الدین احمد بن خلکان، وفیات الاعیان، ج ۳، ص ۳۱۶، دار صادر، بیروت، ۱۹۷۸.
[۱۱] . ابی الحسن ابن مسعود، مروج الذهب، ج ۴، ص ۱۹۹، انتشارات دار الهجرت، قم، ۱۳۶۳ ش.
[۱۲] . عبدالوهاب شعرانی، الیواقیت و الجواهر، چ مصر، ۱۳۰۷ ق؛ و ر.ک: محی الدین عربی، فتوحات مکیه، ج ۳، باب ۳۶۶، بیروت، مؤسسه اعلمی؛ و بشراوی، عبدالله، الاتحاف بحب الاشراف، ص ۱۷۸، چ مصر، ۱۳۱۶ ق.
[۱۳] . محمد بن طلحه شافعی، المطالب السئول فی مناقب آل الرسول، ص ۸۸، مؤسسه ام القراء، بیروت، ۱۴۲۰.
[۱۴] . سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، ص ۸۸، مؤسسه اهل البیت، بیروت، ۱۹۸۱ م.
[۱۵] . شیخ مؤمن شبلنجی شافعی، نور الابصار، ص ۱۸۵، دار الفکر، بیروت، ۱۹۷۹ م.
[۱۶] . ابوجعفر ابن بابویه قمی، کمال الدین تمام النمعه، ج ۲، باب ۳۸، ص ۸۰، ترجمه منصور پهلوان، نشر دار الحدیث، قم، ۱۳۸۰.
[۱۷] . شیخ الاسلام ابراهیم محمد جوینی شافعی، فرائد السمطین، ج ۲، باب ۳۵، مؤسسه طبع و نشر، بیروت، ط اول، ۱۹۷۸م.
[۱۸] . شمس الدین احمد بن خلکان، وفیات الاعیان، ج ۳، ص ۳۱۶، دار صادر، بیروت، ۱۹۷۸.
[۱۹] . عبدالوهاب شعرانی، الیواقیت و الجواهر، چاپ مصر، ۱۳۰۷ ق.
[۲۰] . مراجعه شود به: “الامام المهدی عند اهل السنه” فقیه الایمانی، مهدی، تحقیق: مؤسسه اهل البیت، قم، ۱۴۱۸٫ که در این تحقیق، ۶۷ کتاب از کتب اهل سنت را با تمام مشخصات ذکر کرده است که از حیات و تولد امام مهدی (عج) و این که او فرزند امام حسن عسکری ـ علیه السّلام ـ می باشد سخن گفته اند.