میرزا علی خان آشتیانی؛ متخلّص به آشوب و ملقّب به ادیب خلوت از شاعران قرن ۱۳ و ۱۴ هجری است.
ولادت او در سال ۱۲۸۵ ق و رحلتش در سال ۱۳۳۷ ق بوده است. محلّ دفنش بر ما معلوم نشد.
آثار: تاریخ شعرای معروف ایران، چهارده بند از ادب (شعر)، تبریک نامه (شعر)، چهارده بند در مصیبت خامس آل عبا (شعر)، تاریخ علم حساب اسلامی ایران، قاموس واژه های فارسی، تصحیح «ترجمه ی نهج البلاغه» که اصل آن از دیگری بوده، وطنیّات (شعر) حیف که هنوز دیوانی از او ندیده ام. یکی از تألیفات این جانب (جواد هاشمی «تربت») کتابی است با نام «به عیّوق میرسد» که به بازتاب بند دوم محتشم کاشانی در شعر عاشورایی پرداخته و شعر آشوب یکی از ۱۲۸ اثری است که در آن کتاب آمده است. این اثر توسّط انتشارات محمل در سال ۱۳۹۵ منتشر شده است.
شعر ذیل، بند دوم از ترکیب بند (۱۴ بند) اوست و ۱۳ بیت دارد:
حنای شفق
از خانمان فتادهی بیداد کربلا[۱]
کش رفته خانمان همه بر باد کربلا
حقّا که داد کرب و بلا، داد ظلم را
در حقّ او که حق بدهد داد کربلا
ای روزگار! از چه نشد خانهات خراب؟
چون کشته گشت در ستمآباد کربلا
در خُلد، ناله سرکند و پیرهن دَرَد
زهرا هر آن زمان که کند یاد کربلا
پشت فلک خمید که یارب! مباد راست!
چون خورد بر زمین قد شمشاد کربلا
چندان رسید ظلم به آل نبی که نیست
کس در میان آل نبی، شاد کربلا
در ماتم حسین علی میرسد مدام
بر گوش چرخ، ناله و فریاد کربلا
داد از دمی که بیکس و بیدادرس بمانْد
شاه شهید، کشتهی بیداد کربلا
بر خاک، رخ نهاد و به دل، داغ آب داشت
پُرشعله، آتش دلش از باد کربلا
از شرم این که سبط نبی کشته شد در او
تا عرش میرسد همه دم داد کربلا
گویی به خشت غصّه و اندُه بنا نهاد
دست قضا، نهاد چو بنیاد کربلا
شست آسمان، حنای شفق آن زمان که شد
از خون، خضاب، گیسوی داماد[۲] کربلا
آن دم کشید دست قضا رخت نیلگون
بر روی این فراشته نُه حجلهی نگون
منابع: رجال و مشاهیر آشتیان، اثرآفرینان، کاروان شعر عاشورا
[۱]. کاروان شعر عاشورا، ص ۳۳۸٫
[۲]. میتواند منظور شاعر، جناب وهب۷ جوان تازه داماد نصرانی باشد که از شهدای کربلاست.
پاسخ دهید