پیامبر اسلام(ص) در میان مردم به «یس» و «طه» مشهور نبودند تا بگوییم از چه زمانی به این دو اسم نام گرفته است، بلکه در ابتدای بعضی از سوره‌ها حروفی به صورت رمزی آمده که مفسران – با توجه به روایات – این دو اسم را به نام پیامبر اسلام(ص) تفسیر کرده‌اند و بر اثر گذشت زمان، تدریجاً به صورت «اسم خاص» براى آن‌حضرت در آمده‌اند.
۱ – «یس»: این کلمه مرکب از «یا» (حرف ندا) و «سین»؛ یعنى شخص پیامبر اسلام است، و به این ترتیب پیامبر(ص) را براى بیان مطالب بعد مخاطب می‌سازد.
[۱]
در احادیث مختلفى نیز آمده است که این کلمه یکى از نام‌هاى پیغمبر اسلام است؛ زیرا در این آیات روى سخن تنها به پیامبر(ص) است؛ لذا در روایتى امام صادق(ع) می‌فرماید: «یس، نام رسول خدا(ص) است و دلیلش این است که بعد از آن می‌فرماید: تو از مرسلین و بر صراط مستقیم هستى».
[۲]  
محمد حنفیه گفته است: معنای «یس»، «یا محمد» است. بعضى دیگر گفته‌اند: معنایش «یا سید الاوّلین و الآخرین» است.
[۳]

۲ – «طه»: امام صادق (ع) می‌فرماید: «طه، از اسامى پیامبر است و معناى آن “یا طالب الحقّ، الهادى الیه” (اى کسى که طالب حقى، و هدایت کننده به سوى آنى) است».[۴]
«طه»، مرکب از دو حرف رمزى است؛ «طا» اشاره به «طالب الحقّ» و «ها» اشاره به «هادى الیه» می‌باشد. این کلمه مانند «یس» بر اثر گذشت زمان، تدریجاً به صورت «اسم خاص» براى پیامبر اسلام (ص) در آمده است، تا آن‌جا که آل پیامبر(ص) را نیز «آل طه» می‌گویند، و از حضرت مهدى(عج) در دعاى ندبه «یابن طه» تعبیر شده است.

 

منبع: اسلام کوئست


[۱]. مکارم شیرازى ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۸، ص ۳۱۵، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.

[۲]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج ‏۲، ص ۲۱۱، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.

[۳]. طبرسى فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۶۵۰، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.

[۴].  شیخ صدوق، معانی الاخبار، قم، ص ۲۲، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۳ق.