یکی از عذاب‌ها حسرت است؛ برای این‌که حسرت آن‌ها خیلی بالا بگیرد، خدا به آن‌ها نشان می‌دهد که این برای شما بود ولی خود را محروم کردید. آن وقت این را به بهشتی‌هایی می‌دهند که راه درست را رفتند، خوب زندگی کردند، به آن‌ها داده می‌شود. بنابراین این جلوه‌ی رحمت رحمانیّه‌ی خدای متعال همه ی عالم را گرفته است و برای همه آنچه لازم دارند از اوّل منظور کرده است. هر کسی چقدر باید عمر بکند و چه چیزهایی در این مدّت عمر لازم دارد. خدای متعال همه را برنامه ریزی کرده است.

با این‌که برنامه‌ریزی شده است، پیش‌بینی شده است، چرا نمی‌رسد؟ یک جایی مانع ایجاد شده است. آدم که گناه می‌کند این مسیر را می‌بندد، کما این‌که مسیر وصال ما به سوی خدای متعال را می‌بندد. راه رسیدن به خدا برای سالک باز است، امّا اموری وجود دارد که عایق می‌شود، راه را بر ما می‌بندد. حبّ دنیا راه وصول را می‌بندد. گناه راه وصول را می‌بندد. هم از این طرف جلوی حرکت ما را می‌گیرد و نمی‌گذارد ما به خدا برسیم، هم از آن طرف جلوی روزی را یک، جلوی توفیقات را دو، می‌گیرد. ما از هر دو طرف این موانع را ایجاد می‌کنیم.

 حالا که خود مانع ایجاد کردیم، باید خود ما این مانع را برطرف بکنیم. از چه طریقی برطرف می‌کنیم؟ از طریق استغفار. «وَ مَنِ اسْتَبْطَأَ الرِّزْقَ فَلْیَسْتَغْفِرِ اللَّهَ وَ مَنْ حَزَبَهُ أَمْرٌ»[۱] اگر یک مصیبتی، مشکلی، یک قرارداد ننگینی برای شما پیش آمد، آن‌جا هم «فَلْیَقُلْ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ». وقتی نمی‌توانید کاری بکنید، حتماً به یک قدرتی توجّه بکنید که کار از دست شما بیرون است ولی از دست او بیرون نیست.

«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ‏»

 


[۱]– بحار الأنوار، ج ‏۶۸، ص ۴۵٫