«إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا»[۱]. هم باید مردم را دوست داشت، حتّی گنهکارها را؛ کسی که حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه در طینتِ او باشد مگر گناه می‌ماند؟ این گناه بر ما تحمیل است، این گناه «بیگانه» است، گناه را بیرون می‌کنیم، ما با گناه نمی‌سازیم، همانطور که با کانون‌های فساد و گناه که استکبارِ عالَمی است، آن‌ها تولیدِ گناه می‌کنند، آن‌ها تولیدِ فساد می‌کنند، و سازشکارها بی‌غیرت هستند، بی‌دین هستند، با میوه‌های شجره‌ی خبیثه ساختن هم بی‌غیرتی و بی‌دینی است، لذا مؤمن سرعتِ در توبه دارد، همینکه احساس می‌کند نفوذی به بدنِ او وارد شده است… همانطور که این بدن میکروب با تحمّل نمی‌کند، همانطور که میکروب این بدن را دردمند می‌کند، معصیت در او ایجادِ تب می‌کند. این ویروس‌های بدنی ایجادِ درد می‌کند و درد ما را وادار می‌کند که به کمکِ دارو یا پرهیز، هرچه زودتر شرّ این میکروب را از بدنِ خود دور کنیم، برای کسانی که طینتِ پاک دارند، گناه و معصیت و حسد و تکبّر همینطور است، بیگانه است، منکر است، و این‌ها با بیگانه و منکر نمی‌سازند و می‌خواهد هرچه زودتر شرّ آن را بکنند.

 

لذا پروردگار متعال بر اساسِ این عطشِ درونیِ مؤمن که از گناه درد پیدا کرده است، دعوتِ به توبه‌ی فوری کرده است، «تُوبُوا إِلَى اللَّهِ»[۲]، تشریع با تکوین همراه است، نگذارید که لحظه‌ای بر گناهتان بگذرد، و توبه زیرِ آن نوشته نشود. گناه را تحمّل نکنیم، رذائلِ اخلاقی را حتّی برای لحظه‌ای بر خود نتابیم، هرچه زودتر شجاعانه مقاومت کنیم و وجودمان را پاکسازی کنیم و دلمان را پاکسازی کنیم، و اگر تکبّر نباشد انسان همه را تحویل می‌گیرد و حُسنِ سَمت پیدا می‌کند، این‌هایی که تحویل نمی‌گیرند یا بعلّتِ حسد است، یعنی چشمِ دیدن ندارند، یا تکبّر دارند و طرفِ مقابل را خیلی ریز می‌بینند و خودشان را بزرگ می‌بینند، ولی انسانی که بنده است، انسانی که برده است، انسانی که مِلکِ خدای متعال است و مالکِ هیچ چیزی نیست و هیچ چیزی ندارد تا به رُخِ کسی بکشد، چنین کسی همیشه حُسنِ سَمت دارد.


[۱] سوره مبارکه مریم، آیه ۹۶

[۲] سوره مبارکه تحریم، آیه ۸ (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَهً نَصُوحًا عَسَىٰ رَبُّکُمْ أَنْ یُکَفِّرَ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَیُدْخِلَکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ یَوْمَ لَا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ ۖ نُورُهُمْ یَسْعَىٰ بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَبِأَیْمَانِهِمْ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَا ۖ إِنَّکَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ)