زیارت وارث، در کتاب‌های متعددی مثل کتاب «المزار» شیخ مفید،[۱] «مصباح المتهجد» شیخ طوسی[۲] و دیگر منابع معتبر شیعه ذکر شده است. این زیارت، در واقع به عنوان بخشی از یک دستور العمل، برای زیارت امام حسین(ع) در محل دفنشان است که این زیارت را هنگام رسیدن به ضریح مبارک و در قسمت بالای سر امام حسین(ع) بخواند.[۳]برخی زیارت وارث را با عنوان زیارت امام حسین (ع) در روز عرفه[۴] و برخی نیز در اعمال شب و روز عرفه و نیز شب و روز عید قربان آورده‌اند.[۵] قابل ذکر است که زیارت‌های مختلف دیگری نیز وجود دارد که شباهت زیادی به این زیارت به‌ویژه در فرازهای اول دارند.

ارث بردن؛ یعنی این‌که چیزی از شخصی که زندگی دنیایی‌اش به پایان رسیده، به شخصی دیگر منتقل شود. این شیء هم می‌تواند چیزی مادی باشد و هم معنوی.[۶] با استفاده از منابع اسلامی می‌توان فهمید، آنچه که در این زیارت مد نظر است، هم وراثت اشیای مادی و هم اشیای معنوی می‌باشد. این موارد عبارت‌اند از:

۱ – مقام خلیفه اللهی: یعنی همان‌طور که خداوند حضرت آدم(ع) را به عنوان خلیفه خود بر روی زمین برگزید، دیگر انبیا و جانشینان آنان نیز به عنوان خلیفه خداوند بر روی زمین، چراغی پر فروغ برای هدایت مردم بودند و این مقام را یکی پس از دیگری به ارث می‌بردند. امام حسین(ع) نیز این مقام معنوی را پس از جدّ، پدر و برادر خود عهده‌دار شد.

۲ – علم: در بسیاری از روایات و زیارات آمده، امام حسین(ع) و دیگر ائمه اطهار(ع)، به عنوان وارثان علم پیامبران،[۷]به ویژه پیامبر اسلام(ص) بوده‌اند. امام صادق(ع) در این‌باره می‌فرماید: «حضرت داود علم پیامبران را به ارث برد و سلیمان نیز این علوم را از پدرش داود به ارث برد. حضرت محمد(ص) نیز این علوم را از سلیمان به ارث برده و ما نیز از حضرت محمد به ارث برده‌ایم».[۸]

۳ – کتاب‌های آسمانی: طبق زیارتی که برای نیمه ماه شعبان و نیز اول ماه رجب ذکر شده، امام حسین(ع) وارث تورات و انجیل و زبور است.[۹]چرا که اصل و حقیقت این کتاب‌ها، مطالبی است که در آنها نوشته شده و امام حسین(ع) نیز آگاه به آن مطالب است.

۴ – برخی از متعلقات پیامبران: برخی از پیامبران، به همراه خود، وسائل مقدسی داشتند که خاصیت معجزه آسایی داشته‌اند. چیزهایی؛ مانند عصا و صندوق حضرت موسی(ع)، لباس حضرت ابراهیم(ع) و انگشتر حضرت سلیمان(ع). طبق روایات، این اشیاء به ائمه اطهار(ع) منتقل شده و هم ‌اکنون، امام زمان(عج) آنها را در اختیار دارد و هنگام ظهور، آن وسائل را با خود آورده و از آنها استفاده می‌کند.[۱۰]

منبع: اسلام کوئست

پی نوشت ها

[۱]. شیخ مفید، محمّد بن محمد بن نعمان، کتاب المزار، محقق و مصحح: ابطحی،‌ سید محمد باقر، ص ۱۰۶، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.

[۲]. شیخ طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، ج ۲، ص ۷۲۰، مؤسسه فقه الشیعه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.

[۳]. سید ابن طاوس، علی بن موسی، الإقبال بالأعمال الحسنه، محقق و مصحح: قیومى اصفهانى، جواد، ج ‏۲، ص ۶۳، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.

[۴]. ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق و مصحح: قیومی اصفهانی، جواد، ص ۴۶۲، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.

[۵]. کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح (جنه الأمان الواقیه و جنه الإیمان الباقیه)، ص ۵۰۱ و ۵۰۲، دار الرضی (زاهدی)، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق.

[۶]. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج ‏۱۳، ص ۷۸، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، چاپ  اول، ۱۳۶۸ش.

[۷]. «السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا إِمَامَ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثَ عِلْمِ النَّبِیِّینَ وَ سُلَالَهَ الْوَصِیِّین‏»؛ ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبد الحسین، ص ۳۱۸، دار المرتضویه، نجف اشرف، چاپ اول، ۱۳۵۶ش.

[۸]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ۱، ص ۲۲۵، دار الکتب الإسلامیه، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.

[۹]. «السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ التَّوْرَاهِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الزَّبُور»؛ الإقبال بالأعمال الحسنه، ج ۳، ص ۳۴۱٫

[۱۰]. ر.ک: الکافی، ج ۱، ص ۲۳۱ – ۲۳۷٫