ما کار خوب انجام می‌دهیم ولی شیطان که بیکار ننشسته است، او هم به دنبال این است که هر چه به دست آوردیم به آتش بکشد. عمل بد گناهان، ظلم، اعمال خیر انسان را آتش می‌زند. در مورد بعضی از این‌ها حدیث صریح است. «الْحَسَدَ یَأْکُلُ الْإِیمَانَ»[۱] حسد ایمان را می‌خورد، همان‌گونه که آتش چوب را می‌خورد. چه کسی مطمئن است در وجود او آتش حسد نیست؟ یا عُجب را؛ روایت دارد: «الْعُجْبِ … یُفْسِدُ الْعَمَلَ‏»[۲] کسی که با نماز خود، با عبادت خود، با احسان خود، حالت خودخواهی به او دست می‌دهد، این عمل باعث شده است که آدم فکر می‌کند خیلی کار او خوب است، خود او خیلی آدم خوبی است. این عجب روح عبادت را از انسان می‌گیرد.  به علاوه «لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذى‏»[۳] آدم گاهی به یک کسی خدمتی، احسانی کرده است دو، سه سال گذشته، در یک مجلسی آن آقا آمده است، آدم یک طوری برخورد می‌کند که او تحقیر بشود، از یاد تو رفته است من فلان‌جا فلان خدمت را به تو کردم؟ این عمل خود را… این را قرآن می‌گوید، دیگر روایت هم نیست، خود قرآن است «لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذى» ایذای کسی که انسان به او احسان کرده است یا منّت گذاشتن به او باعث می‌شود که احسان انسان باطل بشود،‌ بی‌نتیجه بشود.

 

 

پی نوشت ها


[۱]– الکافی، ج ‏۲، ص ۳۰۶٫

[۲]– الکافی، ج ‏۲، ص ۳۱۳٫

[۳]– سوره‌ی بقره، آیه ۲۶۴٫