سالهاست در فکر ترویج تفسیر قرآن هستم و در این راستا خداوند توفیقاتی مرحمت فرموده است. در سال هشتاد که از حج برگشتم، پیشنهاد دوستان در ستاد تفسیر، مرا در شب و روز عید غدیر به فکر واداشت که آیا میتوان مسیر سخنرانیهای محرم را قرآنی کرد، یعنی سیمای امام حسین (ع) و اهداف آن عزیز را و مسائل کربلا و صحنههایی که پیش آمد از جهاد، تصمیم، عشق، ایمان، خلوص و شهادت تا نماز، پذیرش عذر و توبهی حر تا پیشگامی حضرت در فرستادن فرزندش قبل از دیگران به میدان نبرد و تا آیاتی که حضرت از آغاز سفر تا کربلا تلاوت فرمودند و تا وفاداری یاران و امثال آن را که صدها آیهی قرآن به آن اشاره دارد، در قالب قرآن مطرح کنیم تا محتوای سخنرانیها، قرآن، ولی نمونه های عینی و مصادیق آن از کربلا باشد.
با خود گفتم که اگر قرآن به جای مسائل دیگر مطرح شود، آثار نورانی خود را در دلها خواهد داشت و نوعی مهجوریتزدایی از قرآن خواهد بود، به علاوه جملهی معروف پیامبر (ص) را که فرمود: هرگز میان اهلبیت من و قرآن فاصلهای نیست، با تمام وجود لمس خواهیم کرد. ‹‹انی تارکم فیکماالثقلین کتاب الله و عترتی ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا فانهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض››
گفتم: اگر این فکر بخواهد پخته و بیعیب مطرح شود، زمان زیادی میخواهد، ولی از سوی دیگر از دست دادن محرم نیز حیف است. لذا تقریباً در یک شبانه روز آیاتی که با حرکت امام حسین (ع) ارتباطی داشت در ده گفتار به قلم آوردم که در هر گفتار حدود ده تا بیست آیهی مناسب را به دوستان مبلغ و سخنران ارائه دهم و البته آن عزیزان آیات و روایات مشابه را به آن اضافه خواهند کرد و این مقدمهای باشد که کم کم انس ما به قرآن بیشتر شود و به رهبران معصوم نزدیکتر شویم.
امام رضا(ع) فرمود: اگر از هرچه من گفتم سوال کنید که از کدام آیه استفاده کردهام؟ جواب خواهم داد که این سخن من برخاسته از فلان آیه است.
گفتار اول برگرفته از کتاب ‹‹همگامی امام حسین با قرآن›› و گفتار سوم را از ‹‹موسوعه کلمات امام حسین›› و باقی گفتارها را به لطف خدا خودم نوشتم.
به امید روزی که همهی داستانهای ما قرآنی، استدلالها قرآنی، درسهای عرفان، اخلاق و عقائد قرآنی، مسائل زندگی، بینالمللی و حتی روضههای ما با محوریت قرآن و کلمات نورانی اهل بیت پیامبر(ع) (عدل قرآن) باشد و از نقل خوابها، تاریخها، لفظ بافیها و داستانهای سست بکاهیم و به سراغ نور واقعی برویم و دیگر شاهد آن نباشیم که عاشقان امام حسین (ع) بهرهی کمی از قرآن ببرند، همان گونه که گروهی دیگر بهره کمی از اهل بیت (ع) میبرند و عملاً شاهد جدایی میان جلسات حفظ و قرائت قرآن و شبی با قرآن با جلسات عزاداری و هیات مذهبی باشیم که کم کم از تاریخ و حماسهی بسیاری مهم کربلا کاسته شود. باید بدانیم که روزگاری علامه امینیها (ره) روی منبر بودهاند و امروز که قشر تحصیل کرده بیشتری با سوالات فراوان داریم باید چگونه باشیم!؟
قرآن و امام حسین (ع)
اگر قرآن سیدالکلام است، (۱) امام حسین سید الشهداست. (۲)
اگر در صحیفهی سجادیه دربارهی قرآن میخوانیم: ‹‹و میزان القسط›› امام حسین (ع) میفرماید: ‹‹امرت بالقسط›› (۳)
اگر قرآن موعظهی پروردگار است؛ (موعظه من ربکم) (۴)، امام حسین (ع) در عاشورا فرمود: عجله نکنید تا شما را به حق موعظه کنم. ‹‹ لا تعجلوا حتی اعظکم بالحق›› (۵)
اگر قرآن مردم را به رشد هدایت میکند؛ (یهدی الی الرشد) (۶)، امام حسین (ع) نیز میفرماید: من شما را به دو راه رشاد دعوت میکنم ‹‹ادعوکم الی سبیل ارشاد›› (۷)
اگر قرآن عظیم است؛ (والقرآن العظیم) (۸) امام حسین (ع) نیز سوابق عظیمی دارد. ‹‹عظیمالسوابق›› (۹)
