الهیات ایجابی پیشینه ای بس بلند دارد. نخستین خداشناسان، با توصیف خدا به صفاتی چند به شناخت خدا می رسیدند. در دوره های بعد، الهیات ایجابی به چالش کشیده شد. برخی توصیف خداوند به صفات انسانی را باور نداشتند؛ و شماری مطلق توصیف را برنتافته، شکل درست الهیات را سلبی می دانستند. در جهان غرب، نشانه هایی از پذیرش الهیات سلبی در سخنان افلاطون و نوافلاطونیان دیده می شود. در جهان اسلام نیز هر دو شکل الهیات، طرف داران خاص خود را داشت. بسیاری الهیات ایجابی را صحیح می دانستند و تعدادی الهیات سلبی را فریاد می کردند. اسماعیلیه، از معدود مذاهبی است که صریح و روشن مدافع الهیات سلبی بودند و به نقد و بررسی الهیات ایجابی پرداختند.