حضرت علی‌علیه‌السلام در ماجرای شعب ابی طالب، زحمات زیادی را متحمل شدند و همانند ماجرای لیله‌المبیت، برای حفظ جان پیامبرصل‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم بسیار تلاش نمودند. ایشان برای بهبود وضعیت مسلمین در آنجا، تلاش می‌کردند که به طُرُق گوناگون و به صورت مخفیانه غذایی تهیه کنند و به کسانی که در آنجا بودند برسانند. این کار حضرت به عنوان فضیلتی برای ایشان در تاریخ ثبت شده است. اما برخی، برای اینکه این کار حضرت ، به عنوان کاری خاص و مهم جلوه نکند، گفتند که ابن‌حزام نیز برای مسلمانانی که در شعب‌ابی‌طالب بودند، به صورت مخفیانه غذا می‌آورده است. با این سخن، دیگر کار حضرت علی‌علیه‌السلام به عنوان فضیلت مطرح نمی‌شود.

اما اعتقاد ما این است که چنین مطلبی صحت ندارد، زیرا:
اولا؛ ابن حزام از جمله افرادی است که در شب لیله‌المبیت، قصد جان پیامبرصل‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم را کرده بود.[۱]
ثانیا؛ زمانی که پیامبر صل‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم در مدینه بودند، او از کسانی بود که هیچ طعامی برای برای آنجا نمی‌فرستاد.[۲]
ثالثا؛ او از جمله مولفه قلوبهم بود و صحیح الایمان نبود.[۳]
رابعا؛ پیامبرصل‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم هدیه فاسقِ فاجر و مشرکِ محارب را قبول نمی‌کنند تا منّتی از او بر ایشان نباشد.

منبع: صفحات ۷۳ الی ۸۱ کتاب الصحیح من سیره الامام علی‌علیه‌السلام، جلد دوم/علامه سید جعفر مرتضی عاملی 


[۱] بحارالانوار ج۱۹ ص۳۱ و راجع ص۲۳۰/ مجمع البیان ج۴ ص۵۳۷ و راجع: الاتقان فی علوم القرآن ج۲ ص۳۹۹ و تفسیر سمرقندی ج۲ ص۲۰ و اسباب نزول الایات للنیسابوری ص۱۵۹ و تفسیر السمعانی ج۲ ص۲۶۴ و تفسیر البغوی ج۲ ص۲۴۷ و زادالمسیر ج۳ ص۲۴۱ و تفسیر الآلوسی ج۹ ص۲۰۴

[۲] وسائل الشیعه(ط موسسه آل البیت) ج۱۷ ص۴۲۸/ الکافی ج۵ ص۱۶۵/ من لایحضره الفقیه ج۳ ص۲۶۶/ استبصار ج۳ ص۱۱۵/ تهذیب الاحکام ج۷ ص۱۶۰/ مستدرک الوسائل ج۱۳ ص۲۷۶/ دعائم الاسلام ج۲ ص۳۶۹/ جامع احادیث شیعه ج۱۸ ص۷۱

[۳] نسب قریش ص۲۳۱/ الاصابه ج۱ ص۳۴۹/ الاستیعاب(بهامش الاصابه) ج۱ ص۳۲۰/ مجمع الزوائد ج۶ ص۱۸۸/ المعجم الکبیر للطبرانی ج۳ ص۱۸۶/ الاکمال فی اسماء الرجال ص۴۹/ تاریخ مدینه دمشق ج۱۵ ص۹۶/ اسد الغابه ج۲ ص۴۰/ تهذیب الکمال ج۷ ص۱۷۲/ تهذیب التهذیب ج۲ ص۳۸۴/ تاریخ‌الاسلام للذهبی ج۴ ص۱۹۷/ الوافی فی الوفیات ج۱۳ ص۸۰