اگر قرآن حق و یقینی است؛ (وانه لحق الیقین) (۱۰) در زیارت امام حسین (ع) نیز میخوانیم: آنقدر صادقانه و خالصانه عبارت کردی که به درجهی یقین رسیدی. ‹‹حتی اتاک الیقین›› (۱۱)
اگر قرآن مقام شفاعت دارد؛ ‹‹نعم الشفیع القرآن›› (۱۲) امام حسین (ع) نیز مقام شفاعت دارد. ‹‹وارزقنی شفاعه` الحسین›› (۱۳)
اگر در دعای چهل و دوم صحیفه سجادیه دربارهی قرآن میخوانیم که پرچم نجات است؛ ‹‹علم نجاه`›› در زیارت امام حسین (ع) نیز میخوانیم او نیز پرچم هدایت است، ‹‹انه رایه` الهدی››(۱۴)
اگر قرآن شفادهنده است؛ (و ننزل من القرآن ما هو شفاء) (۱۵) خاک قبر امام حسین (ع) نیز شفاست. ‹‹طین قبر الحسین شفاء›› (۱۶)
اگر قرآن منار حکمت است، (۱۷) امام حسین نیز باب حکمت الهی است. ‹‹السلام علیک یا باب حکمه` رب العالمین›› (۱۸)
اگر قرآن امر به معروف و نهی از منکر میکند؛ ‹‹فالقرآن آمر و زاجر››(۱۹) امام حسین نیز فرمود: هدف من از رفتن به کربلا امر به معروف و نهی از منکر است. ‹‹ارید ان آمر بالمعروف و انهی عن المنکر››(۲۰)
اگر قرآن نور است؛ (نوراً مبینا) (۲۱)، امام حسین نیز نور است. ‹‹کنت نوراً فی الاصلاب الشامخه`››(۲۲)
اگر قرآن برای تاریخ و همهی مردم است؛ ‹‹لم یجعل القرآن لزمان دون زمان و لاللناس دون الناس›› (۲۳)، درباره امام حسین (ع) نیز میخوانیم که آثار کربلا از تاریخ محو نخواهد شد. ‹‹لا یدرس اثره و لایمحی اسمه›› (۲۴)
اگر قرآن کتاب مبارکی است؛ (کتاب انزلناه الیک مبارک) (۲۵)، شهادت امام حسین (ع) نیز برای اسلام سبب برکت و رشد است ‹‹اللهم فبارک لی فی قتله›› (۲۶)
اگر در قرآن هیچ انحرافی نیست؛ (غیر ذی عوج) (۲۷) دربارهی امام حسین (ع) نیز میخوانیم: لحظهای از حق به باطل گرایش پیدا نکرد. ‹‹لم تمل من حق الی الباطل›› (۲۸)
اگر قرآن، کریم است؛ (انه القرآن کریم (۲۹)، امام حسین نیز دارای اخلاق کریم است. ‹‹و کریم الخلائق›› (۳۰)
اگر قرآن عزیز است؛ (انه لکتاب عزیز) (۳۱)، امام حسین فرمود: هرگز زیر بار ذلت نمیروم ‹‹هیهات مناالذله`›› (۳۲)
اگر قرآن ریسمان محکم است؛ ‹‹ان هذا القرآن… العروه` الوثقی›› (۳۳)، امام حسین نیز کشتی نجات و ریسمان محکم است. ‹‹ان الحسین سفینه`النجاه` و العروه`الوثقی›› (۳۴)
اگر قرآن بینه و دلیل آشکار است؛ (جائکم بینه` من ربکم) (۳۵)، امام حسین نیز اینگونه است ‹‹اشهد انک علی بینه` من ربک›› (۳۶)
اگر قرآن را باید آرام و با تانی تلاوت کرد؛ (و رتل القرآن ترتیلا)(۳۷) زیارت قبر امام حسین را نیز باید با گامهای آهسته انجام داد. ‹‹و امش بمشی العبید الذلیل›› (۳۸)
اگر تلاوت قرآن باید با حزن باشد؛ ‹‹فاقروه و بالحزن›› (۳۹) زیارت امام حسین (ع) نیز باید با حزن باشد. ‹‹و زره و انت کئیب شعث›› (۴۰)
آری، حسین (ع) قرآن ناطق و سیمایی از کلام الهی است.
پاورقیها:
۱- مجمع البیان، ج ۲، ص ۳۶۱٫
۲- کامل الزیارات.
۳- جامع الاحادیث شیعه، ج ۱۲ ص ۴۸۱٫
۴- یونس، ۵۷٫
۵- لواعج الاشجان، ص ۲۶٫
۶- جن، ۱٫
۷- لواعج الاشجان، ص ۱۲۸٫
۸- حجر، ۸۷٫
۹- بحار، ج ۹۸، ص ۲۳۹٫
۱۰- الحاقه، ۵۱٫
۱۱- کامل الزیارات، ص ۲۰۲٫
۱۲- نهجالفصاحه، جمله ۶۶۲٫
۱۳- زیارت عاشورا.
۱۴- کامل الزیارات، ص ۷۰٫
۱۵- اسراء، ۸۲٫
۱۶- من لا یحضر، ج ۲، ص ۴۴۶٫
۱۷- الحیاه`، ج ۲، ص ۱۴۰٫
۱۸- مفاتیحالجنان.
۱۹- نهجالبلاغه، خطبه ۱۸۲٫
۲۰- مقتل خوارزمی، ج ۱، ص ۱۸۸٫
۲۱- نساء، ۱۷۴٫
۲۲- کامل الزیارات، ص ۲۰۰٫
۲۳- سفینه`البحار، ج ۲، ص ۴۱۳٫
۲۴- مقتل مقرم.
۲۵- مقتل خوارزمی، (این سخن از رسول خدا (ص) است)
۲۷- زمر، ۲۸٫
۲۸- فروع کافی، ج ۴، ص ۵۶۱٫
۲۹- واقعه، ۷۷٫
۳۰- نفسالمهموم، ۷٫
۳۱- فصلت، ۴۱٫
۳۲- لهو، ۵۴٫
۳۳- بحار، ج ۹۲، ص ۳۱٫
۳۴- پرتوی از عظمت حسین، ۶٫
۳۵- انعام، ۱۵۷٫
۳۶- فروع کافی، ج ۴، ص ۵۶۵٫
۳۷- مزمل، ۴٫
۳۸- کامل الزیارات.
۳۹- وسائل، ج ۴، ص ۸۵۷٫
۴۰- کامل الزیارات.
پاسخ دهید