- سوال ۱ – خداوند متعال می فرماید : قال : رب فانظرنی الی یوم یبعثون : قال : فانک من المنظرین الی یوم الوقت المعلوم (ص : ۷۹ ۸۱) . ابلیس گفت : پروردگارا ، پس مرا تا روزی که برانگیخته می شوند ، مهلت ده ، خداوند فرمود : تو از مهلت یافتگانی تا روز معین معلوم . وقت معلومی که خداوند ابلیس را تا آن زمان مهلت داده ، چه وقت است ؟
- سوال ۲ – آیا در آن وقت دیگر خرابکار پیدا نمی شود ؟
- سوال ۳ – خداوند متعال در آیه شریفه ای از زبان شیطان خطاب به مشرکین می فرماید : انی بری ء منکم ، انی اری ما لاترون انی اخاف الله (انفال : ۴۸) . من از شما بیزارم ، من چیزی را می بینم که شما نمی بینید ، من از خدا بیمناکم . آیا کفار ، شیطان را می دیدند ؟ و دیگر اینکه شیطان چه می دید که کافران نمی دیدند ؟
- سوال ۴ – آیا شیطان الآن هم می تواند به آسمان رود و استراق سمع نماید؟
سوال ۱ – خداوند متعال می فرماید : قال : رب فانظرنی الی یوم یبعثون : قال : فانک من المنظرین الی یوم الوقت المعلوم (ص : ۷۹ ۸۱) .
ابلیس گفت : پروردگارا ، پس مرا تا روزی که برانگیخته می شوند ، مهلت ده ، خداوند فرمود : تو از مهلت یافتگانی تا روز معین معلوم .
وقت معلومی که خداوند ابلیس را تا آن زمان مهلت داده ، چه وقت است ؟
شیطان از خداوند متعال در خواست نمود و گفت فانظرنی الی یوم یبعثون (پس مرا مهلت ده که تا روز قیامت زنده بمانم . ) ولی خداوند سبحان فرمود : فانک من المنظرین الی یوم الوقت المعلوم که گویا این وقت نزد خود شیطان نیز معلوم است . در اخبار رجعت آمده است : (لشگر امیرالمؤ منین علیه السّلام با شیطان و ذرّیه و یاران او در حوالی (بصره ) می جنگند ، و نزدیک می شود که لشگر امیرالمؤ منین علیه السّلام شکست بخورد ، ناگاه رسول اکرم صلی اللاه علیه و آله و سلمّز آسمان نازل می شود ، و شیطان می فهمد که وقت معلوم فرا رسیده است ، لذا به طرف (بیت المقدس ) می گریزد ، ولی پیغمبر اکرم صلی اللّه علیه و آله و سلم وی را تعقیب می کند و روی (صخره بیت المقدس ) ، قبله نخست مسلمانان ، شیطان را سر می برد و دنیا پر از خیر و صلاح می گردد . )
سوال ۲ – آیا در آن وقت دیگر خرابکار پیدا نمی شود ؟
چرا ، کار شیطان تزیین و بزرگ جلوه دادن دنیاست ، چنانکه خداوند متعال از قول او می فرماید : لازینن لهم فی الارض (حجر : ۳۹)
قطعا (گناهان را) در زمین برای آنان می آرایم .
لذا ممکن است حتی بعد از هلاکت شیطان نیز کسانی که شیطان بذر اعمال زشت را در وجودشان کاشته ، همچنان مرتکب معصیت شوند .
سوال ۳ – خداوند متعال در آیه شریفه ای از زبان شیطان خطاب به مشرکین می فرماید : انی بری ء منکم ، انی اری ما لاترون انی اخاف الله (انفال : ۴۸) .
من از شما بیزارم ، من چیزی را می بینم که شما نمی بینید ، من از خدا بیمناکم .
آیا کفار ، شیطان را می دیدند ؟ و دیگر اینکه شیطان چه می دید که کافران نمی دیدند ؟
در جنگ بدر شیطان به شکل کافری به نام (سراقه بن مالک ) در صف کفار در آمده بود و پرچمی به دست داشت و آنها را تشویق می نمود . وقتی که دو لشگر کفر و اسلام به هم رسیدند ، و شیطان لشگر ملائکه را که برای نصرت و یاری پیغمبر اکرم صلی اللّه علیه و آله و سلم و مسلمانان آمده بودند ، و نیز عذابی را که با آنها کفار را تهدید می کردند دید ، پرچم را انداخت و فرار کرد و گفت : انی بری ء منکم ، انی اری ما لاترون ، یعنی من از شما ، بیزارم و من می بینم آنچه را که شما نمی بینید . و هیچ اشکالی ندارد که شیطان به صورت شخصی متمثل شود ، و از این گونه تمثیلات برزخی فراوان است .
سوال ۴ – آیا شیطان الآن هم می تواند به آسمان رود و استراق سمع نماید؟
استراق سمع برای شیاطین ممکن بود و می توانستند تا آسمان هفتم بالا روند و در آنجا اخبار آسمانها را از ملائکه فرا گرفته و برای اهل زمین بیاورند که چه وقایع و حوادثی برای آنها رخ خواهد داد؛ ولی از زمان ولادت حضرت عیسی نتوانستند ، تا بیشتر از آسمان چهارم بالا روند ، و از سه آسمان محروم گشتند ، و در زمان ولادت با سعادت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از چهار آسمان دیگر نیز محروم شدند و ملائکه آنها را با شهاب ثاقب رد می کنند . (صافات : ۱۰) .
منبع: ۶۶۵ پرسش و پاسخ در محضر علامه طباطبایی قدس سره؛ نشر نهاوندی؛ مؤلف: محمدحسین رخ‌شاد
پاسخ دهید