قرآن کریم قواعدی دارد و تابلوهایی برای ما نصب کرده است و از حقایق پنهانی برای ما پرده برداشته است، یکی از مسائلی که در قرآن کریم به صورت یک حقیقت قطعی و یک سنّت الهی مطرح شده است، این است که بعضی از اعمال‌ها اعمال خیر انسان را به آتش می‌کشاند، آدم عبادت ثقلین کرده باشد، یک آتشی در بعضی از اعمال یا در بعضی از صفات است که این جرقه بزند خرمن‌هایی از حسنات گذشته‌ی شما ذخیره شده باشد، همه را خاکستر می‌کند؛ چیزی باقی نمی‌گذارد. مقابل آن هم گاهی انسان گناهان زیادی دارد، دریای گناه است، لجن در لجن است. امّا خدا توفیق می‌دهد یک عملی انجام می‌دهد، یک توبه‌ی نصوحی انجام می‌دهد، خدای متعال آنچه که از عمر او نابود شده است، آنچه را که از پرونده‌ی او سیاه شده است، آنچه را که از لجن‌ها و کثافات در خانه‌ی دل او متراکم شده است، همه را در یک لحظه مبدل به حسنات می‌کند. در مورد کسانی که اهل توبه هستند، خدای متعال فرمود: «فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ»[۱] در بعضی از آیات دارد بر این‌که «فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفَّاراً»[۲]، حضرت نوح به خدای خود عرضه می‌دارد: من به امّت خود گفتم بیایید استغفار کنید و توبه کنید خدا غفار است، غفار یعنی اگر شما اهل توبه بودید، پشیمان شدید، آمدید از محضر پروردگار متعال عذرخواهی کردید، خدا شما را می‌بخشد. این یک امر فطری است، در زندگی ما و در عرف دنیا خیلی‌ها تخلّفی، جرمی، جنایتی از آن‌ها صادر می‌شود امّا طرف عفو می‌کند، گذشت می‌کند. می‌تواند قصاص کند، می‌تواند برود علیه او شکایت کند، می‌تواند او را زندان کند، ولی بزرگ است، می‌بخشد. وقتی می‌بیند طرف پشیمان شد، آمد عذرخواهی کرد، او هم می‌بخشد، فروان گاهی در رسانه‌ها هم نشان می‌دهند و می‌نویسند، اشخاص جوان آن‌ها کشته شده است، آن قاتل را وقتی می‌خواهند اعدام کنند، پدر و مادر یا کسان آن قاتل پیش اولیای مقتول می‌روند و التماس می‌کنند و گاهی دل آن‌ها هم به رحم می‌آید بدون این‌که حتّی دیه بگیرند می‌بخشند، قتل جوان خود را عفو می‌کند. فراوان از این گذشته‌ها در زندگی بشر وجود دارد، آدم‌هایی که دارایی سعه‌ی صدر هستند، دارای روح بلند الهی هستند، این‌ها از جرم دیگران اغماض می‌کنند به امید این‌که خدا هم از گناه آن‌ها اغماض کند. «أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَکُمْ»[۳] آیا دوست ندارید خدا از شما بگذرد، اگر دوست دارید خدا از شما بگذرد شما هم نسبت به اشخاص گذشت داشته باشید، این‌قدر سختگیر نباشید، این‌قدر روح انتقام‌جویی نداشته باشید، این‌قدر کینه‌توز نباشید، این‌‌قدر دل سخت نباشید، زود بگذرید. این صفت خدا است رنگ خدا می‌گیرید، اگر اهل عفو و گذشت باشید رنگ خدا می‌گیرید.

[۱]ـ سوره‌ی فرقان، آیه ۷۰٫

[۲]ـ سوره‌ی نوح، آیه ۱۰٫

[۳]ـ سوره‌ی نور، آیه ۲۲٫