شیخ ما(آیت اللّه حاج شیخ محمّد حسین اصفهانى ـ رحمه اللّه) از آقاى سیّد صدر ـ رحمه اللّه ـ پرسید: منظور از « علما » در آیه ى «إِنَّمَا یَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَـآؤُاْ» (از میان بندگان تنها دانشمندان از خدا بیم دارند.) چیست؟سوره ى فاطر، آیه ى ۲۸٫
ایشان فرمود: « علماى باللّه » مراد است، نه عالم به چند اصطلاح، زیرا در آیه کلمه ى «إِنَّمَا» آمده است.که دلالت بر انحصار مى کند، و عموم از آن استفاده نمى شود تا همه ى عالمان را شامل گردد واى بر ما اگر روزى بیاید که اسرار پنهان ما زیرورو شود و معلوم گردد که از اهل علم و اهل دین نیستیم، و تنها دنیاى خود را آباد کرده ایم، و با این هیکل و لباس و مقام، اعمال و رفتار و اقوال ما به صورت غیر مستقیم سبب انحراف دیگران شده و حال این که فرموده اند: « کُونُوا دُعاهً لِلنّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ. » با غیر زبانتان مردم را [به سوى دین و خدا] دعوت کنید. اصول کافى، ج ۲، ص ۷۸؛ وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۷۶؛ ج ۱۵، ص ۲۴۶؛ بحار الانوار، ج ۶۷، ص ۳۰۳٫
زیرا اگر به قیامت یقین نداشته باشیم، معذور نیستیم، زیرا به ما گفته مى شود:
« أَفلا تَعَلَّمْتَ؟ » چرا یاد نگرفتى؟ بحار الانوار، ج ۱، ص ۱۷۷؛ ج ۲، ص ۲۹ و ۱۸۰؛ ج ۷، ص ۲۸۵٫
و اگر به آن یقین داشته باشیم ولى به مقتضاى آن عمل نکنیم، باز معذور نخواهیم بود و به ما گفته مى شود:
« أَفَلا عَمِلْتَ؟ » چرا عمل نکردى؟ بحار الانوار، ج ۱، ص ۱۷۷؛ ج ۲، ص ۲۹ و ۱۸۰؛ ج ۲۷ ص ۲۸۵٫
در روایتى از امیرمؤمنان على علیه السّلام ـ آمده است:« عالم بى عمل، وَقُود النّار، یعنى آتشگیره و هیزم آتش جهنّم خواهد بود. ر.ک: بحار الانوار، ج ۲، ص ۱۱۱؛ منیه المرید، ص ۱۳۷٫
منبع: کتاب در محضر حضرت آیت الله العظمی بهجت- جلد۱ / محمد حسین رخشاد
پاسخ دهید