اسحاق به نقل از حسن بن ظریف می‌گوید: دو مسئله در ذهنم بود که می‌خواستم با ارسال نامه‌ای به امام حسن عسکری(ع) در مورد آنها بپرسم. سپس نامه نوشتم و پرسیدم که مهدی(عج) چون قیام کند، چگونه داورى کند و دادگسترى او در کجاست؟ و می‌خواستم راجع به معالجه نوعی تب سؤال کنم که یادم رفت! جواب آمد که درباره قائم(ع) پرسیدى، چون او قیام کند به علم و یقین خود داورى کند، چنان‌که داود(ع) داورى می‌کرد، و گواهی برای قضاوت نخواهد، و می‌خواستى راجع به نوعی تب هم بپرسى ولى فراموشش کردى. این آیه را بر کاغذى بنویس و بر فرد تب‌دار بیاویز، به اجازه خدا و اگر او بخواهد بهبودى خواهد یافت: «یا نارُ کُونِی بَرْداً وَ سَلاماً عَلى‏ إِبْراهِیمَ».[۱]به توصیه‌های حضرتشان عمل کرده و بهبود یافتم.[۲]
این روایت از جهت سندی ضعیف است؛[۳] چون اسحاق بن محمد بن احمد نخعی اهل غلوّ و فاسد المذهب بوده و روایاتش مشکوک است.[۴]
با این وجود اما محتوای این بخش از روایت: «چون او قیام کند به علم و یقین خود داورى کند، چنان‌که داود(ع) داورى می‌کرد، و گواه نخواهد» را می‌توان پذیرفت؛ زیرا در احادیث دیگری نیز به این موضوع اشاره شده است.[۵]

نباید گفت که چنین قضاوتی مخالف توصیه‌های اسلامی است، زیرا در پاسخ خواهیم گفت که با توجه به وجود دو عنصر (حکم زمانمند) و (حجیت علم قاضی) در آموزه‌های دینی، مشکلی از این جهت نخواهد بود:
۱ – حکم تابع زمان: چه مانع دارد که خداوند به پیغمبرش حکمی را وحى کند و بگوید: از این زمان تا زمان ظهور قائم، باید به همین حکم عمل کنید. لیکن دوازدهمین جانشینت باید به حکم دوم عمل نماید … و پیغمبر اکرم(ص) هم، عین این حکم زمانمند را به وسیله خلفایش به امام دوازدهم(عج) اطلاع داده باشد؟ در این صورت نه حکمى نسخ شده، نه حکم تازه‌اى به امام زمان(ع) وحى شده است، بلکه حکم اول، از ابتدا مقید بوده و خود پیامبر(ص) نیز، از حکم دوم بااطلاع بوده است.[۶]

۲ – علم قاضی: از طرفی این امکان نیز وجود دارد که پیشرفت علم و فناوری تا زمان ظهور و بعد از آن به مرحله‌ای برسد که دیگر نیازی به گواهی و شهادت نبوده و تمام اتفاقات رخ داده را بتوان – حتی بدون استفاده از اعجاز – بازیابی نموده و بر اساس آن حکم داد.

منبع: اسلام کوئست

[۱]. «اى آتش! بر ابراهیم سرد و سالم باش!»؛ انبیاء، ۶۹٫

[۲]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ۱، ص ۵۰۹، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.

[۳]. مجلسی، محمد باقر، مرآه العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق: رسولی، سید هاشم، ج ۶، ص ۱۵۷، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.

[۴]. طوسى‏، محمد بن حسن، رجال‏ الطوسی(الابواب)، ص ‏۳۸۴، نجف، انتشارات حیدریه، ۱۳۸۱ق؛  ابن غضائری، احمد بن حسین‏، ج ۱، ص ‏۴۲، قم، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۳۶۴ق؛ نجاشی، احمد بن على‏، رجال ‏النجاشی(فهرست أسماء مصنفی الشیعه)، ص ‏۳۳۶، قم، دفتر نشر اسلامی، ۱۴۰۷ق.

[۵]. نک:  ابن أبی زینب (نعمانی)، محمد بن ابراهیم، الغیبه، محقق: غفاری، علی اکبر، ص ۳۱۳، تهران، صدوق، چاپ اول، ۱۳۹۷ق؛ صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّی الله علیهم، محقق: کوچه باغی، محسن بن عباسعلی،‏ ج ۱، ص ۳۱۱، قم، مکتبه آیه الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.

[۶]. امینى، ابراهیم، دادگستر جهان، ص ۳۲۸، قم، شفق، چاپ بیست و یکم، ۱۳۸۰ش.